Năm 2018 là năm thứ tư thực hiện Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung. Qua thực tế triển khai, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung được đánh giá là có nhiều điểm mới, mang tính đột phá, khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Bảo hiểm y tế cũ, vừa thuận tiện trong quá trình triển khai vừa nâng cao trách nhiệm và quyền lợi của người tham gia. Để người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) nắm được những thay đổi trong chính sách BHYT, phóng viên Báo Thái Bình đã có cuộc trao đổi với ông Trần Thiên Thai, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh xung quanh vấn đề này.

Phóng viên: Xin ông cho biết những thay đổi trong chính sách BHYT và điểm mới nào được áp dụng từ năm 2018?

Ông Trần Thiên Thai: Để phù hợp với thực tiễn và bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, Luật Bảo hiểm y tế được sửa đổi, bổ sung với nhiều điểm mới, đó là tạo điều kiện phát triển BHYT toàn dân; nâng cao chất lượng, mở rộng quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) BHYT theo định hướng công bằng và hiệu quả; mở thông tuyến KCB BHYT.

Để tạo điều kiện phát triển BHYT toàn dân, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi quy định tham gia BHYT là hình thức bảo hiểm bắt buộc, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện. Điểm mới này thể hiện quyết tâm chính trị nhằm thúc đẩy thực hiện BHYT toàn dân, đồng thời khuyến khích tham gia BHYT theo hộ gia đình để được giảm trừ mức đóng. Khi tham gia BHYT theo hộ gia đình, người thứ nhất đóng bằng 100% mức đóng, thành viên thứ 2, 3, 4 trở đi đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% và từ thành viên thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của thành viên thứ nhất. Luật cũng bổ sung thêm đối tượng được Nhà nước mua BHYT, đó là người từ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng, lao động nữ trong thời gian nghỉ chế độ thai sản, người lao động đang nghỉ việc hưởng chế độ bệnh dài ngày, trẻ em đủ 72 tháng tuổi nhưng chưa đến thời gian nhập học được gia hạn thẻ BHYT đến ngày 30/9 năm đó mà không phải đóng thêm tiền.

Nâng cao chất lượng, mở rộng quyền lợi KCB BHYT theo định hướng công bằng và hiệu quả nhằm giảm gánh nặng chi phí KCB với một số đối tượng như: người có công, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người thuộc diện bảo trợ xã hội... nhất là với những người mắc bệnh nặng, bệnh mạn tính (chạy thận nhân tạo chu kỳ, ung thư, bệnh nội tiết…). Luật sửa đổi cũng quan tâm nhiều đến quyền lợi của người tham gia BHYT như: bỏ quy định cùng chi trả 5% với người nghèo, người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng; bỏ quy định cùng chi trả 20% với thân nhân người có công với cách mạng là cha mẹ đẻ, hoặc vợ/chồng, con của liệt sĩ, người có công nuôi dưỡng liệt sĩ; giảm mức cùng chi trả từ 20% xuống còn 5% với thân nhân của người có công khác và người cận nghèo.

Quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí KCB khi người bệnh có thời gian tham gia BHYT liên tục từ 5 năm trở lên (trong đó không ngắt quãng thời gian tham gia BHYT quá 3 tháng) và có số tiền cùng chi trả lũy kế trong năm tài chính lớn hơn 6 tháng lương cơ sở, trừ trường hợp tự đi KCB. Luật Bảo hiểm y tế bổ sung người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán các trường hợp tai nạn giao thông, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và trường hợp tự tử, tự gây thương tích do bất cứ nguyên nhân gì.

Cùng với đó, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung quy định mở thông tuyến KCB BHYT, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người tham gia BHYT trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế. Hiện nay, đã mở thông tuyến xã, huyện trên địa bàn toàn tỉnh, nâng mức hưởng từ 70% lên 100% khi KCB tại bệnh viện tuyến huyện trong phạm vi toàn quốc. Đến năm 2021, sẽ mở thông tuyến tỉnh trên toàn quốc khi điều trị nội trú.

Riêng năm 2018, nhiều điểm mới trong chính sách BHYT được áp dụng, cụ thể là việc thay đổi số thẻ BHYT bằng mã số bảo hiểm xã hội (BHXH) và mức đóng BHYT. Cấp mã số BHXH duy nhất cho người tham gia BHXH, BHYT là cơ sở để xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung toàn quốc về quá trình đóng, hưởng của từng người tham gia BHXH, BHYT, thống nhất và liên thông công tác quản lý thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và giải quyết các chế độ BHXH, BHYT, tiến tới cấp, quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử bảo đảm kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia trong quản lý, thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Theo đó, thẻ BHYT sử dụng từ 1/1/2018 chỉ in giá trị sử dụng từ mà không có giá trị đến. Khi đi KCB, các cơ sở KCB phải xác định giá trị sử dụng đến và các thông tin người bệnh trên hệ thống thông tin giám định BHYT.

Việc thay đổi mức đóng BHYT được thực hiện khi tăng lương cơ sở lên 1.390.000 đồng/tháng từ 1/7/2018, theo đó mức đóng BHYT của các đối tượng theo lương hệ số nhà nước quy định và đối tượng đóng theo mức lương cơ sở sẽ tăng theo.

Phóng viên: Những thay đổi trong chính sách có ảnh hưởng như thế nào đến quyền lợi người tham gia BHYT, thưa ông?

Ông Trần Thiên Thai: Từ việc quản lý dữ liệu mã số BHXH tập trung quốc gia sẽ giúp hạn chế tối đa việc cấp trùng thẻ BHYT, sai thông tin thẻ BHYT, xác định đúng quá trình tham gia BHXH, BHYT bảo đảm các quyền lợi cho người tham gia như: chế độ thai sản, thời gian tham gia BHXH, quyền lợi 5 năm liên tục ghi trên thẻ BHYT.

 Người tham gia đã có mã số BHXH chỉ cần cung cấp mã số đó khi cần giải quyết liên quan đến việc hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Trường hợp người lao động quên mã số của mình, cơ quan BHXH có trách nhiệm đối chiếu dữ liệu quản lý để lấy thông tin. Thông qua mã số BHXH được cấp, người tham gia có thể tự kiểm tra thông tin về quá trình tham gia đóng, hưởng chế độ BHXH, BHYT của mình.  

Đơn vị quản lý đối tượng tham gia cũng sẽ thuận lợi hơn trong việc giải quyết chế độ BHXH, BHYT, đồng thời giảm được thời gian trong việc kê khai, cập nhật thông tin về người tham gia BHXH, BHYT.  

Phóng viên: Để đáp ứng những thay đổi về BHYT, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã xây dựng kế hoạch và đưa ra những giải pháp gì, thưa ông?

Ông Trần Thiên Thai: Để thực hiện những quy định về thẻ BHYT từ ngày 1/1/2018, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã sớm xây dựng kế hoạch, phối hợp với các đơn vị sử dụng lao động tổ chức thu thập, bổ sung thông tin cấp mã số BHXH cho người tham gia, đồng thời tuyên truyền rộng rãi tới người lao động và các tầng lớp nhân dân để tạo thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện.

Bảo hiểm xã hội tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị trong ngành tổ chức rà soát các nhóm đối tượng, thực hiện in thẻ BHYT năm 2018 cho toàn bộ đối tượng có thẻ hết hạn trước ngày 31/12/2017, bảo đảm người tham gia BHYT có thẻ để đi KCB.

Đối với những thẻ BHYT thiếu thông tin 5 năm liên tục hoặc thông tin không chính xác, căn cứ dữ liệu đang quản lý, cơ quan Bảo hiểm xã hội thực hiện in đổi thẻ trong thời gian sớm nhất, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT đi KCB.

Để triển khai thực hiện thu BHYT theo mức lương cơ sở mới, Bảo hiểm xã hội tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông; tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ và bồi dưỡng kỹ năng tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT cho nhân viên đại lý thu, đặc biệt là những quy định mới về BHXH, BHYT nhằm thông tin tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai thực hiện.

Hoàng Lanh

(thực hiện)

Ông Phạm Đại Hải, Giám đốc Bảo hiểm xã hội huyện Tiền Hải Tính đến nay, số lượng người tham gia BHYT trên địa bàn huyện đạt 171.050 người, chiếm khoảng 84% dân số trong huyện, tăng trên 9.600 người so với cùng kỳ năm 2017. Số lượng người tham gia BHYT tăng do nhiều yếu tố song có sự tác động tích cực từ những thay đổi trong chính sách. Để người dân kịp thời nắm bắt những thông tin mới, Bảo hiểm xã hội huyện đã tăng cường tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức 6 hội nghị tư vấn, đối thoại và mở các lớp tập huấn cho nhân viên đại lý thu các xã, thị trấn… Với mục tiêu đạt 86% dân số tham gia BHYT năm 2018, Bảo hiểm xã hội huyện đã tham mưu với Huyện ủy, HĐND, UBND huyện giao chỉ tiêu cụ thể cho Ban Chỉ đạo BHYT huyện và các xã, thị trấn; tăng cường công tác tuyên truyền, đồng thời phân công, giao nhiệm vụ cho cán bộ thu bám sát đơn vị, kịp thời cập nhật thông tin, số lượng người tham gia để đánh giá, khen thưởng. Đối với những xã có tỷ lệ tham gia thấp cùng địa phương bàn giải pháp tháo gỡ. Bên cạnh đó, tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra doanh nghiệp có số lao động chưa tham gia BHYT. Bác sĩ chuyên khoa I Trần Huy Quân, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Kiến Xương Mỗi ngày, Bệnh viện Đa khoa tiếp nhận từ 400 - 500 bệnh nhân khám chữa bệnh BHYT. Để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân, từ đầu năm đến nay, Bệnh viện đã đầu tư hơn 1,5 tỷ đồng để nâng cấp cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị y tế như: bảo đảm đủ chỗ ngồi cho bệnh nhân chờ khám, lắp đặt hệ thống quẹt thẻ tại nơi trông coi xe, đầu tư hệ thống máy mổ nội soi ổ bụng, máy kỹ thuật số chụp X-quang… Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ, y bác sĩ thường xuyên được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn tại bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến trung ương. Để bảo đảm nguồn quỹ khám chữa bệnh BHYT, Bệnh viện đã xây dựng và đưa ra nhiều giải pháp về việc sử dụng thuốc, các dịch vụ cận lâm sàng… Từ ngày 15/7/2018, giá một số dịch vụ y tế giảm theo quy định của Thông tư số 15/2018/TT-BYT, Bệnh viện sẽ cập nhật lại thông tin trên hệ thống liên thông dữ liệu khám chữa bệnh BHYT để quyền lợi của người tham gia được bảo đảm. Chị Nguyễn Thị Ngần, xã Tam Quang (Vũ Thư) Từ việc khám sức khỏe của bản thân và đưa người thân đi khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế, tôi thấy tinh thần, thái độ phục vụ của nhân viên y tế cũng như chất lượng khám chữa bệnh BHYT ngày càng được cải thiện rõ rệt. Tôi mong rằng, các cơ sở khám chữa bệnh tiếp tục bồi dưỡng, nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ y bác sĩ, đồng thời đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế để người bệnh được khám chữa bệnh trong điều kiện tốt hơn. Hiện nay, thông tin trên thẻ BHYT không ghi thời hạn, người tham gia chỉ việc đóng tiền nối hạn nên không mất thời gian chờ đổi thẻ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi đi khám chữa bệnh. Song để người dân nắm bắt kịp thời những điểm mới trong chính sách BHYT, ngành Bảo hiểm xã hội cần bồi dưỡng thêm nghiệp vụ chuyên môn cho nhân viên đại lý thu bởi đây là kênh thông tin gần dân và trực tiếp trả lời những băn khoăn, thắc mắc của người tham gia. Nhóm phóng viên