Tại tỉnh nhà, trong những năm qua các cấp ủy đảng, chính quyền luôn coi công tác phát triển đội ngũ trí thức là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt. Tỉnh đã ban hành và tổ chức thực hiện nhiều chính sách đãi ngộ, tôn vinh, đề cao trách nhiệm của trí thức, củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động của các hội trí thức. Chính vì thế, đội ngũ trí thức của tỉnh ngày càng tăng về số lượng và chất lượng. Đến nay, đội ngũ trí thức trong tỉnh có trình độ từ đại học trở lên khoảng 143.450 người, tăng 39.270 người so với năm 2016, trong đó có 1 giáo sư, 21 phó giáo sư, 108 tiến sĩ, 1.658 thạc sĩ, 121 bác sĩ chuyên khoa II. Ngoài ra, còn hàng trăm giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ là con em quê hương Thái Bình đang công tác trên mọi miền của Tổ quốc...

Thực hiện sứ mệnh của mình, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động nhằm tập hợp, đoàn kết, phát huy tiềm năng, trí tuệ của đội ngũ trí thức trong tỉnh. Đến nay, Liên hiệp Hội đã tập hợp được 25 hội thành viên và trung tâm trực thuộc. Liên hiệp Hội cũng đã phối hợp với các sở, ngành tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng liên quan đến đội ngũ trí thức như: Chương trình hành động số 24-CTr/TU, ngày 16/10/2008 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Chương trình hành động số 07-CTr/TU, ngày 10/4/2011 của Tỉnh ủy thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 16/4/2010 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Quyết định số 2601/QĐ-UBND, ngày 3/9/2020 của UBND tỉnh về việc phê duyệt đề án phát triển đội ngũ trí thức tỉnh Thái Bình đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030; Kết luận số 1082-TB/TU, ngày 27/7/2020 của Thường trực Tỉnh ủy về chủ trương thực hiện Giải thưởng Lê Quý Đôn tỉnh Thái Bình...

Hàng năm, Liên hiệp Hội tổ chức hội nghị đại biểu trí thức gắn với tổ chức hội thảo khoa học để tham gia đóng góp ý kiến với tỉnh những vấn đề quan trọng như: vai trò của trí thức Thái Bình trong phát triển kinh tế, xã hội và xây dựng nông thôn mới; cơ chế, chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức; tình trạng chảy máu chất xám trong các cơ quan nhà nước; cơ hội và thách thức phát triển bền vững ngành chăn nuôi tỉnh Thái Bình...

Nhận thức rõ tầm quan trọng của khoa học và công nghệ, Liên hiệp Hội đã không ngừng vận động trí thức tham gia vào hoạt động sáng tạo. Nhiệm kỳ qua, Liên hiệp Hội đã phối hợp với các sở, ngành tổ chức 3 kỳ hội thi sáng tạo khoa học công nghệ và kỹ thuật tỉnh, đã thu hút 480 công trình, giải pháp tham gia, trong đó 169 đề tài, giải pháp đạt giải gồm: 15 giải nhất, 36 giải nhì, 51 giải ba và 67 giải khuyến khích. Sau các kỳ hội thi của tỉnh, Ban Tổ chức hội thi đã lựa chọn các giải pháp tiêu biểu tham gia dự hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc và quốc tế. Kết quả, đã có 14 giải pháp đạt giải gồm: 1 giải nhất, 3 giải nhì, 4 giải ba và 6 giải khuyến khích, có 1 giải pháp đạt giải quốc tế. Có 2 giải pháp đạt giải nhất Giải thưởng VIFOTEC.

Liên hiệp Hội đã chủ trì tổ chức 3 kỳ cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng tỉnh; đã có 333 giải pháp tham gia, với 154 giải pháp đạt giải. Trong đó có 2 giải đặc biệt, 13 giải nhất, 23 giải nhì, 48 giải ba và 68 giải khuyến khích. Ban Tổ chức cuộc thi cũng đã lựa chọn các mô hình, sản phẩm tham gia cuộc thi cấp toàn quốc; kết quả đạt 1 giải ba và 6 giải khuyến khích.

Đặc biệt, nhiều công trình khoa học, giải pháp kỹ thuật đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong đời sống và sản xuất, được sản xuất thương mại, đem lại hiệu quả to lớn về kinh tế, xã hội cho các cá nhân, đơn vị, địa phương. Nhiều nhà khoa học, nhiều tác giả của giải pháp kỹ thuật đã được tôn vinh ở cấp quốc gia và cấp tỉnh. Trong 5 năm qua đã có 11 công trình của 10 tác giả được đăng trong Sách vàng sáng tạo Việt Nam.

Trong 5 năm qua, Liên hiệp Hội và các hội thành viên đã tổ chức 2.185 lớp tập huấn cho trên 437.000 lượt hội viên, học sinh, sinh viên và người lao động; xây dựng 71 mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ; tham gia tư vấn được trên 9.000 cuộc, vụ việc trong các lĩnh vực; tổ chức 265 buổi tham quan, trao đổi học tập kinh nghiệm sản xuất cho 23.850 lượt người; tổ chức tư vấn, phản biện nhiều đề án quan trọng của tỉnh như: Đề án phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp tỉnh Thái Bình, giai đoạn 2017 - 2020; Đề án phát triển đàn trâu, bò thịt thương phẩm theo chuỗi liên kết trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019 - 2025 và những năm tiếp theo; Đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa kém hiệu quả giai đoạn 2019 - 2025, định hướng đến năm 2030”... và gần đây nhất là Đề án phát triển khoa học và công nghệ, Đề án đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa tỉnh Thái Bình giai đoạn 2021 - 2025; tham gia đóng góp hơn 40 ý kiến với nhiều nội dung quan trọng vào dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX...

Với những hoạt động thiết thực trên, Liên hiệp Hội và các hội thành viên đã và đang phối hợp cùng các sở, ngành tập hợp và phát huy tiềm năng, trí tuệ của đội ngũ trí thức đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trên nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, công tác trí thức hiện nay còn một số bất cập: Nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền về vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức, hội trí thức chưa thực sự đầy đủ; cơ chế, chính sách trong việc trọng dụng, đãi ngộ, tôn vinh trí thức còn một số bất cập; hoạt động của một số hội trí thức chưa thực sự hiệu quả; một số trí thức chưa tích cực học tập nâng cao trình độ, chưa chủ động tham mưu, đề xuất; số lượng và chất lượng của đội ngũ trí thức tuy tăng nhưng một bộ phận vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp đổi mới; ngân sách của tỉnh đầu tư cho đội ngũ trí thức nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ còn hạn chế.

Hội đồng giám khảo hội thi sáng tạo khoa học, công nghệ và kỹ thuật tỉnh thẩm tra giải pháp dự kiến đạt giải tại doanh nghiệp điện cơ Thiên Thuận.

Với quan điểm công tác xây dựng đội ngũ trí thức là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và để phát huy vai trò, tiềm năng của đội ngũ trí thức trong phát triển kinh tế - xã hội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau đây:
Một là, các cấp ủy đảng, chính quyền cần đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nhận thức về công tác trí thức; nâng cao hiệu quả lãnh đạo đối với công tác xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách trong tuyển chọn, đào tạo, quy hoạch, bố trí, sử dụng đội ngũ trí thức. Thường xuyên tiếp xúc, đối thoại, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và tiếp thu những đóng góp tâm huyết của trí thức đối với các chủ trương, đề án quan trọng.

Hai là, tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các chủ trương, chính sách, nhằm tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho trí thức làm việc, cống hiến, từng bước tăng nguồn kinh phí cho các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và đời sống.

Ba là, thực hiện tốt chính sách trọng dụng, đãi ngộ và tôn vinh trí thức. Cần nghiên cứu, chỉnh sửa, ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi, thu hút, bồi dưỡng, trọng dụng và đãi ngộ người có tài năng. Đồng thời, tổ chức nhiều hình thức tôn vinh trí thức có nhiều đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Bốn là, phát huy vai trò của các hội trí thức trong thực hiện chức năng tập hợp đội ngũ trí thức. Các hội trí thức cần đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, thu hút, tập hợp ngày càng nhiều trí thức vào tổ chức hội. Các hoạt động của tổ chức hội phải thực sự phát huy tiềm năng, trí tuệ và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của hội viên và đội ngũ trí thức, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Năm là, cần đề cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức. Bản thân mỗi trí thức phải ý thức sâu sắc vị trí, vai trò của mình đối với xã hội, phải tích cực học tập nâng cao trình độ về mọi mặt, đổi mới tư duy, say mê nghiên cứu để có nhiều sáng kiến được ứng dụng vào sản xuất và đời sống. Bên cạnh đó, cần tích cực tham gia công tác tư vấn - phản biện, phổ biến, truyền bá kiến thức, đồng thời thường xuyên rèn luyện, giữ vững lập trường tư tưởng chính trị, gương mẫu thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiên quyết đấu tranh với các phần tử cơ hội chống phá Đảng, Nhà nước.

Liên hiệp Hội tin tưởng rằng, với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về xây dựng đội ngũ trí thức và sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy, chính quyền tỉnh nhà, trong thời gian tới đội ngũ trí thức và các hội trí thức của tỉnh sẽ có điều kiện thuận lợi để hoạt động hiệu quả hơn, phát huy được tiềm năng, trí tuệ cùng các cấp, các ngành thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra.

Tiến sĩ  Nguyễn Ngọc Dư
(Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh)

Ông Nguyễn Thái Dương, Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn Lao động tỉnh Liên đoàn Lao động tỉnh là một trong những đơn vị đã phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh tổ chức 9 kỳ hội thi sáng tạo khoa học, công nghệ và kỹ thuật tỉnh nhằm phát huy sáng tạo, trí tuệ của cán bộ, đoàn viên, công nhân viên chức lao động ở các đơn vị, doanh nghiệp. Qua đó thu hút nhiều giải pháp, sáng kiến hay, độc đáo trên nhiều lĩnh vực được ứng dụng vào thực tế đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Hội thi cũng là điều kiện thuận lợi để cho cán bộ, đoàn viên, người lao động có cơ hội giao lưu, học hỏi lẫn nhau, tạo sự gắn kết giữa các công đoàn cơ sở trong hệ thống tổ chức công đoàn Thái Bình. Thời gian tới, Liên đoàn Lao động tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh tổ chức nhiều hội thi sáng tạo khoa học, công nghệ và kỹ thuật để có thêm nhiều công trình khoa học, giải pháp kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi trong đời sống và sản xuất, đem lại hiệu quả to lớn về kinh tế - xã hội cho các đơn vị, doanh nghiệp và địa phương. Ông Nguyễn Xuân Nhự, Chủ tịch Chi hội Dầu khí Thái Bình Những năm qua, Chi hội Dầu khí Thái Bình đã tích cực tham gia các hoạt động của Hội Dầu khí Việt Nam và Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, nổi bật là việc Chi hội đã có những đóng góp thiết thực, hiệu quả vào dự án thăm dò than và phát triển khí ở khu vực đồng bằng sông Hồng. Chi hội cũng tư vấn đề án xây dựng khu lưu niệm dầu khí đồng bằng sông Hồng. Ngoài ra, Chi hội Dầu khí Thái Bình và các hội viên đã tích cực đóng góp kinh phí, hiện vật để ủng hộ công tác phòng, chống dịch trên địa bàn tỉnh. Để phát huy hơn nữa vai trò của đội ngũ trí thức khoa học công nghệ nói chung, đội ngũ trí thức dầu khí nói riêng, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cần có quy định cụ thể về công tác tư vấn, phản biện nhằm khai thác triệt để năng lực của đội ngũ trí thức, góp phần xây dựng Thái Bình trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực đồng bằng sông Hồng. Bà Bùi Thị Lan Hương, Chủ tịch Hội Điều dưỡng tỉnh Đồng hành cùng ngành Y tế thực hiện tốt công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, Hội Điều dưỡng tỉnh đã có nhiều đề tài, sáng kiến, nghiên cứu khoa học áp dụng vào công tác chăm sóc sức khỏe như: xe hỗ trợ vệ sinh cho người bệnh tại giường, máy truyền dung dịch dinh dưỡng... Hội đã phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh tích cực tuyên truyền các biện pháp phòng, chống dịch tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, đã có 60 điều dưỡng của tỉnh tình nguyện lên đường hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh chống dịch Covid-19. Qua đó, vai trò của đội ngũ trí thức ngành Y tế ngày càng được khẳng định. Ông Bùi Đức Hán, Phó Chủ tịch thường trực phụ trách Hội Đông y tỉnh Để phát huy thế mạnh của y học cổ truyền, đội ngũ trí thức các cấp Hội Đông y trong tỉnh đã duy trì việc bảo tồn và phát triển các bài thuốc hay, cây thuốc quý, phương pháp chữa bệnh đặc hiệu trong y học cổ truyền. Để bảo vệ nguồn gen dược liệu, chúng tôi đã phát triển được nguồn dược liệu có giá trị kinh tế cao trên những vùng đất kém hiệu quả với diện tích gần 80ha. Đồng thời, khai thác, sử dụng có hiệu quả nguồn dược liệu tự nhiên sẵn có của rừng ngập mặn tại 2 huyện Thái Thụy và Tiền Hải nhằm bảo tồn nguồn dược liệu tự nhiên, góp phần bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, Hội Đông y tỉnh đã chủ động đề xuất phương án phòng, chống dịch kết hợp giữa đông y và tây y nhằm hỗ trợ điều trị bệnh nhân Covid-19. Chúng tôi cũng là đơn vị đầu tiên tổ chức hội thảo khoa học về ôn dịch; đàm luận, xây dựng phác đồ phương pháp biện chứng luận trị và dụng dược với những bài thuốc cụ thể để tham gia hỗ trợ điều trị những trường hợp nhiễm Covid-19 không triệu chứng hoặc có triệu chứng thể vừa và thể nhẹ. Các cấp hội đông y trong tỉnh đã quyên góp, ủng hộ kinh phí và hiện vật phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 của tỉnh với tổng trị giá khoảng 300 triệu đồng. Ông Nguyễn Viết Huy, Phó Trưởng phòng Giáo dục chuyên nghiệp, Sở Giáo dục và Đào tạo Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Thái Bình thực sự là nơi tập hợp và phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, các nhà sáng chế tỉnh nhà, góp phần quan trọng thúc đẩy khả năng ứng dụng khoa học, công nghệ; phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững quốc phòng, an ninh. Thông qua các cuộc thi, hội thi, sản phẩm sáng tạo của đội ngũ trí thức, nhà sáng chế được các tổ chức, cá nhân trong nước, quốc tế và các nhà sản xuất biết đến, đưa vào ứng dụng trong thực tiễn và được vinh danh ở các cấp. Những tâm tư, nguyện vọng chính đáng và những ý kiến đóng góp của đội ngũ trí thức được chuyển tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam một cách kịp thời. Chúng tôi tin tưởng thành công của Đại hội đại biểu lần thứ V, nhiệm kỳ 2020 - 2025 của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Thái Bình sẽ góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thái Bình lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Thu Hoài