Mô hình “Thanh chắn tàu tự động kết hợp với cảnh báo sớm, độc lập” của em Vũ Hữu Bình, học sinh lớp 11A2 vừa qua đã giành giải đặc biệt cấp quốc gia cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học năm học 2017 - 2018. Mô hình được ban tổ chức đánh giá cao bởi tính mới, sáng tạo, nhiều khả năng ứng dụng thực tiễn. Từ những kiến thức đã học và thực tiễn, dưới sự hướng dẫn của các thầy cô đã giúp em nghiên cứu, tạo ra mô hình “Thanh chắn tàu tự động kết hợp với cảnh báo sớm, độc lập” nhằm đưa tự động hóa vào việc chắn barie ở điểm giao nhau giữa đường bộ và đường sắt.

Mô hình này sử dụng các thiết bị cảm biến rung, cảm biến quang được gắn cố định vào hai bên đường tàu, động cơ, mạch điều khiển và hệ thống đèn, còi cảnh báo. Khi tàu chạy đến cảm biến rung sẽ nhận biết tín hiệu để chuyển về mạch điều khiển báo hiệu cho hệ thống đèn còi và đóng thanh chắn barie cho tàu qua. Khi tàu đã chạy qua, cảm biến quang sẽ chuyển tín hiệu về cho mạch điều khiển để ra lệnh mở barie cho các phương tiện khác qua đường tàu. 

Vũ Hữu Bình chia sẻ: Qua tìm hiểu thực tế và trên mạng internet em thấy có đến 80% các vụ tai nạn đường sắt hiện nay đều xảy ra ở đoạn giao cắt với đường ngang dân sinh, gây ra rất nhiều hậu quả nghiêm trọng. Từ đó, để góp phần giảm thiểu tai nạn, em đã nảy sinh ý tưởng nghiên cứu, tạo ra mô hình này. Trong quá trình nghiên cứu em đã vận dụng kiến thức môn Vật lý vì liên quan đến các hệ thống về mạch điện và môn Toán để lập các thông số, dữ liệu bảo đảm độ chính xác cao. Nếu được đưa vào ứng dụng thực tế, mô hình này sẽ khắc phục được những hạn chế, nhược điểm của những hệ thống cảnh báo đường sắt hiện nay. Đồng thời, tăng độ chính xác, hiệu quả làm việc, bảo đảm an toàn cho tàu và người dân khi tham gia giao thông tại các đường ngang có tàu chạy qua cũng như giảm bớt những khó khăn, vất vả, áp lực của công nhân làm nhiệm vụ.

Không chỉ có mô hình “Thanh chắn tàu tự động kết hợp với cảnh báo sớm, độc lập”, những năm gần đây, Trường THPT Đông Thụy Anh còn có nhiều dự án khác đạt giải tại các cuộc thi sáng tạo KHKT cấp quốc gia, cấp tỉnh dành cho học sinh trung học. Gần đây nhất có thể kể đến “Dự án máy cho tôm, cá ăn tự động” của em Hà Công Minh, học sinh lớp 11 giành giải ba cấp quốc gia cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học năm học 2016 - 2017.  Máy cho tôm, cá ăn tự động là sản phẩm rất hữu ích, có tính ứng dụng cao, giúp người dân giảm bớt vất vả, nặng nhọc và chi phí sản xuất trong nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, tại các vùng ven biển huyện Thái Thụy rất nhiều hộ nuôi trồng thủy sản đã sử dụng máy cho tôm, cá ăn tự động do Hà Công Minh chế tạo, đạt hiệu quả cao.

Thầy giáo Nguyễn Tiến Thuy, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Đông Thụy Anh cho biết: Hàng năm, nhà trường đều phát động phong trào sáng tạo KHKT, qua đó tạo tính lan tỏa, khuyến khích học sinh tham gia. Những cá nhân, nhóm tác giả khi có mô hình, dự án khoa học sẽ trình bày ý tưởng nghiên cứu để nhà trường đánh giá, lựa chọn đề tài có tính ứng dụng cao, khả thi để từ đó hỗ trợ thời gian, kinh phí, cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu. Đồng thời, phân công giáo viên phụ trách tư vấn, hỗ trợ các em về kiến thức khoa học để tham gia cuộc thi được tốt, bài bản hơn. Thời gian tới, để phong trào sáng tạo KHKT phát triển hơn nữa, nhà trường sẽ chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền giúp học sinh, giáo viên và phụ huynh thấy được ý nghĩa thiết thực của hoạt động nghiên cứu KHKT, từ đó khơi gợi ý tưởng sáng tạo của các em.

Trần Tuấn