Tỉnh Thái Bình nói chung và huyện Quỳnh Phụ nói riêng vinh dự và tự hào là quê vợ và là mảnh đất “thập tải phong trần” (10 năm gió bụi) mà đại thi hào Nguyễn Du đã sống, đã viết. Người dân Quỳnh Phụ hằng vẫn tự hào là đã góp phần ảnh hưởng để Nguyễn Du trở thành một danh nhân văn hóa lớn của Việt Nam đã được cả thế giới tôn vinh, tưởng niệm. 

Để làm sáng tỏ hơn về ý nghĩa của sự kiện 10 năm Nguyễn Du nương náu ở Hải An mà có những áng văn chương bất hủ cho đời, UBND huyện Quỳnh Phụ phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức hội thảo khoa học “Đại thi hào Nguyễn Du với Thái Bình”.

Đại thi hào Nguyễn Du (1765 - 1820), tự Tố Như, hiệu Thanh Hiên. Ông quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh nhưng sinh tại kinh thành Thăng Long trong một gia đình đại quý tộc, có truyền thống khoa bảng. Cuộc đời ông trải qua nhiều dâu bể, nổi chìm. Cha mẹ mất sớm, lớn lên lại gặp buổi xã hội loạn ly, phân tranh. Nguyễn Du kết duyên với bà Đoàn Thị Tộ, con gái thứ sáu của Hoàng giáp Đoàn Nguyễn Thục ở làng Hới (nay là thôn Hải An), xã Quỳnh Nguyên, huyện Quỳnh Phụ. Nguyễn Du đã có 10 năm ẩn dật nơi quê vợ - khoảng thời gian mà ông gọi là “thập tải phong trần”. Trong khoảng thời gian đó, ông được sự nuôi nấng, đùm bọc không chỉ của dòng họ Đoàn Nguyễn mà còn của nhiều bà con nông dân, phú hào nơi miền quê nghĩa tình này. Chính nơi đây đã góp phần hun đúc, nuôi dưỡng tâm hồn văn chương của ông.

Với các đề tài tham luận vừa có tính lịch sử vừa mang tính lý luận khoa học xác đáng, cuộc hội thảo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng góp phần khẳng định vị trí, tầm ảnh hưởng của đại thi hào Nguyễn Du trên thế giới, với văn hóa dân tộc Việt Nam và với Thái Bình; là những căn cứ để làm rõ hơn “mười năm gió bụi” của Nguyễn Du ở quê lúa Thái Bình. 

Trên cơ sở các tư liệu, căn cứ khoa học đó để đề xuất chủ trương đầu tư xây dựng khu lưu niệm đại thi hào Nguyễn Du trên quê hương Quỳnh Nguyên (Quỳnh Phụ) nhằm bảo tồn, khai thác và phát huy các giá trị di sản văn hóa Nguyễn Du trong sự nghiệp giáo dục và phát triển văn hóa của tỉnh Thái Bình nói chung, huyện Quỳnh Phụ nói riêng.

Hy vọng, tại hội thảo, các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu sẽ làm sáng tỏ thêm và khẳng định được vai trò, công lao đóng góp của đại thi hào Nguyễn Du đối với dân tộc và với quê hương Thái Bình trong lịch sử đồng thời cũng làm rõ hơn vị thế của vùng đất Quỳnh Nguyên (Quỳnh Phụ) với con người và sự nghiệp của đại thi hào Nguyễn Du.

Nguyễn Quang Cơ
(Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Phụ)