Vụ xuân năm nay, gia đình bà Phạm Thị Liên, xã Minh Phú (Đông Hưng) cấy 4 sào. Đầu vụ lo lắng về sâu bệnh nhưng đến nay, khi lúa đã về nhà, bà Liên hoàn toàn yên tâm về một vụ xuân được mùa. “Nhà tôi cấy 4 sào giống BC15. Sản xuất vụ xuân năm nay gặp nhiều khó khăn, trời âm u, mưa nhiều nên cây lúa, cây màu sinh trưởng chậm; sâu bệnh phát sinh mạnh, nhất là bệnh đạo ôn, chuột, rầy... Nhưng thật may đều vượt qua. Năm nay thu hoạch sớm hơn, lúa được nắng, được mùa, năng suất ước chừng 2,5 tạ/sào. Theo kinh nghiệm, lúa xuân chín gặp mưa gió sẽ rơi rụng nhiều nên tranh thủ máy về đồng, tôi tạm gác mọi công việc, túc trực ngoài đồng để thuê máy gặt, thu hoạch nhanh, gọn, chuẩn bị làm đất để sản xuất vụ mùa” - bà Liên chia sẻ.

Những ngày qua, tại nhiều xã của huyện Đông Hưng, bà con nông dân tranh thủ xuống đồng thu hoạch lúa xuân. Nhờ chủ động phòng, trừ sâu bệnh hại sớm, hiệu quả nên năng suất lúa không bị ảnh hưởng nhiều; tuy nhiên, hiện tượng lép đầu, kết hạt kém cũng đã xảy ra tại một số diện tích lúa trên địa bàn huyện.

Hưng Hà là một trong những địa phương có năng suất lúa cao ở vụ xuân này, ước đạt 71 tạ/ha. Ông Phạm Văn Bình, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Hiện nay, các trà lúa xuân sớm đã bước vào thu hoạch. Đến hết ngày 1/6, toàn huyện thu hoạch được 5.900ha, tập trung ở vùng sản xuất cây màu hè xen hai vụ lúa như: Tây Đô, Phúc Khánh, Hòa Tiến... Để bảo đảm thu hoạch tập trung vụ lúa xuân 2020, huyện đã chỉ đạo các địa phương huy động máy gặt, tranh thủ thời gian nắng ráo, lúa chín tới đâu gặt tới đó. Tiếp đó, sẵn sàng phương án sản xuất vụ mùa như: thực hiện làm đất, xử lý rơm rạ, chuẩn bị giống lúa ngắn ngày theo chỉ đạo tại đề án sản xuất của tỉnh, huyện.

Nông dân huyện Đông Hưng thu hoạch lúa xuân.

Vụ xuân năm 2020 diễn ra trong điều kiện khó khăn, khí hậu thời tiết thất thường đã ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phơi màu của cây lúa. Tuy nhiên, theo đánh giá của Cục Thống kê tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năng suất bình quân vẫn khá ổn định, xấp xỉ vụ xuân 2019, bảo đảm đủ nhu cầu an ninh lương thực và sản phẩm hàng hóa cho bà con. Qua ghi nhận tại một số nơi cho thấy, vụ xuân năm nay lúa rất dễ bị rụng, nếu không thu hoạch sớm và nhanh thì tỷ lệ hao hụt do rơi rụng sẽ rất lớn. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản đôn đốc các địa phương tuyên truyền, vận động nông dân tập trung nhân lực, máy móc khẩn trương thu hoạch nhanh gọn lúa vụ xuân theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng” nhằm hạn chế thiệt hại không đáng có do bất thuận về thời tiết. Thực hiện các biện pháp giữ nước sau thu hoạch, tăng cường cơ giới hóa khâu thu hoạch, làm đất; thu hoạch tới đâu làm đất tới đó, kết hợp sử dụng các chế phẩm phân hủy rơm rạ như Trichoderma, chế phẩm vi sinh đa chủng, đa chức năng... xử lý trước cày đất nhằm hạn chế ngộ độc hữu cơ cho cây lúa. Chuẩn bị đầy đủ về số lượng, chất lượng và cơ cấu giống lúa phù hợp cho từng địa phương; chỉ đạo nông dân gieo cấy đúng khung thời vụ, trước mắt cần rà soát quỹ đất để gieo mạ mùa, trong trường hợp cần thiết, khuyến cáo nông dân thu hoạch sớm các diện tích lúa xuân để gieo mạ trên dược hoặc tìm quỹ đất để gieo mạ trên nền đất cứng, bảo đảm có mạ gieo cấy trà lúa mùa sớm trước ngày 5/7.
Vụ lúa xuân là vụ được trông đợi nhất của bà con nông dân toàn tỉnh. Nắng nóng gay gắt của mùa hè đã góp phần đẩy nhanh tốc độ vào mẩy và chín của lúa xuân. Những cánh đồng lúa đang dần chuyển sang màu vàng ươm cho thấy thời kỳ thu hoạch rộ đã đến và hứa hẹn một vụ sản xuất được mùa.

Ngân Huyền