Mở ra cánh cửa làm lại cuộc đời 

Từ năm 1997, anh Đ.T.V (Đông Hưng) đã sử dụng hêrôin. Tần suất sử dụng ngày càng tăng, anh V không nghĩ mình có thể bỏ được hêrôin dù chỉ một ngày. Thế nhưng, khi được tiếp cận điều trị bằng thuốc methadone, cuộc sống của anhV đã có nhiều thay thổi. Anh chia sẻ: Tôi uống methadone đến nay được khoảng 4 năm. Sau khi uống, tôi thấy sức khỏe cải thiện đáng kể. Tôi có thể đi làm, có công việc và thu nhập ổn định. Vì thế, cuộc sống gia đình cũng bớt khó khăn, bố mẹ, vợ con tin tưởng nên cũng lạc quan hơn. Methadone đã giúp tôi có thêm cơ hội làm lại cuộc đời. Vì thế, tôi mong mọi người cần biết từ chối khi bị rủ hút thử, bởi hút lần 1 sẽ có lần 2 rất khó dứt. Nếu không may đã nghiện thì cố gắng vượt lên, uống methadone hàng ngày sẽ từ bỏ được hêrôin làm lại cuộc đời, làm những việc có ích cho chính bản thân và gia đình. 

Sử dụng hêrôin từ năm 2008, anh P.X.Đ (Đông Hưng) đã nhiều lần cai nghiện nhưng không thành công. Anh Đ chia sẻ: Trước khi chưa uống methadone, người lúc nào cũng mệt mỏi, chân tay bủn rủn, không làm được việc gì. Nghiện hêrôin khiến cuộc sống gia đình tôi bị ảnh hưởng nhiều, bố mẹ không tin tưởng nên cảm giác cuộc sống buồn chán. Hơn 1 năm điều trị bằng methadone, đến nay sức khỏe ổn định hơn, tôi có thể làm nhiều công việc, có thu nhập, cải thiện cuộc sống. 

Bệnh nhân uống thuốc methadone hàng ngày tại Trung tâm Y tế huyện Đông Hưng.

Methadone - hướng đến phục hồi sức khỏe người nghiện 

Methadone là chất thay thế được sử dụng trong điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện ở Việt Nam từ năm 2008. Tại Thái Bình, hiện có 9 cơ sở điều trị và 7 điểm cấp phát thuốc methadone. Các cơ sở điều trị đặt tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và trung tâm y tế các huyện, thành phố; cơ sở cấp phát thuốc đặt tại các trạm y tế. Tính đến hết tháng 10/2024, hơn 1.250 bệnh nhân đang điều trị tại các cơ sở trên địa bàn tỉnh. 

Tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh có hơn 220 bệnh nhân đang điều trị methadone. Bác sĩ Vương Đức Tiện, Trưởng khoa Điều trị nghiện chất, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Bệnh nhân sau khi tự nguyện làm đơn đến uống thuốc methadone sẽ được các bác sĩ khám, làm các xét nghiệm, đưa vào điều trị và được uống methadone theo liều phù hợp. Bên cạnh đó, các bác sĩ cùng tư vấn viên tư vấn về lợi ích của việc sử dụng thuốc methadone, một số tác dụng phụ không mong muốn... Bệnh nhân sẽ được khởi liều và những ngày tiếp theo uống dò liều trong 3 tháng đầu tiên. Sau giai đoạn dò liều sẽ là giai đoạn duy trì liều. Bệnh nhân được làm test hêrôin 1 tháng/lần, kết quả xét nghiệm sẽ đánh giá hiệu quả điều trị và việc tuân thủ điều trị của bệnh nhân. Khi bệnh nhân uống methadone sẽ không thèm nhớ hêrôin, sức khỏe cải thiện, có thể tìm việc làm, có thu nhập ổn định. Bên cạnh đó, bệnh nhân uống thuốc thường xuyên giảm nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường máu như: HIV, viêm gan B, viêm gan C... 

Tại Đông Hưng hiện có hơn 120 bệnh nhân điều trị methadone ở 2 cơ sở gồm 1 cơ sở điều trị tại Trung tâm Y tế huyện và 1 cơ sở cấp phát thuốc tại Trạm Y tế xã Đông Quan (dành cho những bệnh nhân đã ổn định). Bác sĩ Phạm Công Dũng, Trưởng khoa Khám bệnh và điều trị dự phòng, Trung tâm Y tế huyện Đông Hưng cho biết: Hiệu quả điều trị methadone cho thấy sức khỏe bệnh nhân cải thiện rõ rệt. Hơn 90% bệnh nhân đã có việc làm ổn định, tâm lý và quan hệ cộng đồng cải thiện đáng kể. Chỉ còn một số ít bệnh nhân chưa có công việc ổn định, cán bộ, nhân viên y tế đã thường xuyên kiểm tra, truyền thông, tư vấn. Hầu hết những trường hợp này chưa thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ, vừa sử dụng chất gây nghiện vừa uống methadone. 

Theo đánh giá của các cơ sở điều trị, hầu hết bệnh nhân sau khi uống methadone đều có chuyển biến tích cực về mặt sức khỏe, tình trạng tái sử dụng ma túy giảm rõ rệt, kinh tế gia đình được cải thiện do người bệnh đã tìm được việc làm, có thu nhập, tự lo cho bản thân và hỗ trợ gia đình. Bên cạnh đó, tình hình an ninh trật tự tại các địa phương ổn định, tình trạng trộm cắp liên quan đến người nghiện ma túy cũng giảm. 

Để có thêm nhiều bệnh nhân điều trị methadone 

Hiện nay, việc điều trị methadone còn một số khó khăn về điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực y tế. Về bệnh nhân có những bệnh nhân không tuân thủ điều trị, vẫn sử dụng nhiều loại ma túy trong quá trình uống methadone... Trước những khó khăn trên, ngành y tế đã chủ động đưa ra nhiều giải pháp. Bác sĩ Vương Đức Tiện cho biết thêm: Thời gian tới, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ tiếp tục cập nhật kiến thức chuyên môn và đào tạo nâng cao cho đội ngũ làm công tác điều trị methadone trong toàn tỉnh; tổ chức các hội nghị, hội thảo, giao ban nhằm chia sẻ kinh nghiệm liên quan đến công tác điều trị methadone; đồng thời tăng cường phối hợp với các ban, ngành, địa phương, đơn vị vận động, tuyên truyền những người đang sử dụng ma túy đến các cơ sở methadone gần nhất để điều trị. 

Bác sĩ Phạm Công Dũng chia sẻ thêm: Ngoài duy trì tốt các hoạt động chuyên môn, Trung tâm Y tế huyện Đông Hưng sẽ thường xuyên phối hợp với công an, nhất là công an xã quản lý bệnh nhân. Khi có trường hợp bỏ liều, bỏ điều trị chúng tôi sẽ thông báo cho địa phương. Chúng tôi rất mong có sự giúp sức, vào cuộc tích cực hơn nữa từ các ban, ngành, đoàn thể, các xã, thị trấn để nâng cao hiệu quả công tác điều trị người bệnh bằng methadone. 

Dù còn những khó khăn song để nâng cao hiệu quả điều trị methadone, có thêm nhiều bệnh nhân tự nguyện điều trị bằng phương pháp này cần có các giải pháp đồng bộ và sự vào cuộc từ nhiều phía, nhất là sự quyết tâm, nỗ lực của chính người nghiện.

Hoàng Lanh