THA hay còn gọi là huyết áp cao được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới; là căn bệnh thường gặp ở những người cao tuổi, người già, người béo phì, thừa cân, hay những người mắc một số những bệnh lý liên quan khác như bị bệnh tiểu đường, mỡ máu cao hoặc đôi khi là do di truyền. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, bệnh THA có xu hướng trẻ hóa. 

Theo Tổ chức Y tế thế giới, hơn một tỷ người trên thế giới sống chung với chứng THA, đây là nguyên nhân chính gây ra bệnh tim mạch và tử vong sớm trên toàn thế giới. THA được cảm nhận như một gánh nặng ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, nơi có số trường hợp THA được phát hiện chiếm 2/3 trên thế giới trong những thập kỷ gần đây. Hơn nữa, khoảng một nửa số người bị THA không biết về tình trạng của họ, khiến họ có nguy cơ mắc các biến chứng và tử vong. 

Theo thống kê của Cục Y tế dự phòng, Việt Nam hiện có khoảng 17 triệu người bị THA, tức là cứ bốn người trưởng thành thì có một người mắc. THA là nguyên nhân chủ yếu gây tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim và các bệnh tim mạch này đang là nguyên nhân tử vong số một tại Việt Nam, chiếm trên 35% tổng số ca tử vong toàn quốc. Đặc biệt, trong 17 triệu người mắc THA ở cộng đồng thì có tới trên 50% chưa được phát hiện và trên 70% chưa được điều trị. 

Tại Thái Bình, công tác phòng, chống các bệnh không lây nhiễm trong đó có phòng, chống THA được đẩy mạnh thực hiện từ nhiều năm nay. Một số chương trình, dự án phòng, chống THA đã được triển khai ngay từ y tế cơ sở trong đó từ năm 2022, Thái Bình là 1 trong 7 tỉnh được thụ hưởng dự án “Sàng lọc, phát hiện và quản lý điều trị bệnh THA, đái tháo đường” tại trạm y tế xã do Quỹ Thiện Tâm (Tập đoàn Vingroup) hỗ trợ. Qua khám, sàng lọc tại 143 trạm y tế của 4 huyện được dự án hỗ trợ là Tiền Hải, Thái Thụy, Đông Hưng, Quỳnh Phụ, đã có gần 280.000 người được sàng lọc cả 2 bệnh THA và đái tháo đường. Riêng THA có gần 59.000 người nguy cơ được sàng lọc, phát hiện hơn 30.000 người mắc THA đưa vào quản lý, hướng dẫn điều trị, trong số đó có gần 18.500 người được quản lý điều trị bằng thuốc tại các cơ sở y tế. Nhờ đó đã góp phần nâng cao năng lực cho các trạm y tế xã về sàng lọc, phát hiện sớm bệnh; tăng tỷ lệ người bệnh được phát hiện sớm và đưa vào quản lý điều trị tại các cơ sở y tế. 

Bệnh THA có thể phòng ngừa và điều trị được, tuy nhiên số người được phát hiện và điều trị còn chưa cao. Vì vậy, việc kiểm tra sức khỏe và huyết áp mỗi ngày hoặc khi có triệu chứng bất thường để phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng. 

Bệnh nhân được kiểm tra huyết áp tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh.

Hoàng Thía 

(Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)