Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã chủ trì tổ chức 8 kỳ họp HĐND tỉnh, ban hành 123 nghị quyết, trong đó có 76 nghị quyết về nhiệm vụ, biện pháp, giải pháp, cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, 5 nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn, 6 nghị quyết về kết quả giám sát chuyên đề và giám sát kết quả giải quyết kiến nghị cử tri; tổ chức 2 phiên giải trình về giải quyết ý kiến của cử tri… Cùng với đó, Thường trực HĐND tỉnh đã tiến hành và phân công, điều hòa các ban HĐND tỉnh tổ chức 15 cuộc giám sát chuyên đề và 55 cuộc giám sát, khảo sát thường xuyên, không báo trước, trong đó có nhiều nội dung trọng tâm, trọng điểm, lần đầu tiên được thực hiện, phục vụ hiệu quả cho công tác điều hành, lãnh đạo, chỉ đạo chung của tỉnh như: giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2014 - 2016; giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật đầu tư công trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2015 - 2017; giám sát các dự án đầu tư xây dựng cơ bản và trang thiết bị y tế được đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2011 - 2016… Qua giám sát, đã phát hiện kịp thời nhiều vấn đề bất cập, tồn tại trong công tác quản lý nhà nước, kiến nghị các giải pháp khắc phục. Bên cạnh đó, Thường trực, các ban HĐND tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động giám sát, khảo sát thường xuyên, đột xuất việc triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND đã được ban hành, giám sát việc thực hiện giải quyết ý kiến của cử tri và nhân dân…

Kết quả giám sát, khảo sát là cơ sở quan trọng để HĐND tỉnh nắm bắt kịp thời về tình hình chấp hành chính sách pháp luật, những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước ở nhiều lĩnh vực, những vấn đề chưa được hoặc chậm được các cơ quan chức năng triển khai, giải quyết để lựa chọn đưa ra chất vấn tại các kỳ họp thường lệ của HĐND tỉnh hoặc tại phiên họp giải trình của Thường trực HĐND tỉnh. Qua đó, giúp cho đại biểu HĐND tỉnh có thêm thông tin để thực hiện quyền chất vấn tại các kỳ họp thường lệ với nội dung trọng tâm, trọng điểm, sát thực.

Để thực hiện hiệu quả vai trò điều hành chất vấn và trả lời chất vấn, Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh đã chú trọng đổi mới bằng nhiều giải pháp đồng bộ như: phân công các ban, các tổ đại biểu HĐND tỉnh theo dõi, rà soát, nắm bắt việc triển khai các nghị quyết HĐND tỉnh đã ban hành; tăng cường hoạt động giám sát, khảo sát giữa hai kỳ họp theo thẩm quyền; theo dõi thường xuyên việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát báo cáo kịp thời Thường trực HĐND tỉnh. Tổ chức họp với các ban, các tổ đại biểu HĐND tỉnh trước kỳ họp để định hướng cho các ban, các tổ phân công đại biểu lựa chọn đăng ký câu hỏi chất vấn; có văn bản yêu cầu người được chất vấn gửi báo cáo trả lời trọng tâm câu hỏi, nêu rõ hướng khắc phục, thời gian khắc phục. Điều hành chất vấn theo hướng tăng tính gợi mở, tăng cường tính tranh luận giữa đại biểu chất vấn và người được chất vấn, mở rộng đến các đối tượng khác có trách nhiệm để giải trình. Ban hành nghị quyết của HĐND tỉnh về chất vấn và trả lời chất vấn, chỉ rõ trách nhiệm, giải pháp để cá nhân người được chất vấn và các cơ quan chức năng cần thực hiện và nhất là quy định rõ thời hạn giải quyết…

Bên cạnh đó, Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh đã triển khai một số giải pháp giám sát sau việc thực hiện trả lời chất vấn như: đăng tải toàn bộ nội dung trả lời chất vấn trên các trang thông tin điện tử, báo chí của tỉnh để cử tri, nhân dân giám sát. Chỉ đạo các cơ quan báo chí thực hiện các chương trình, phóng sự, bài viết về việc thực thiện từng nội dung cam kết, đây là hình thức giám sát hiệu quả đối với các cơ quan, đơn vị trả lời chất vấn trước cử tri. Phân công các ban, các tổ đại biểu HĐND tỉnh theo dõi, giám sát chặt chẽ việc thực hiện lời hứa của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, tổng hợp, báo cáo HĐND tỉnh tại kỳ họp tiếp theo; yêu cầu người được chất vấn gửi báo cáo về kết quả thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh về chất vấn để làm cơ sở giám sát và thông tin đến đại biểu cũng như cử tri. Tổ chức khảo sát, giám sát làm rõ nguyên nhân, khó khăn, vướng mắc và kiến nghị đối với những nội dung chậm được giải quyết sau chất vấn. Thực hiện “tái chất vấn” các nội dung chậm chuyển biến hoặc chưa được thủ trưởng các cơ quan, đơn vị nghiêm túc thực hiện. Khi cần thiết tiến hành phiên giải trình tại phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh.

Qua 5 kỳ họp thường lệ của HĐND tỉnh Quảng Ninh đã có 68 lượt đại biểu HĐND tỉnh đăng ký chất vấn Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND tỉnh, 17 lượt thủ trưởng các sở, ngành, cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh với 95 nội dung liên quan đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nhiều nội dung đưa ra chất vấn trực tiếp đã tác động tích cực, hiệu quả đến công tác quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh, góp phần ổn định tình hình, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Các hoạt động tích cực, hiệu lực, hiệu quả của HĐND, Thường trực và các ban HĐND tỉnh từ đầu nhiệm kỳ 2016 - 2021 đến nay đã góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội của tỉnh sau 2,5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV với: 11/17 chỉ tiêu của nhiệm kỳ đã đạt và vượt; cơ cấu kinh tế chuyển dần sang dịch vụ, công nghiệp; thu ngân sách trên địa bàn luôn nằm trong nhóm các tỉnh, thành phố có số thu cao nhất cả nước. Các công trình trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành đưa vào sử dụng như cảng hàng không quốc tế Vân Đồn; tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng và cầu Bạch Đằng. Cải cách hành chính chuyển biến mạnh mẽ, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và chỉ số cải cách hành chính (Par Index) vươn lên vị trí đứng thứ nhất trong 63 tỉnh, thành phố năm 2017. Cử tri và nhân dân tin tưởng, đồng thuận với các chủ trương, nhiệm vụ chính trị quan trọng của tỉnh…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc triển khai hoạt động giám sát thông qua chất vấn còn gặp những vướng mắc, bất cập trong thực hiện Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 về trách nhiệm của người bị chất vấn, hoạt động giải trình trong phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh… Từ những khó khăn, bất cập đó, Thường trực HĐND tỉnh đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm ban hành nghị quyết mới về quy chế hoạt động của HĐND; quy định chi tiết hơn việc HĐND, Thường trực HĐND xem xét trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong trường hợp đại biểu HĐND không đồng tình với nội dung trả lời chất vấn của người được chất vấn. Sớm có văn bản hướng dẫn cụ thể rõ hơn, chi tiết về hoạt động giải trình trong phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh…

Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh