Thực hiện đường lối kháng chiến kiến quốc, ngày 20/4/1947, Cơ quan Tỉnh đội dân quân Thái Bình (nay là Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh) được thành lập với quân số hơn 10 đồng chí. Ban đầu lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh chỉ có 4 đơn vị là các đại đội: Quang Trung, Đề Thám, Lê Lợi, Trần Quốc Tuấn, chủ yếu là du kích và dân quân tự vệ tập trung, vũ khí trang bị còn rất thô sơ và thiếu thốn.

Song với tinh thần yêu quê hương đất nước, với ý chí căm thù giặc sâu sắc, “Quyết chiến đấu để giải phóng và bảo vệ quê hương”, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ kính yêu, mà trực tiếp là Ban Thường vụ Tỉnh ủy, sự đùm bọc nuôi dưỡng của nhân dân, LLVT tỉnh Thái Bình đã nhanh chóng trưởng thành làm nòng cốt xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chiến đấu mưu trí, dũng cảm, chủ động sáng tạo, đánh 5.930 trận, tiêu diệt bức rút bức hàng hơn 200 đồn bốt địch, phá 852 bộ máy ngụy quyền từ tổng đến xã, thu nhiều quân trang, quân dụng, vũ khí đạn dược của địch.

LLVT tỉnh vừa chiến đấu vừa phát triển lực lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ kháng chiến, trực tiếp góp phần giải phóng quê hương; phối hợp với các mặt trận, các tỉnh trong khu vực Đồng bằng sông Hồng chiến đấu phá ách kìm kẹp của giặc Pháp và bè lũ tay sai; chi viện sức người, sức của cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của thực dân Pháp xâm lược.

Miền Bắc được giải phóng đi lên chủ nghĩa xã hội và là hậu phương vững chắc cho cuộc kháng chiến trường kỳ chống đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Thực hiện chủ trương “tất cả cho tiền tuyến”, LLVT và nhân dân Thái Bình đã thi đua cùng cả nước giết giặc lập công, động viên gần 22 vạn thanh niên lên đường chiến đấu; trên 34.000 thanh niên xung phong phục vụ trên các chiến trường, là tỉnh có số người tình nguyện chiến đấu và phục vụ chiến đấu đông nhất miền Bắc so với dân số.

Thi đua với tiền tuyến lớn, Thái Bình đã sớm có phong trào “trai ba sẵn sàng, gái ba đảm đang”, “tay cày, tay súng”, “tay búa, tay súng” và khẩu hiệu “tất cả vì miền Nam ruột thịt”, LLVT Thái Bình đã hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng chiến đấu anh dũng bắn rơi 44 máy bay, bắn chìm 4 tàu chiến Mỹ; là tỉnh đầu tiên ở miền Bắc lập kỷ lục 5 tấn, rồi 7 tấn thóc/ha.

Với truyền thống và đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, quân và dân tỉnh nhà đã thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, kịp thời động viên con em quê hương trên các chiến trường lập công xuất sắc, góp phần cùng với quân và dân cả nước làm nên những chiến thắng vĩ đại, thống nhất Tổ quốc, cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Trong những chiến thắng vẻ vang ấy, quê hương Thái Bình luôn tự hào có những người con yêu quý đã chiến đấu anh dũng, kiên cường cùng đồng đội tạc vào lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Đó là người nữ du kích anh hùng đầu tiên Nguyễn Thị Chiên; Đại đội trưởng Tạ Quốc Luật dẫn đầu tổ thọc sâu đánh chiếm sở chỉ huy của Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, cắm cờ chiến thắng trên nóc hầm Đờ Cát-xtơ-ri; Anh hùng Phạm Tuân đã dũng cảm chiến đấu bắn rơi pháo đài bay B.52 của giặc Mỹ, người Châu Á đầu tiên bay vào vũ trụ; đồng chí Bùi Quang Thận, Đại đội trưởng xe tăng cắm lá cờ bách chiến bách thắng trên nóc Dinh Độc Lập; đồng chí Vũ Ngọc Nhạ, người chiến sĩ tình báo đã kiên cường chiến đấu trong lòng địch qua 4 đời tổng thống ngụy Sài Gòn.

Bộ đội địa phương Thái Bình tạm biệt quê hương lên đường vào Nam chống Mỹ. Ảnh tư liệu

Với những thành tích to lớn và đặc biệt xuất sắc trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, LLVT Thái Bình vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương “Anh hùng LLVT nhân dân”, 106 tập thể, 58 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân”, 4.928 bà mẹ được phong tặng, truy tặng “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”; hàng vạn tập thể, cá nhân được tặng thưởng huân chương, huy chương, cờ thi đua và bằng khen, giấy khen của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, bộ, ngành Trung ương và của tỉnh trao tặng.

Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, LLVT Thái Bình tiếp tục  giữ vững và phát huy truyền thống Anh hùng LLVT nhân dân, nỗ lực phấn đấu vượt mọi khó khăn gian khổ, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoàn thành toàn diện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, củng cố và tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh, góp phần giữ vững ổn định chính trị xã hội, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà nghị quyết đại hội Đảng các cấp đã đề ra.

Trước yêu cầu của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới theo tinh thần Nghị quyết số 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI); cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh tập trung xây dựng bản lĩnh chính trị kiên định vững vàng, luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị.

Xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, các cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, lấy xây dựng vững mạnh về chính trị làm cơ sở; hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ quân sự quốc phòng địa phương, tiếp tục củng cố và xây dựng thế trận lòng dân, xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc, làm nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; thực sự là công cụ bạo lực sắc bén của Đảng, Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị, tạo môi trường thuận lợi cho địa phương phát triển kinh tế - xã hội, củng cố và tăng cường quốc phòng - an ninh. Trong mọi điều kiện hoàn cảnh, LLVT tỉnh nguyện tận trung với Đảng, tận hiếu với dân, tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân trong thời kỳ mới.

Đại tá Bùi Đình Thịnh
(Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy - Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh)