Video: 101024-PS_-_Mat_trom_co_vat.mp4?_t=1729138159

Cảnh báo trong công tác quản lý, bảo vệ tài sản tại các di tích

Huyện Hưng Hà hiện có trên 700 di tích lịch sử văn hóa, trong đó có 1 di tích quốc gia đặc biệt, 28 di tích quốc gia và 95 di tích cấp tỉnh. Thế nhưng, việc bảo vệ các hiện vật quý giá và tài sản ở các di tích, cơ sở thờ tự vẫn chưa thực sự được quan tâm đúng mức. Từ đầu năm 2024 đến nay, trên địa bàn huyện đã xảy ra 3 vụ trộm cắp hiện vật quý như: tượng, sắc phong, hoành phi, câu đối, chuông, chấp kích, lư hương... Không chỉ thiệt hại về kinh tế ước tính hàng trăm triệu đồng mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống tâm linh của người dân.

Điển hình, ngày 9/8/2024, tại miếu thờ Diệu Dung công chúa thôn Vân Đài, xã Chí Hòa, đối tượng Phạm Hữu Phước (sinh năm 1993), trú tại xã Nam Thanh, huyện Nam Trực (Nam Định) đã đột nhập lấy trộm 1 chuông đồng, 2 pho tượng nàng hầu và cậy cửa két sắt lấy trộm số tiền công đức trên 1 triệu đồng. 

Ông Hoàng Tộ, thôn Vân Đài, xã Chí Hòa cho biết: Hơn 700 năm qua, lớp lớp thế hệ chúng tôi vẫn thường kể cho con cháu nghe câu chuyện về công chúa Diệu Dung, người có công khai làng lập ấp, mở rộng thôn trang, chiêu tập nhân dân về đây cấy cày, tích trữ lương thảo giúp quân đội nhà Trần đánh thắng quân Nguyên Mông. Vì thế, khi công chúa Diệu Dung mất, dân làng Vân Đài dựng miếu thờ tưởng nhớ công ơn to lớn của bà. Việc cổ vật bị mất là sự đánh mất lịch sử, quá khứ, ý nghĩa tinh thần thiêng liêng của di tích nên chúng tôi rất lo lắng. 

Mới đây, ngày 30/8/2024, tại di tích lịch sử cấp tỉnh đình, miếu Tống Xuyên, thôn Tống Xuyên, xã Thái Hưng, đối tượng Phạm Hữu Phước cũng đột nhập trộm cắp 2 chuông bằng đồng, 1 ngai bằng gỗ, 1 pho tượng Bảo Hoa công chúa. 

Ông Hoàng Văn Diệp, thủ nhang di tích lịch sử cấp tỉnh đình, miếu Tống Xuyên cho biết: Đình, miếu Tống Xuyên là khu di tích cổ, thờ phụng vị thành hoàng Cao Sơn Đại vương và Bảo Hoa công chúa, người có công với dân với nước, được nhân dân truyền đời thờ phụng. Sau vụ việc kẻ gian đột nhập lấy đi các cổ vật của đình, miếu đã làm ảnh hưởng đến việc thờ cúng và sinh hoạt tín ngưỡng của người dân, điều này gây bức xúc trong nhân dân địa phương.

Hội đồng định giá trong tố tụng huyện Hưng Hà xác định tổng giá trị tài sản bị xâm phạm lên tới hàng trăm triệu đồng.

Đại úy Hoàng Văn Điền, Trưởng Công an xã Thái Hưng cho biết: Các đối tượng đã theo dõi và lợi dụng lúc đêm tối, không có người trông coi để đột nhập vào di tích trộm cắp. Chúng dùng các vật dụng như: xà cầy, kìm cộng lực để phá cửa, cổng thực hiện hành vi phạm tội. Bên cạnh đó, nhiều di tích trải qua thời gian đã xuống cấp nhưng không được trùng tu, tôn tạo, cơ sở vật chất không bảo đảm, từ đó tạo điều kiện cho kẻ gian dễ dàng đột nhập, đánh cắp.

Xác định hành vi trộm cắp đồ thờ cúng không những gây thiệt hại nghiêm trọng về giá trị kinh tế, làm mất đi những hiện vật gốc có giá trị mà còn ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, Công an huyện Hưng Hà chỉ đạo xác lập chuyên án 0924T để kịp thời đấu tranh làm rõ đối tượng có liên quan. Ban chuyên án nhận định đây là đối tượng trộm cắp chuyên nghiệp, thủ đoạn tinh vi, hoạt động đơn tuyến, am hiểu về đồ thờ nên các trinh sát tập trung triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kịp thời phá thành công chuyên án 0924T. 

Trung tá Nguyễn Công Toàn, Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm hình sự, kinh tế và ma tuý, Công an huyện Hưng Hà cho biết: Có thể nói, chuyên án bắt giữ nhóm tội phạm trộm cắp, mua bán cổ vật là một chuyên án đặc biệt, có tính chất đặc thù. Không chỉ bắt giữ trọn ổ trộm cắp, mua bán cổ vật với số lượng lớn, những tang vật các đối tượng trộm cắp cũng được các chiến sĩ công an thu giữ, trao trả về nơi ban đầu. Đây là chiến công xuất sắc của Công an huyện Hưng Hà bởi thời gian qua nạn trộm cắp đồ thờ tự diễn ra khá phức tạp tại các cơ sở tôn giáo, gây tâm lý hoang mang, lo lắng về an ninh trật tự xã hội đối với người dân. Nhằm động viên khen thưởng kịp thời thành tích xuất sắc của ban chuyên án, thay mặt cấp ủy, chính quyền huyện, đồng chí Bí thư Huyện ủy đã thưởng nóng 20 triệu đồng cho lực lượng tham gia chuyên án. Đây là nguồn động viên, kích lệ lớn cho lực lượng công an.  

 Lực lượng Công an huyện hướng dẫn các biện pháp bảo vệ các di tích lịch sử tại xã Chí Hòa.

Tăng cường biện pháp bảo vệ cổ vật

Những năm qua, huyện Hưng Hà đã tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn trách nhiệm của các cấp, các ngành, đoàn thể, địa phương và người dân trong việc tham gia quản lý, bảo vệ di tích, phòng ngừa, ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời tình trạng xâm hại di tích, đánh cắp cổ vật, di vật và đồ thờ tự có giá trị.

Ông Nghiêm Minh Diến, Chủ tịch UBND xã Chí Hoà cho biết: Hiện nay, trên địa bàn xã Chí Hòa còn lưu giữ nhiều cổ vật có giá trị gồm: đại tự, chuông, sắc phong, hoành phi… niên đại thời Nguyễn, Lê. Vì thế, tại các di tích lịch sử chúng tôi đều thành lập Ban Quản lý di tích để điều hành các hoạt động liên quan đến nhiệm vụ bảo vệ, khai thác phát huy giá trị di tích; tổ chức kiểm kê đối với toàn bộ di vật, cổ vật tại các di tích trên địa bàn, xác định rõ số lượng, hiện trạng để chỉ đạo, hướng dẫn Ban Quản lý di tích tăng cường các biện pháp gìn giữ, bảo quản hiện vật bảo đảm an toàn. Bên cạnh đó, tổ chức lắp đặt camera để quản lý, giám sát di vật, cổ vật, bảo vật trong các di tích.

Hiện nay, xã Thái Hưng có 5 cơ sở di tích lịch sử còn lưu giữ 6 sắc phong, 2 cuốn thư thời Lê và nhiều hiện vật khác phong phú, đa dạng về loại hình, chất liệu, niên đại. Ông Hoàng Viên, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư kinh phí hoàn thiện hệ thống tường bao, cổng dậu, nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng các di tích lịch sử vững chắc hơn. Chỉ đạo các ban quản lý di tích đề cao cảnh giác, phối hợp chặt chẽ với chính quyền, lực lượng chức năng xây dựng phương án tuần tra canh gác, đấu tranh tố giác tội phạm. 

Ông Trần Hữu Nam, Bí thư Huyện ủy Hưng Hà cho biết: Tại các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn huyện lưu giữ và bảo tồn hàng trăm di vật, cổ vật có giá trị qua các thời kỳ. Nhằm bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa và ngăn chặn tình trạng di vật, cổ vật bị đánh cắp, cấp ủy, chính quyền cơ sở và các phòng, ban chức năng cần quan tâm chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý, gắn trách nhiệm cụ thể trong việc bảo vệ di tích, có chế độ thù lao thỏa đáng cho những người trông coi, thành viên ban quản lý di tích cơ sở. Bên cạnh đó, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về giá trị cổ vật và vấn đề bảo vệ di tích của địa phương góp phần bảo tồn nguyên trạng di sản, bảo đảm không gian tôn nghiêm cho các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn.

 Thanh Thuỷ - Thanh Tùng