Điển hình như Lễ hội Chùa Keo (Vũ Thư), lễ hội chùa Tống Vũ - Vũ Chính, chùa Thiên Phú xã Đông Hoàng (Đông Hưng); lễ hội văn hoá thể thao truyền thống Thành phố Thái Bình tại Nhà văn hoá Lao động... Các lễ hội Xuân truyền thống được tổ chức với nhiều hoạt động tế lễ, trò chơi dân gian và thể thao như vật dân tộc, múa võ, kéo lửa nấu cơm, bắt vịt, bắt chạch trong chum, trèo cây chuối, đu tiên, chọi gà, tổ tôm điếm... đã thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương về dự lễ hội cầu may, vui Xuân, thưởng thức nét văn hoá dân gian truyền thống.

Tiêu biểu nhất trong các lễ hội đầu năm là lễ hội Xuân Chùa Keo xã Duy Nhất (Vũ Thư), tổ chức vào ngày mồng 4 Tết Quý Tỵ (ngày 13-2-2013). Tuy chỉ diễn ra trong một ngày, song lễ hội năm nay là lễ hội Xuân đầu tiên từ khi Chùa Keo được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt nên thu hút lượng du khách thập phương và nhân dân địa phương đến dự lễ hội đông hơn nhiều những năm trước.

Lễ hội Xuân Chùa Keo được tổ chức theo đúng nghi thức hội làng truyền thống, gồm hai phần, phần lễ và phần hội. Phần lễ với nhiều hoạt động như lễ mở cửa đền Thánh, lễ tế Thánh với sự tham gia của nhiều đội tế nam quan, nữ quan đến từ các địa phương trong ngoài tỉnh. Phần hội tưng bừng với các trò chơi kéo lửa nấu cơm, sắp cỗ cúng Thánh với bốn đội tham gia, hàng ngàn người cổ vũ. Tuy thời tiết mưa rét, song với sự nhanh nhẹn, khéo léo, dẻo dai cùng kinh nghiệm của các thành viên đội chơi, trong thời gian ngắn các đội đã hoàn thành phần thi chạy lấy nước, đặc biệt có một đội sớm kéo lửa thành công và nổi lửa sắp cỗ. Kết quả, cả bốn đội thi đã hoàn thành bốn mâm cỗ theo đúng yêu cầu, mang lại niềm tin cho người dân dự lễ hội về một năm mới với nhiều điều may mắn, người dân được hạnh phúc, bình an, mùa màng cây cối được tốt tươi. Ban Giám khảo trao giải nhất cho các thành viên đội chơi có điểm cao và làm được mâm cỗ chất lượng nhất, đồng thời chọn mâm cỗ của đội đạt giải nhất dâng cúng Thánh.

Phần thi bắt vịt dưới ao chùa là phần thi được nhiều người hưởng ứng và cổ vũ. Mặc dù trời rét buốt song có nhiều thanh niên trai tráng nhiệt tình tham gia hội thi, cùng trổ tài bơi lội thi nhau đuổi bắt vịt trước sự hò reo cổ vũ tưng bừng của du khách thập phương. Tham gia trò chơi dân gian bắt vịt truyền thống, người chơi không chỉ thể hiện sức khoẻ bền bỉ, tài bơi lội của trai tráng vùng duyên giang, mà còn thể hiện sự thông minh, khéo léo và dũng cảm của người dân trong vùng. Tham gia phần hội, người chơi cũng như người cổ vũ còn thể hiện niềm tin mãnh liệt vào sự linh thiêng của lễ hội và giá trị tinh thần của phần thưởng khi người nào bắt được vịt, càng bắt được sớm nhất thì cả năm bản thân và gia đình sẽ càng gặp nhiều may mắn.

Ngoài một số tồn tại ở phần thi kéo lửa nấu cơm như: vẫn còn hiện tượng người dân vượt hàng rào cướp ông đồ rau và củi rơm vì tin rằng, ai có được các vật dụng nấu cỗ trong lễ hội sẽ gặp nhiều may mắn, lễ hội Xuân Chùa Keo năm nay tuy đón lượng du khách đông hơn nhiều những năm trước, song diễn ra khá trật tự, văn minh. Một số hiện tượng lợi dụng mê tín, dị đoan, móc túi, xô lấn, bày hàng quán mất trật tự, thiếu mỹ quan trong đặt đồ tế lễ trong những mùa lễ hội trước không còn. Theo ông Vũ Quang Hậu, Chủ tịch UBND xã Duy Nhất, Trưởng Ban tổ chức lễ hội Xuân Chùa Keo thì do công tác chuẩn bị lễ hội năm nay được chú trọng hơn, người dân tham dự lễ hội cũng ý thức cao trong bảo vệ di tích. Ban Quản lý di tích cũng xây dựng thêm nhiều công trình phụ trợ phục vụ lễ hội và du khách, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân sinh hoạt tâm linh và hưởng thụ văn hoá. Lễ hội diễn ra trang trọng, an toàn, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách.

Bài, ảnh: Hà Dung