Thấy con nhẹ cân, biếng ăn so với bạn bè cùng tuổi nên chị Nguyễn Thị Út (Thái Thụy) khá lo lắng. Không chủ động cho con đi khám dinh dưỡng mà chị Nguyễn Thị Út tự tìm hiểu các sản phẩm bổ sung về D3K2, kẽm, DHA... Cứ thấy sản phẩm nào quảng cáo nhiều, đang thịnh hành chị lại mua về cho con uống. Sau một thời gian cho con sử dụng bổ sung D3K2, kẽm, DHA không theo hướng dẫn, tình trạng biếng ăn của con không cải thiện mà còn kèm theo dấu hiệu bị rối loạn tiêu hóa, chị Út đã cho con đến Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhi Thái Bình để khám. Chị Nguyễn Thị Út chia sẻ: Qua thăm khám, được bác sĩ tư vấn tôi mới biết không nên tự ý bổ sung các loại thuốc bổ. Đến giờ tôi đã dừng hết các sản phẩm bổ sung, chưa dám dùng lại vì sợ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, miễn dịch của con. 

Trường hợp như chị Út không phải hiếm gặp. Với mong muốn con phát triển khỏe mạnh, nhiều bậc phụ huynh đã tự làm “bác sĩ” của con, tự mua các loại thuốc bổ, thực phẩm chức năng được quảng cáo tràn lan, rầm rộ trên mạng về cho con uống. Song, theo các bác sĩ, điều này có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ ngộ độc thuốc rất nguy hiểm, gây hại đến cơ thể của trẻ. Tại Khoa Dinh dưỡng đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa do sử dụng thuốc bổ, thực phẩm chức năng không theo hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ. Bác sĩ Nguyễn Thị Hà Phương, Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhi Thái Bình chia sẻ: Nhiều trẻ khi đến khám vì biếng ăn song qua khai thác thông tin dinh dưỡng, trẻ được mẹ cho uống rất nhiều loại thực phẩm chức năng, thuốc bổ/ngày như: kẽm, sắt, vitamin, men vi sinh..., trong đó có trẻ được cho uống hơn 10 lần/ngày. 

Khi đã uống nhiều loại như vậy, trẻ sẽ không dung nạp được và không có cảm giác thèm ăn. Bên cạnh đó, những thực phẩm chức năng cho trẻ thường ở dạng si rô và có chứa đường, khi ăn quá nhiều đồ ngọt sẽ sinh hơi trong bụng, gây rối loạn tiêu hóa. Có những phụ huynh khi đã bổ sung thuốc bổ, thực phẩm chức năng lại quên không chú trọng đến dinh dưỡng trong những bữa ăn nên năng lượng từ thức ăn, sữa đưa vào lại thiếu khiến con tăng cân kém. Gần đây, qua thăm khám có một số trẻ có dấu hiệu tăng men gan không rõ nguyên nhân, khi hỏi được biết gia đình có cho con sử dụng nhiều thực phẩm chức năng. 

Các thực phẩm chức năng hiện nay rất dễ mua, trong đó có nhiều loại được quảng cáo rầm rộ, “thần thánh hóa” về công dụng khiến nhiều người lầm tưởng và mua về sử dụng cho con. 

Việc ngộ độc thuốc ở trẻ em không phải là trường hợp hiếm gặp. Gần đây, một số trang báo đã đưa tin về trường hợp trẻ uống vitamin D quá liều phải nhập viện cấp cứu tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về vấn đề tự ý bổ sung thuốc bổ, thực phẩm chức năng cho trẻ em mà không theo hướng dẫn của bác sĩ, người có chuyên môn. 

Bác sĩ Nguyễn Thị Hà Phương cho biết thêm: Khi dùng quá liều hoặc quá nhiều các loại như sắt, kẽm, canxi sẽ gây ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ. Kẽm, sắt, canxi khi uống cùng nhau sẽ gây ra sự tương tác khiến trẻ không hấp thu được mà còn gây ảnh hưởng đến chức năng gan, thận. Cụ thể như vitamin D là vitamin tan trong dầu, khi sử dụng quá nhiều sẽ tích trữ lại gây ngộ độc, có thể khiến trẻ biếng ăn. Trẻ cần được ăn dặm theo đúng lứa tuổi. Với những trường hợp bình thường chỉ cần bảo đảm dinh dưỡng, ăn thực phẩm tự nhiên, uống sữa. Trong trường hợp thấy con biếng ăn, da xanh, tóc khô, móng tay, chân khô cần cho trẻ đi khám, kiểm tra sức khỏe để được tư vấn, xét nghiệm, điều chỉnh bổ sung phù hợp theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý mua ở bên ngoài. Việc bổ sung thuốc bổ, thực phẩm chức năng thường chỉ định với trẻ biếng ăn bệnh lý, thời gian kéo dài nhằm hỗ trợ thêm cho trẻ. 

Mỗi lứa tuổi, cân nặng, thể trạng, tình trạng bệnh lý sẽ bổ sung liều lượng sắt, canxi, kẽm, vitamin... khác nhau. Do đó, các bậc phụ huynh không tự ý cho trẻ uống khi chưa có chỉ định hoặc tư vấn của bác sĩ.

Hoàng Lanh