Chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm nhưng nỗi đau và hậu quả từ cuộc chiến vẫn đeo đẳng đến bây giờ. Ở đâu đó, những “mầm họa” từ bom mìn, vật nổ tồn sót sau chiến tranh vẫn luôn rình rập, gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân. Theo số liệu thống kê năm 2011 của Bộ CHQS tỉnh, trên diện tích đất tự nhiên của Thái Bình, mật độ ô nhiễm về bom mìn, vật nổ là trên 70% và trọng trách xử lý bom mìn, vật nổ tồn sót được đặt lên đôi vai của những người lính công binh.

Chúng tôi có dịp trò chuyện với những chiến sĩ công binh của Bộ CHQS tỉnh sau lần xử lý quả bom nặng 250kg ở xã Cộng Hòa (Hưng Hà). Dưới cái nắng hơn 40^oC, những người lính công binh vẫn miệt mài, cần mẫn, tỷ mỷ với công việc theo quy trình. 

Trung tá Phạm Trọng Thứ, người có thâm niên trong việc xử lý bom mìn tồn sót chia sẻ: Đây là một nhiệm vụ đặc thù, mang tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc, góp phần bảo đảm đời sống dân sinh, phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Do hàng chục năm bị vùi lấp trong lòng đất, dưới lòng sông… nên các loại bom mìn, vật nổ rất khó nhận dạng, xác định vị trí nguy hiểm như ngòi nổ, kíp nổ. Nhiều quả bom mìn khi phát hiện đang trong tình trạng chờ nổ nên quá trình thực hiện nhiệm vụ đòi hỏi mỗi cán bộ, chiến sĩ phải cẩn trọng trong từng công đoạn. Bất cứ thời điểm nào khi có thông tin cơ sở báo lên chúng tôi luôn có mặt kịp thời để kiểm tra chủng loại, tính chất, mức độ nguy hiểm để tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương khảo sát, xác định vị trí, xây dựng kế hoạch xử lý bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Thực hiện nhiệm vụ thu gom, xử lý bom mìn, vật nổ trên địa bàn tỉnh, từ năm 1988 đến nay, lực lượng công binh Bộ CHQS tỉnh đã thu hồi, xử lý 761 quả bom mìn, vật nổ các loại tồn sót sau các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho nhân dân; trong đó có 23 quả bom phá, 607 quả bom xuyên, bom bi, 98 quả đạn cối, đạn pháo, rốc két, 33 quả bom mìn tự tạo. Riêng 6 tháng đầu năm 2017 đơn vị đã thu hồi và xử lý an toàn 3 quả bom phá, đuôi tên lửa. Mỗi quả bom mìn, vật nổ được xử lý thành công là gỡ bỏ rủi ro, nguy hiểm cho tính mạng của người dân. Tuy nhiên, để bảo đảm sự an toàn cho nhân dân, cán bộ, chiến sĩ công binh đã phải đánh đổi bằng mồ hôi, công sức, thậm chí bất chấp nguy hiểm đến tính mạng, chỉ khi những khối nổ được vô hiệu hóa hoàn toàn thì họ mới thở phào nhẹ nhõm.

Theo Trung tá Phạm Trọng Thứ: Trước đây, việc xử lý bom mìn, vật nổ được thực hiện thủ công là chính, chủ yếu là sử dụng phương pháp dùng dây cháy chậm, nụ xòe, giật dây… nên độ an toàn vẫn còn hạn chế. Hiện nay, đơn vị được đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang bị dò tìm, xử lý hiện đại hơn nên việc xử lý bom mìn an toàn, chính xác hơn. Cùng với khai thác thiết bị hiện có, cán bộ, chiến sĩ công binh Bộ CHQS tỉnh luôn phải rèn luyện nâng cao sức khỏe, tính kỷ luật, chuyên môn giỏi và tinh thần đồng đội cao. Xuất phát từ nhiệm vụ đặc thù phải thường xuyên đối mặt với hiểm nguy, gian khó, bản lĩnh người lính công binh đã được phát huy cao độ trong môi trường làm việc áp lực cao. Có những loại bom mìn, vật nổ phải hội đủ độ xa, xoay đủ số vòng mới phát nổ, nếu không được trang bị kiến thức đầy đủ, xử lý bài bản sẽ xảy ra hậu quả rất đáng tiếc.

Để có được bản lĩnh, tinh thần thép, lực lượng công binh Bộ CHQS tỉnh luôn coi trọng công tác huấn luyện các nội dung chuyên ngành. Đặc biệt, hàng năm, lực lượng công binh còn được cọ sát thực tế qua các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ cấp tỉnh và các huyện, thành phố, các sở, ban, ngành. Mỗi cuộc hành quân xuống cơ sở xử lý bom mìn, vật nổ là một lần cán bộ, chiến sĩ công binh rút cho mình những kinh nghiệm quý.

Không những thực hiện nhiệm vụ rà phá và xử lý bom mìn, vật nổ, những năm qua, lực lượng công binh Bộ CHQS tỉnh còn tập trung tham gia thi công xây dựng, quản lý các công trình phòng thủ trên địa bàn tỉnh; đồng thời, tham mưu cho Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh và chính quyền địa phương quy hoạch thế trận phòng thủ tỉnh, các huyện, thành phố. 

Trung úy Quách Thanh Tuân, nhân viên Ban Công binh Bộ CHQS tỉnh cho biết: Với phương châm “an toàn là mệnh lệnh, là mục tiêu số một”, mỗi cán bộ, chiến sĩ công binh chúng tôi luôn đặt tinh thần trách nhiệm cao nhất trong công việc. Tuy vất vả, gian khổ nhưng chúng tôi luôn cảm thấy tự hào, thường xuyên động viên nhau cùng cố gắng, phấn đấu vượt qua khó khăn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, tiếp tục lập nên những chiến công trong thời bình.

Tất Đạt