Đề án cải thiện nhà ở cho NCC với cách mạng được triển khai theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg, ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ. Từ khi triển khai đến khi kết thúc đề án vào cuối năm 2019, toàn tỉnh đã hoàn thành cải thiện nhà ở cho 17.114 gia đình NCC. Bên cạnh những hộ NCC có tên trong đề án đã được hỗ trợ kinh phí cải thiện nhà ở, hiện nay, tại các địa phương trong tỉnh vẫn còn nhiều hộ NCC đủ điều kiện đề nghị hỗ trợ cải thiện nhà ở nhưng chưa có tên trong đề án vì nhiều lý do khác nhau (gia đình chưa huy động nguồn kinh phí, tuổi cao...) trong khi nhà ở đã xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ sập đổ, có mong muốn được hỗ trợ kinh phí cải thiện nhà ở.

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh chỉ đạo các huyện, thành phố tổ chức rà soát, lập danh sách báo cáo để có phương án hỗ trợ. Qua rà soát của các huyện, thành phố, toàn tỉnh có 3.243 hộ NCC chưa có tên trong đề án, trong đó 1.913 hộ cần xây mới, 1.330 hộ sửa chữa với tổng kinh phí trên 103,1 tỷ đồng. Trong tổng số hộ NCC chưa có tên trong đề án có 895 hộ đang ở nhà cấp 4, nhà dột nát, nhà có tường nứt, mái nứt, có nguy cơ sập đổ cần ưu tiên hỗ trợ (xây mới 559 hộ, sửa chữa 336 hộ), kinh phí 29,08 tỷ đồng. Theo quy định tại Nghị quyết số 63/NQ-CP, ngày 25/7/2017, Nghị quyết số  46/NQ-CP, ngày 27/6/2019 của Chính phủ, nhóm hộ NCC chưa có tên trong đề án, các tỉnh xem xét, sử dụng ngân sách địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác để thực hiện hỗ trợ. Trên cơ sở các văn bản của Chính phủ, của tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp danh sách báo cáo UBND tỉnh xin chủ trương và được Thường trực Tỉnh ủy thống nhất tạm ứng kinh phí từ ngân sách tỉnh năm 2020 để hỗ trợ cải thiện nhà ở cho các hộ NCC chưa có tên trong đề án. 

Theo chủ trương trên, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã cử cán bộ trực tiếp thẩm định tại 895 hộ NCC có nhà ở xuống cấp cần sớm được cải thiện. Kết quả, số hộ hiện đang ở nhà cấp 4, có tường nứt, mái nứt, mái dột, có nguy cơ sập đổ cần ưu tiên hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở trong năm 2020 là 561 hộ (xây mới 346 hộ, sửa chữa 215 hộ) với tổng kinh phí trên 18,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay do nguồn ngân sách địa phương còn hạn hẹp, trước mắt UBND tỉnh hỗ trợ cải thiện nhà ở cho 286 hộ nhà có nguy cơ sập đổ (xây mới 176 nhà, sửa chữa 110 nhà) với tổng kinh phí hơn 10 tỷ đồng, trong đó hộ xây mới được hỗ trợ 40 triệu đồng, hộ sửa chữa 20 triệu đồng. Đến nay, về cơ bản, các địa phương đã hoàn thành việc cải thiện nhà ở cho NCC.

Trong đợt rà soát, thẩm định lần này, huyện Vũ Thư có 14 hộ NCC đủ điều kiện và có nguyện vọng cải thiện nhà ở trong năm 2020, trong đó 8 hộ đã được UBND tỉnh phê duyệt tạm ứng kinh phí (xây mới 3 hộ, sửa chữa 5 hộ). 

Ông Phạm Chí Dũng, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện cho biết: Ngay sau khi có danh sách hộ NCC đủ điều kiện hỗ trợ cải thiện nhà ở trong năm 2020, chúng tôi yêu cầu các địa phương đôn đốc triển khai xây dựng cho kịp tiến độ. Đến nay, hầu hết các hộ đã hoàn thành việc xây mới, sửa chữa. Khi tỉnh cấp kinh phí chúng tôi sẽ tiến hành nghiệm thu và chuyển kinh phí đến các gia đình. 

Là 1 trong 3 hộ được UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí để xây mới nhà ở, bà Mai Thị Na, khu Minh Hưng, thị trấn Vũ Thư xúc động chia sẻ: Gần 20 năm qua gia đình tôi sống trong căn nhà lợp prôximăng rộng khoảng 10m², tường nứt, mái dột. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, tuổi cao, hai vợ chồng thường xuyên ốm đau không có điều kiện sửa chữa nhà ở. Đợt này được tỉnh hỗ trợ 40 triệu đồng cải thiện nhà ở, gia đình tôi rất phấn khởi. Căn nhà rộng gần 30m² đã hoàn thành, gia đình mong sớm nhận được kinh phí hỗ trợ của tỉnh.

Hiện nay, nhu cầu cải thiện nhà ở của NCC vẫn còn nhiều, vì vậy cùng với ngân sách tỉnh, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan huy động nguồn lực xã hội hóa để cải thiện nhà ở, qua đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống NCC.

Nguyễn Cường