Sáng 22/8, dự Phiên toàn thể "Diễn đàn Trí thức và chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài" với chủ đề: "Trí thức và chuyên gia kiều bào hiến kế về các vấn đề phát triển xanh, bền vững của đất nước" trong khuôn khổ "Hội nghị Người Việt Nam ở nước ngoài toàn thế giới lần thứ tư" tại Thủ đô Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chia sẻ 3 thông điệp, 3 định hướng, 3 trọng tâm với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Cùng dự có lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành Trung ương, tổ chức chính trị-xã hội, địa phương, đại biểu kiều bào và các chuyên gia, trí thức, doanh nghiệp trong nước tham dự Diễn đàn.

Tình dân tộc, nghĩa đồng bào

Phát biểu tại Hội nghị, với sự hiện diện của đông đảo các vị nhân sỹ, trí thức, chuyên gia, doanh nghiệp người Việt Nam ở nước ngoài - những cánh chim đầu đàn đã dẫn đầu phong trào kiều bào từ hàng chục năm nay, với những đóng góp vô cùng quý báu cho đất nước, cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng nhận thấy nhiều gương mặt trẻ trung, năng động, thành đạt, có người quen, có người mới tham dự Diễn đàn, thể hiện truyền thống quý báu của dân tộc: Tre già, măng lại mọc, luôn mang trong lòng tình yêu quê hương, đất nước nồng nàn và khát khao đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, "Diễn đàn Trí thức và Chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài năm 2024" là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước; đồng thời khẳng định vai trò, vị thế và sự đóng góp của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đối với đất nước.

Cho rằng Hội nghị là dịp hội ngộ, trùng phùng để cùng thảo luận những vấn đề quan trọng, thiết thực về sự phát triển của đất nước trong những năm tới và lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng, hiến kế đóng góp quý báu của bà con người Việt Nam ở nước ngoài, Thủ tướng Chính phủ nhắc lại lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu thể hiện tình dân tộc, nghĩa đồng bào: "Tổ quốc và Chính phủ luôn nhớ thương các đồng bào, như bố mẹ thương nhớ những người con đi vắng. Đó là nhân tâm thiên lý, đó là tình nghĩa một nhà."

Ghi nhận những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sát thực tiễn của các đại biểu, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài và các cơ quan liên quan tổng hợp đầy đủ, tiếp thu tối đa các ý kiến, chủ động có giải pháp phù hợp, kịp thời theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho đồng bào ta ở nước ngoài; kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những vấn đề vượt thẩm quyền.

Thông tin tới Hội nghị về tình hình thế giới và khu vực, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, thế giới đang biến động nhanh, sâu rộng, phức tạp, khó lường với những khó khăn, thách thức chưa từng có về tổng thể thì hòa bình, nhưng cục bộ có chiến tranh; về tổng thể thì hòa hoãn, nhưng cục bộ có căng thẳng; về tổng thể thì ổn định, nhưng cục bộ có xung đột.

Tương lai thế giới đang bị tác động mạnh mẽ bởi 3 yếu tố chủ đạo và được định hình, dẫn dắt bởi 3 lĩnh vực tiên phong.

Theo Thủ tướng, trong xu thế chung đó, châu Á-Thái Bình Dương-Ấn Độ Dương và ASEAN ngày càng khẳng định vai trò là động lực, là trung tâm phát triển năng động và tiếp tục là một trong những đầu tàu dẫn dắt thế giới trong thế kỷ XXI. Đối với Việt Nam, thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam thực hiện kiên định 3 yếu tố nền tảng, 6 chính sách trọng tâm, sau gần 40 năm đổi mới, đất nước đã đạt được những thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: "Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế quốc tế như ngày nay."

Thủ tướng khẳng định, đạt được những thành tựu đó là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; đặc biệt là sự chung sức, đồng lòng của nhân dân cả nước và 6 triệu đồng bào ta ở nước ngoài.

Qua đó, tiếp tục củng cố và tăng cường niềm tin của đồng bào trong và ngoài nước về Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, về tương lai và cơ đồ đất nước; đồng thời khẳng định bản chất tốt đẹp của chế độ ta.

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những đóng góp quan trọng cộng đồng bà con người Việt Nam ở nước ngoài cho quê hương, đất nước trong suốt thời gian qua; biểu dương Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài trong chặng đường 65 năm hình thành và phát triển, nhất là góp phần thúc đẩy sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc.

Là nguồn lực, động lực cùng đất nước bắt kịp, tiến cùng, vượt lên

Thông tin về 6 định hướng lớn phát triển đất nước thời gian tới; trên cơ sở những quan điểm xuyên suốt của Đảng, Nhà nước và sự đóng góp của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, Thủ tướng Chính phủ chia sẻ 3 thông điệp đối với bà con, cùng với 3 định hướng, 3 trọng tâm trong công tác về người Việt Nam ở nước ngoài.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài trên toàn thế giới lần thứ IV. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Về "3 thông điệp," Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, "Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam" là chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước ta. Năm 2025 kỷ niệm 80 năm tuyên bố độc lập, 50 năm ngày thống nhất đất nước sẽ là dịp thúc đẩy, phát huy tinh thần đại đoàn kết, hòa hợp dân tộc, hướng tới tương lai.

Bên cạnh đó, đất nước kỳ vọng và tin tưởng vào cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc - nguồn sức mạnh to lớn của dân tộc.

Thủ tướng Chính phủ khẳng định: "Thành công của đồng bào cũng chính là thành công của đất nước - Đất nước tự hào về đồng bào ta ở nước ngoài. Đất nước trân quý tình cảm, "nghe cho thấu, thấy cho rõ và hiểu cho hết" tâm tư nguyện vọng và đánh giá cao ý kiến đóng góp quý báu của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài dành cho quê hương, đất nước."

Về "3 định hướng," Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, công tác về người Việt Nam ở nước ngoài phải thể hiện đầy đủ và phát huy tốt truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc. Tất cả các chính sách đều phải quán triệt tinh thần này.

Bên cạnh đó, phát huy nguồn lực to lớn, tinh thần yêu nước của đồng bào ta ở nước ngoài hướng về quê hương đất nước; đồng thời thể hiện mạnh mẽ, tích cực, hiệu quả hơn tình cảm, tin tưởng và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước ta trong việc chăm lo cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài cần phải mang tính đồng bộ, toàn diện, bao trùm và xác định rõ là trách nhiệm của cả thống chính trị và của toàn dân, kết hợp việc xây dựng cơ chế, chính sách với công tác vận động, hỗ trợ cộng đồng.

Về "3 trọng tâm," Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu, mục tiêu trọng tâm là hỗ trợ đồng bào ổn định cuộc sống, yên tâm làm ăn, hội nhập tốt và phát triển mạnh trong xã hội nước sở tại; xây dựng cộng đồng lớn mạnh và gắn kết; chăm lo, hỗ trợ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cộng đồng.

Bên cạnh đó, tiếp tục phát huy, đồng thời tìm ra động lực mới gắn kết cộng đồng với nhau và giữa cộng đồng với quê hương, đất nước. Không ngừng đổi mới phương thức hỗ trợ và vận kiều bào đóng góp xây dựng đất nước, phát huy tiềm năng, thế mạnh của người Việt Nam ở nước ngoài để đóng góp cho quê hương, đất nước, xây dựng bản sắc người Việt Nam ở nước ngoài.

Thủ tướng Phạm Minh Chính với các đại biểu dự Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài trên toàn thế giới lần thứ IV. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN) 

"Trách nhiệm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, các bộ ngành, địa phương, của cả hệ thống chính trị, của toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhằm phát huy tối đa sức mạnh của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; xây dựng và phát triển cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là cầu nối quan trọng, nguồn lực, động lực thúc đẩy tiến trình hội nhập sâu rộng, thực chất, hiệu quả, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để đất nước ta bắt kịp, tiến cùng và vượt lên trong thế giới ngày nay," Thủ tướng chỉ rõ.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước, Chính phủ sẽ luôn tạo điều kiện, đảm bảo quyền lợi chính đáng của bà con về đất đai, nhà cửa, quốc tịch, cư trú, môi trường đầu tư, kinh doanh… Đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm vừa qua đã khẳng định, cần tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, tạo thuận lợi cao nhất cho các hoạt động đóng góp xây dựng đất nước.

Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò là mái nhà chung, là địa chỉ tin cậy của bà con đồng bào, là cầu nối đưa bà con về gần hơn với Tổ quốc.

Tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa công tác tuyên truyền, thông tin đối ngoại, hỗ trợ đồng bào giữ gìn tiếng Việt, phát huy bản sắc văn hóa và truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Các cấp, ngành, địa phương nỗ lực đổi mới tư duy phát triển, quyết liệt hành động, khẩn trương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, có cơ chế, chính sách thuận lợi cho bà con, doanh nghiệp ta ở nước ngoài đầu tư kinh doanh, hỗ trợ nhân dân trong nước.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp thu, lắng nghe, phản hồi và áp dụng trên thực tế những ý kiến đóng góp của đồng bào; thực hiện các giải pháp một cách chủ động, tích cực.

Trong đó lưu ý, cùng với đóng góp bằng của cải vật chất, đóng góp bằng trí tuệ, ý tưởng, sáng kiến, tri thức khoa học công nghệ… của đồng bào là nguồn lực quý báu cho phát triển đất nước.

Kiều bào hiến kế phát triển nhanh, bền vững

Thủ tướng Phạm Minh Chính mong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng ổn định cuộc sống, địa vị pháp lý, phát triển và hội nhập sâu, toàn diện, nâng cao hơn nữa địa vị chính trị ở nước sở tại.

"Bà con hãy tiếp tục là những sứ giả của nước Việt, làm rạng danh dân tộc Việt Nam, nòi giống con Rồng cháu Tiên, phát huy và làm lan tỏa văn hóa Việt, giá trị Việt. Đất nước cũng luôn kề vai sát cánh, cam kết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đồng bào ta," Thủ tướng Chính phủ nói.

Thủ tướng đề nghị bà con đoàn kết, vững mạnh, góp phần vào củng cố vị thế của đất nước; trên cơ sở đó góp phần hỗ trợ cộng đồng có vị trí tốt hơn tại nước sở tại. Bà con đồng bào tiếp tục đề xuất những ý tưởng đột phá, sáng tạo, đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm phát huy hơn nữa hiệu quả nguồn lực của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cho phát triển đất nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính với các đại biểu dự Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài trên toàn thế giới lần thứ IV. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN) 

Đặc biệt, về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Thủ tướng Chính phủ vui mừng được biết các trí thức, chuyên gia người Việt Nam đang là nguồn nhân lực rất mạnh tại các trường, viện nghiên cứu, tập đoàn đa quốc gia ở nhiều nước, hãy hiến kế, nhất là về phát triển khoa học công nghệ, các lĩnh vực mới như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…; đồng thời, đề xuất những dự án cụ thể, nhân rộng cách làm tốt, mô hình hiệu quả và trực tiếp tham gia triển khai thực hiện.

Nhắc lại lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công," Thủ tướng Chính phủ chia sẻ: "Với tình yêu quê hương, đất nước, những giá trị văn hóa truyền thống và đương đại tốt đẹp, chúng ta mong muốn và tin tưởng rằng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam, sẽ tiếp tục phát huy cao nhất bản lĩnh, trí tuệ, ngày càng phát triển vững mạnh, phát huy vai trò cầu nối Việt Nam với thế giới, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, xứng đáng với truyền thống con Lạc, cháu Hồng, hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc năm châu, như Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu hằng mong ước."

Trước đó, phát biểu tại Diễn đàn liên quan đến "Chiến lược phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030 phục vụ yêu cầu phát triển của đất nước và đề xuất về sự tham gia của kiều bào," Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, với nhiều nhiệm vụ quan trọng phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thời gian tới, Bộ Khoa học và Công nghệ mong muốn đội ngũ trí thức, chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài sẽ tích cực tham gia đóng góp vào các hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở trong nước.

Tham luận về "Hướng tới tương lai phát triển bền vững - Phát triển xanh và vai trò của cộng đồng doanh nhân, trí thức Việt Nam tại nước ngoài," Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Bích Ngọc nêu, Việt Nam đang ở thời điểm quan trọng trong hành trình phát triển với rất nhiều thành tựu to lớn về kinh tế, khoa học công nghệ.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nỗ lực nghiên cứu, tham mưu với Đảng, Nhà nước, Chính phủ những chủ trương, định hướng mang tính chiến lược trong phát triển kinh tế-xã hội, cốt lõi là dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; mong muốn cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, các nhà khoa học, chuyên gia, trí thức tăng cường chia sẻ kiến thức; tổ chức các hội nghị, hội thảo, trao đổi và đưa các chuyên gia ở nước ngoài về nghiên cứu, giảng dạy tại Việt Nam; cung cấp thông tin, giới thiệu sinh viên, nghiên cứu sinh của Việt Nam tham gia các chương trình đào tạo về tăng trưởng xanh, kinh tế xanh, chống biến đổi khí hậu toàn cầu; chủ động liên kết, tham gia các chương trình, dự án chuyển đổi công nghệ xanh…

Thông tin về số lượng, vị trí, vai trò của cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Phạm Quang Hiệu cho biết, để phát huy tối đa sức mạnh của cộng đồng đông đảo người Việt Nam tại Nhật Bản, Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản đã, đang và sẽ tiếp tục thúc đẩy 3 nhiệm vụ trọng tâm nhằm phát huy vai trò, sức sáng tạo của cộng đồng.

Trong đó, quán triệt phương châm "Đoàn kết là sức mạnh," Đại sứ quán đã và đang đa dạng hóa các hình thức tập hợp đoàn kết cộng đồng, phát triển và củng cố các hội đoàn của người Việt Nam tại Nhật.

Tại Diễn đàn, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan thông tin về "Cơ chế, chính sách và kinh nghiệm thu hút chuyên gia, trí thức kiều bào của địa phương."

Các đại biểu kiều bào cũng phát biểu ý kiến, tham luận liên quan đến "Xu thế phát triển của trí tuệ nhân tạo trên thế giới và đề xuất đối với Việt Nam"; "Hội nhập quốc tế trong khoa học của Việt Nam: Vai trò của trí thức kiều bào"; "Trí thức trẻ kiều bào đóng góp cho khoa học công nghệ tại Việt Nam"…/.

Theo Vietnam+