Lịch sử đã ghi rõ chỉ vài năm sau khi chiếm xong nước ta, thực hiện chính sách chia để trị, tháng 3-1890, thực dân Pháp đã quyết định thành lập tỉnh Thái Bình để hoàn chỉnh hệ thống kìm kẹp, cai trị của chúng. Không chịu khuất phục, không chịu làm nô lệ, phong trào quật khởi chống Pháp của nhân dân Thái Bình nổi lên từ rất sớm nhưng thực sự bùng lên mạnh mẽ như triều dâng thác đổ từ khi được tiếp nhận ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin.

Thái Bình thật sự tự hào có người con ưu tú Nguyễn Đức Cảnh tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3-2-1930 và là tỉnh có phong trào nông dân mạnh nhất ở Bắc Kỳ trong cao trào cách mạng 1930-1931. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Thái Bình nổi bật với phong trào chiến tranh du kích, xây dựng làng kháng chiến, thực hiện "Một tấc không đi, một ly không rời". Những cái tên như làng kháng chiến kiểu mẫu Nguyên Xá, Thần Đầu,Thần Huống, Nguyễn Thị Chiên, Tạ Quốc Luật đã được cả nước ghi nhận, tôn vinh.

Trong kháng chiến chống Mỹ, Thái Bình nổi bật với phong trào "Thóc thừa cân, quân vượt mức", "Tay cày, tay súng", "Tay búa, tay súng". 44 máy bay Mỹ đã tan xác, 4 tầu chiến Mỹ bị bắn cháy khi đến gây tội ác trên mảnh đất này. Hàng chục vạn con em Thái Bình đã lên đường ra mặt trận và lập được nhiều chiến công vẻ vang. Tỷ lệ thanh niên nhập ngũ/ tổng số dân của Thái Bình dẫn đầu miền Bắc. Vũ Ngọc Nhạ, Phạm Tuân, Bùi Quang Thận đã ghi được dấu mốc quan trọng ở thời khắc lịch sử không thể nào quên. Ngay trong khói lửa đạn bom ác liệt của giặc Mỹ, mảnh đất Thái Bình vẫn nảy nở sinh sôi, đã ghi vào bảng vàng là tỉnh đầu tiên của cả nước đạt 5 tấn thóc/ha.

Tổ quốc thống nhất, cả nước đi lên CNXH. Đặc biệt là từ khi triển khai công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, Thái Bình đã ghi được nhiều thành tựu thật sự có ý nghĩa. Sản xuất nông nghiệp đã vươn lên đạt năng suất lúa 13 tấn/ha, từ nhỏ lẻ, manh mún từng bước chuyển sang tập trung, chuyên canh theo hướng sản xuất hàng hoá. Phong trào xây dựng cánh đồng 50 triệu/ha khởi điểm từ Thái Bình đã lan ra cả nước.

Từ một tỉnh thuần nông, Thái Bình đã từng bước hình thành các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, đã phát triển được hàng trăm làng nghề, xã nghề. Cơ cấu kinh tế có bước chuyển biến tích cực theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp, xây dựng, dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp. Đời sống nhân dân, bộ mặt đô thị và nông thôn có bước cải thiện và khởi sắc đáng kể.

Các lĩnh vực VH-XH đạt bước tiến rõ rệt, đặc biệt chất lượng GD-ĐT luôn thuộc tốp các tỉnh dẫn đầu toàn quốc. Chỉ số phát triển con người đạt ở mức cao. Sức khoẻ nhân dân được bảo đảm. An ninh - Quốc phòng được tăng cường, nhiều năm dẫn đầu quân khu Ba về xây dựng thế trận phòng thủ. ổn định chính trị, xã hội được giữ vững.

Nhìn lại chặng đường 120 năm thành lập tỉnh, đặc biệt là 65 năm gần đây dưới sự lãnh đạo của Đảng, có thể thấy rõ thiên tai và giặc giã dù tàn bạo và khốc liệt đến đâu cũng không khuất phục được người dân Thái Bình. Địa linh, nhân kiệt và sự lãnh đạo của Đảng là ba điểm tựa vững chắc đưa Thái Bình sớm phá bỏ xiềng gông nô lệ, từng bước bứt phá khỏi nghèo nàn, lạc hậu, tiến lên giàu mạnh, văn minh.

Trong những ngày vui lịch sử này chúng ta càng tưởng nhớ đến công ơn trời biển của Bác Hồ kính yêu - Người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, Người đã 5 lần về thăm Thái Bình, đã soi đường chỉ lối, đã động viên kịp thời Đảng bộ và nhân dân tỉnh ta tiến bước cùng cả nước, cùng thời đại.

Tự hào với truyền thống vẻ vang, với thành tựu đã giành được nhưng chúng ta không được phép thoả mãn, chủ quan. Trong giai đoạn mới, thời cơ và thách thức, thuận lợi và khó khăn luôn đan chen. Đặc biệt là các thế lực thù địch trong và ngoài nước luôn tìm mọi cách phá hoại thành quả cách mạng mà nhân dân ta đã giành được.

Bởi vậy  hơn lúc nào hết, chúng ta càng phải tăng cường đoàn kết, giữ vững ổn định chính trị, kiên định đi theo con đường xây dựng CNXH mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn. Độc lập dân tộc phải gắn liền với CNXH. Chân lý đó không bao giờ thay đổi. Việt Nam nói chung, Thái Bình nói riêng chỉ thực sự trường tồn, giàu mạnh, nhân dân có cuộc sống ấm no hạnh phúc khi Đảng ta ngày càng được củng cố, tăng cường, mãi mãi là lực lượng duy nhất lãnh đạo cả dân tộc tiến bước cùng thời đại. Đảng là đạo đức, là văn minh; Đảng vì dân, dân tin Đảng; Đảng và dân kết thành khối vững chắc thì chẳng kẻ thù nào ngăn nổi bước ta đi.

Đảng bộ và nhân dân tỉnh ta nguyện nêu cao hơn nữa bản lĩnh cách mạng và khoa học, phát huy cao nhất tố chất thông minh và sáng tạo Thái Bình quyết tâm thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, sớm đưa Thái Bình trở thành tỉnh gương mẫu về mọi mặt như Bác Hồ đã căn dặn.

Thái Bình