Tháng 8/1945, cùng với lực lượng công an cả nước, Công an Thái Bình được thành lập. Vừa mới ra đời, Công an Thái Bình đã bắt tay ngay vào nhiệm vụ trấn áp những tên đầu sỏ cầm đầu các tổ chức mật vụ, đảng phái phản động, bảo vệ an toàn tuyệt đối cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa I (tháng 1/1946) và 2 lần Bác Hồ về thăm Thái Bình đầu năm 1946. 

Từ cuối năm 1946 đến đầu năm 1950, Công an Thái Bình vừa tập trung củng cố, xây dựng tổ chức vừa chuẩn bị sẵn sàng cùng quân và dân trong tỉnh chống thực dân Pháp xâm lược. Tập trung điều tra, khám phá vụ gián điệp, các tổ chức phản cách mạng, qua đó đã bắt 58 tên cầm đầu nguy hiểm, bóc gỡ hầu hết các tổ chức phản động, làm trong sạch địa bàn, triệt tiêu chỗ dựa của quân Pháp trước khi chúng đặt chân lên đất Thái Bình. 

Ngày 8/2/1950 Pháp đánh chiếm Thái Bình, Công an Thái Bình chuyển hướng hoạt động, tập trung luồn sâu vào vùng địch xây dựng cơ sở, tổ chức mạng lưới điệp báo, phản gián; phối hợp lực lượng bộ đội địa phương, du kích đánh trả quyết liệt các cuộc tấn công của địch. Đẩy mạnh tấn công, trấn áp bọn phản cách mạng, gián điệp, phá âm mưu chia rẽ lương giáo, tham gia diệt ác phá tề, trừ gian. Để bảo đảm an ninh trật tự vùng giải phóng, Công an Thái Bình đã truy quét, bóc gỡ các cơ sở gián điệp chỉ điểm; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh làm thất bại các hoạt động tình báo, gián điệp, tuyển chọn người để cài cắm, bố trí vào một số trung tâm chỉ huy của địch, góp phần cùng quân và dân trong tỉnh chống càn. 

Ngày 30/6/1954, thực dân Pháp rút khỏi thị xã Thái Bình, Công an Thái Bình nhanh chóng tiếp quản thị xã và triển khai các biện pháp bảo đảm an ninh trật tự ở đô thị và các vùng giải phóng, bắt, trừng trị những tên phản động đầu sỏ; phát hiện, đập tan nhiều tổ chức gián điệp, những đối tượng chỉ điểm. Sau khi ổn định tổ chức, hoạt động của Công an Thái Bình đi vào nền nếp và chất lượng hơn.

Bước vào thời kỳ khôi phục kinh tế, cải tạo và xây dựng chủ nghĩa xã hội, Công an Thái Bình đã làm tốt công tác nắm tình hình, phát hiện và lập hồ sơ, kết hợp phát động quần chúng đấu tranh giáo dục, cải tạo hàng nghìn đối tượng tề ngụy, gián điệp, đảng phái phản động. 

Trong 2 cuộc phá hoại ác liệt của đế quốc Mỹ (1965 -1972), Công an Thái Bình đã nắm chắc tình hình, đấu tranh chống các hoạt động gián điệp, chiến tranh tâm lý, phản động; thu hủy hàng trăm ki-lô-gam truyền đơn, hàng tâm lý, xét duyệt hàng vạn lý lịch quân sự, bảo vệ các đợt giao quân; điều tra, xử lý nghiêm tội phạm kinh tế, hình sự; bảo đảm an toàn giao thông, vận tải, các chiến dịch hành quân, vận chuyển hàng hóa, lương thực, thuốc men, đạn dược chi viện cho chiến trường miền Nam và bảo vệ an toàn cho nhân dân đi sơ tán, đồng thời tích cực chi viện cho an ninh miền Nam và làm nghĩa vụ quốc tế. 

Trong 15 năm (1961 - 1975) đã có trên 300 cán bộ, chiến sĩ Công an Thái Bình tình nguyện vào Nam chiến đấu, lập nhiều chiến công xuất sắc.

Sau ngày 30/4/1975, đất nước thống nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội, Công an Thái Bình tích cực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh triệt xóa nhiều tổ chức phản động, tập trung đấu tranh với các loại tội phạm. Vào những năm 1997 - 1999, do những sai lầm trong công tác quản lý kinh tế - xã hội ở cơ sở, đã xảy ra khiếu kiện phức tạp, gây mất ổn định, nhiều nơi trở thành “điểm nóng”. Lực lượng công an đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền những chủ trương, giải pháp và cử hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ tăng cường xuống các xã phức tạp tham gia giải quyết ổn định tình hình và khôi phục phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng thế trận an ninh nhân dân ngay từ cơ sở. 

Thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa, Công an Thái Bình đã làm tốt chức năng tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị tập trung lãnh đạo, chỉ đạo huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, phát huy vai trò nòng cốt, xung kích, sự phối hợp hiệp đồng của các lực lượng vũ trang thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ về công tác bảo đảm an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, phòng, chống các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, bảo đảm an ninh trật tự ở địa phương. 

Với phương châm “Tích cực phòng ngừa, chủ động tiến công”, các lực lượng công an đã liên tục mở các đợt ra quân tấn công, trấn áp tội phạm; điều tra, xử lý hàng nghìn vụ án kinh tế, thu hồi tài sản trị giá hàng trăm tỷ đồng. Tỷ lệ điều tra khám phá án hình sự, ma túy đạt từ 70 - 75%, trọng án đạt 100%. Tập trung đánh mạnh, đánh trúng nhiều ổ nhóm tội phạm hình sự, ma túy, kinh tế…, giải quyết cơ bản các địa bàn trọng điểm, tụ điểm phức tạp; kiềm chế và làm giảm tội phạm, không để hình thành các ổ nhóm hoạt động công khai, lộng hành hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, qua đó góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Với những cống hiến to lớn đó, Công an Thái Bình đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất, Huân chương Chiến công hạng Nhất; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; 18 năm (1999 - 2016) được Bộ Công an tặng cờ đơn vị thi đua xuất sắc; được Chính phủ tặng cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua năm 2006; 7 tập thể và 1 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; nhiều lượt tập thể, cá nhân được tặng thưởng huân chương, huy chương các loại.

Phát huy truyền thống vẻ vang cán bộ, chiến sĩ Công an Thái Bình ngày nay tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách  Hồ Chí Minh gắn với phong trào học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân; xây dựng hình ảnh đẹp của người cán bộ, chiến sĩ Công an Thái Bình trong lòng nhân dân.

               Nguyễn Tùng