Thời tiết, khí hậu biến đổi thất thường, không theo quy luật; xuất hiện các đối tượng sâu bệnh gây hại phát sinh với tỷ lệ bệnh, mật độ sâu cao, mức độ lây nhiễm phức tạp; đặc biệt, nguồn bệnh lùn sọc đen tiềm tàng trên rầy lưng trắng, các cây trồng ký chủ phụ có thể lây nhiễm sang mạ xuân sớm, phát sinh gây hại trên lúa vụ xuân 2019 với diễn biến khó lường; lao động trong nông nghiệp ngày càng thiếu; tổ chức sản xuất còn manh mún; tiêu thụ sản phẩm theo hợp đồng còn ít... là những cảnh báo khó khăn trong sản xuất vụ xuân 2019. Bởi vậy, các địa phương cần chủ động ngay từ đầu vụ để có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả, hạn chế thấp nhất thiệt hại.

Theo kế hoạch, vụ xuân năm 2019, Vũ Thư gieo cấy trên 7.800ha, năng suất lúa phấn đấu đạt 71 tạ/ha trở lên, trong đó cơ cấu giống năng suất cao chiếm 50%, nhóm lúa chất lượng cao chiếm 50% diện tích. Trước dự báo vụ xuân 2019 là vụ nghiêng ấm, huyện chỉ đạo các địa phương bám sát lịch thời vụ, căn cứ thực tế sản xuất triển khai đề án phù hợp để khai thác tốt lợi thế về đất đai, tập quán và điều kiện canh tác. Tiếp tục tuyên truyền, vận động các địa phương thực hiện chủ trương tập trung đất nông nghiệp, áp dụng khoa học công nghệ, tổ chức phát triển sản xuất theo chuỗi liên kết.

Phấn đấu năng suất vụ xuân đạt 72 tạ/ha trở lên, huyện Quỳnh Phụ xây dựng kế hoạch gieo cấy 100% diện tích bằng các giống ngắn ngày trà xuân muộn để chủ động thâm canh giành năng suất cao, ổn định và chủ động trong mọi dạng hình thời tiết. Trong đó, lúa chất lượng cao chiếm 30% diện tích, gồm các giống Bắc thơm 7, nếp 97, RVT, T10, lúa Nhật...; lúa thuần và lúa lai có năng suất cao gieo cấy 70% diện tích, chủ yếu các giống BC15, TBR1, TBR225, Thiên ưu 8... Thời vụ và phương thức cấy được xây dựng cụ thể: đối với vùng đất cấy lúa xuân - lúa mùa sớm - cây vụ đông ưa ấm và trồng cây màu hè, huyện chỉ đạo các xã bố trí giống lúa thuần như BC15, Bắc thơm 7, TBR225, lúa Nhật ngắn ngày, gieo mạ nền từ ngày 1 - 4/2/2019; đối với vùng đất cấy lúa xuân - lúa mùa đại trà - cây vụ đông ưa lạnh hoặc để ải bố trí các giống lúa BC15, TBR1, RVT, T10, gieo mạ nền từ ngày 7 - 10/2/2019. Huyện chỉ đạo các xã, thị trấn tập trung tuyên truyền, vận động nông dân gieo cấy hết diện tích, nắm bắt kịp thời những trường hợp có ý định bỏ ruộng để giao cho các tổ chức, đoàn thể cấy hoặc vận động một số tổ chức, cá nhân thuê, mượn ruộng để gieo cấy, hạn chế tối đa tình trạng bỏ ruộng.

Trên tinh thần chỉ đạo của tỉnh, đề án sản xuất của ngành Nông nghiệp, các địa phương đang tập trung triển khai sản xuất vụ xuân bảo đảm lịch thời vụ, cơ cấu giống cây trồng phù hợp với quy hoạch, kế hoạch, đặc điểm địa hình, đất đai, trình độ thâm canh. Ngoài việc làm tốt công tác vệ sinh đồng ruộng, xử lý tàn dư và thau chua rửa mặn cho vùng nhiễm phèn, mặn, ngành Nông nghiệp khuyến cáo các địa phương áp dụng biện pháp gieo mạ non trên nền đất cứng và che phủ nilon trắng để chống rét và chuột hại đồng thời chống rầy lưng trắng xâm nhập lây truyền vi rút gây bệnh lùn sọc đen. Xử lý hạt giống nếu không che phủ nilon bằng thuốc bảo vệ thực vật ở những vùng đã bị bệnh và vùng có nguy cơ bị bệnh cao; khi phát hiện bệnh lùn sọc đen trên ruộng mạ phải tiến hành tiêu hủy và gieo mạ khác thay thế. Hạn chế gieo cấy các giống nhiễm rầy lưng trắng, đặc biệt ở những vùng bị nhiễm nặng vụ trước hoặc vùng có nguy cơ cao. Mở rộng diện tích gieo mạ khay, áp dụng biện pháp kỹ thuật canh tác lúa cải tiến SRI, 3 giảm 3 tăng... trong đó tập trung vào giảm lượng giống, giảm bón đạm đơn, giảm thuốc bảo vệ thực vật và lượng nước tưới. Không gieo thẳng, cấy lúa, sử dụng thuốc trừ cỏ khi nhiệt độ xuống dưới 150C, chuẩn bị thóc giống ngắn ngày để dự phòng. Tăng cường sử dụng phân vi sinh, hữu cơ vi sinh, phân sinh học thay dần phân hóa học và sử dụng thuốc trừ sâu sinh học để tạo sản phẩm theo hướng hữu cơ an toàn.

UBND tỉnh có cơ chế hỗ trợ kinh phí diệt chuột, mua máy cấy (ưu tiên máy công suất lớn hoặc được sản xuất trong tỉnh), hỗ trợ nông dân tích tụ đất lúa với quy mô từ 2ha trở lên, liền thửa để phát triển sản xuất hàng hóa, giảm thiểu tình trạng bỏ ruộng không canh tác.

Lưu Ngần