Thứ 7, 23/11/2024, 19:29[GMT+7]

Tầm soát sớm, chủ động phòng ngừa ung thư

Thứ 5, 06/04/2023 | 09:04:22
4,173 lượt xem
Ung thư đang là mối lo ngại với sức khỏe cộng đồng khi tỷ lệ người mắc ung thư ngày càng tăng, độ tuổi mắc ung thư ngày càng trẻ hóa và đa phần các ca bệnh phát hiện đã ở giai đoạn muộn. Tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh mỗi ngày có khoảng 180 - 200 bệnh nhân điều trị. Đây là một trong những đơn vị có số lượng bệnh nhân điều trị đông nhất tại Bệnh viện, trong đó nhiều bệnh nhân ở mức độ nặng, giai đoạn muộn.

Bệnh nhân ung thư điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Bệnh nhân Nguyễn Văn Tháp (Quỳnh Phụ) phát hiện ung thư đã ở giai đoạn muộn. Vì thế, quá trình điều trị mất nhiều thời gian hơn. Bệnh nhân Nguyễn Văn Tháp chia sẻ: Tôi không nghĩ mình bị ung thư vì sức khỏe vốn bình thường. Đến khi thấy khó thở đi kiểm tra ở bệnh viện huyện, các bác sĩ hướng dẫn lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh ngay. Đến khám ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh thì được chẩn đoán ung thư, hiện tôi đã ở giai đoạn 4.  

Trường hợp phát hiện bệnh, điều trị muộn không phải hiếm gặp. Bà Lương Thị Tươi (Hưng Hà) phát hiện bị ung thư cũng đã ở giai đoạn muộn. Bà Tươi chia sẻ: Kể ra lúc phát hiện sớm thì đi mổ, lúc bấy giờ chỉ bóc tách nhân xơ thôi. Hiện giờ, bệnh chuyển ác tính phải cắt bỏ một bên vú và vét hạch ở nách.

Phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn là thực tế mà nhiều bệnh nhân mắc ung thư gặp phải. Khi đã được chẩn đoán ung thư ở giai đoạn muộn gây rất nhiều khó khăn trong quá trình điều trị và kéo dài sự sống cho người bệnh. Đây cũng là vấn đề rất nan giải đối với các bác sĩ bởi việc chẩn đoán sớm, chẩn đoán xác định là một trong những tiêu chí quyết định mấu chốt trong điều trị, giúp các phương pháp điều trị triệt căn được thực hiện hiệu quả, từ đó kéo dài thời gian sống, chất lượng sống cho người bệnh.

Theo thống kê của Globocan năm 2020 - dự án của Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế, tại Việt Nam, ước tính đã có hơn 182.500 ca mắc mới và gần 122.700 ca tử vong do ung thư. Tỷ lệ mắc mới đã tăng lên 9 bậc (xếp thứ 90/185 quốc gia) và tỷ lệ tử vong do ung thư tăng 6 bậc (xếp thứ 50/185 quốc gia) so với ghi nhận năm 2018. Các loại ung thư phổ biến ở cả nam và nữ là: ung thư gan, ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư trực tràng... Mỗi loại ung thư lại do những nguyên nhân khác nhau và một tác nhân cũng gây ra một số bệnh ung thư, trong đó có thể chia làm hai nhóm chính: nguyên nhân bên trong và bên ngoài. Cụ thể, nguyên nhân bên trong gồm: yếu tố di truyền, yếu tố nội tiết; nguyên nhân bên ngoài là các tác nhân vật lý, hóa học, ô nhiễm môi trường, chế độ ăn uống, đặc thù nghề nghiệp và các tác nhân sinh học... Để chẩn đoán ung thư hiện nay, các bác sĩ sẽ căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng, triệu chứng báo hiệu ung thư và các triệu chứng rõ rệt, cận ung thư. Với phương pháp cận lâm sàng là: nội soi, điện quang, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ, chất chỉ điểm ung thư và chẩn đoán tế bào học, giải phẫu bệnh.

Bác sĩ Trần Thị Nhung, Phó Trưởng khoa Hóa trị, Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh khuyến cáo: Người dân cần thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, tích cực tập luyện thể dục thể thao; không hút thuốc và tránh xa khói thuốc; kiểm soát cân nặng, tránh béo phì; hạn chế rượu, bia và tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia bức xạ; ngủ đủ giấc và giữ tinh thần lạc quan. Bên cạnh đó, người dân cần chủ động khám sức khỏe, tầm soát ung thư định kỳ, nhất là người có chế độ ăn uống thiếu khoa học, thức khuya, lười vận động, hay căng thẳng, mệt mỏi; nghiện thuốc lá, rượu, bia; người có bệnh lý mạn tính; tiền sử gia đình có người thân (cha, mẹ, anh em ruột) bị ung thư và người làm việc trong môi trường độc hại, nhiễm hóa chất...

Không chỉ mang đến nỗi đau bệnh tật, ung thư còn là nỗi ám ảnh với những gánh nặng về kinh tế. Dù là căn bệnh nguy hiểm song có thể phòng ngừa ung thư khi thực hiện lối sống lành mạnh, sinh hoạt, làm việc khoa học. Với những tiến bộ của y học, nếu ung thư được phát hiện ở giai đoạn sớm thì tỷ lệ kéo dài sự sống hoặc được chữa gần như khỏi bệnh là rất lớn.

Bệnh nhân ung thư điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Hoàng Lanh