Lần đầu tiên tổ chức, cuộc thi đầu bếp vàng Thái Bình năm 2023 thu hút 10 đội đến từ các địa phương trong tỉnh và một số tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Lào Cai, Hải Dương, trong đó mỗi đội có 5 thành viên. Đây đều là những đầu bếp đã nhiều năm trong nghề, giàu kinh nghiệm và có niềm đam mê với việc sáng tạo nên những món ăn mới, mang đến trải nghiệm ấn tượng cho thực khách. Từ các nguyên liệu chính là thịt bò, gạo và ngao do đơn vị tài trợ trong tỉnh cung cấp, các đội phải hoàn thành 4 món ăn tự lựa chọn dựa trên tiêu chí món ăn ngon, trình bày đẹp, an toàn, vệ sinh thực phẩm, mang tính sáng tạo.

Đầu bếp Nguyễn Ngọc Anh, thành phố Thái Bình chia sẻ: Trong các món ăn, chúng tôi đặc biệt muốn giới thiệu món xôi xéo nhân ngao, đây là món đặc trưng của nhà hàng chúng tôi. Qua món ăn này, không chỉ tận dụng được nguồn nguyên liệu là gạo và ngao rất sẵn có của Thái Bình mà còn là gợi ý để mỗi người có thể chế biến những món ăn ngon hơn, đa dạng hơn từ ngao. Thực ra thường ngày, món ngao được nấu rất nhiều như canh ngao, cháo ngao nhưng xôi ngao thì ít ai nghĩ tới. Món xôi xéo nhân ngao này bên ngoài có vị giòn của xôi áp chảo, bên trong nhân ngao có vị ngọt của hải sản, mang hương vị đặc trưng riêng, khác hoàn toàn với xôi chim, xôi ruốc hay các loại xôi khác.

Các món ăn được trình bày công phu, mang đến trải nghiệm mới mẻ về ẩm thực.

Đầu bếp Nguyễn Văn Tuyển đến từ Thanh Hóa cho biết: Đội đã lựa chọn món ngao cuốn rau vườn là món chủ đạo. Đây là món ăn có hương vị thân thuộc đối với mỗi gia đình, mỗi bữa cơm thường ngày nhưng được biến tấu thành món cuốn sốt chua ngọt, vẫn mang vị ngọt thanh tự nhiên của ngao, là sự kết hợp ngao với những nguyên liệu sẵn có trong vườn nhà như rau bắp cải, rau thơm, hành hoa nên bữa ăn gia đình thêm phong phú. Ngoài ra, với món ăn từ gạo, các đầu bếp chế biến món cơm cầu kỳ của người dân tộc xứ Thanh, có 5 màu tên gọi cơm lam ngũ sắc. Đây là món ngon đãi khách nên người nấu thường kỳ công trong khâu chọn gạo nếp thơm. Với gạo nếp A Sào của Thái Bình mà ban tổ chức cung cấp, rất phù hợp với món ăn này.

Qua bàn tay tài hoa của những đầu bếp chuyên nghiệp, từ những nguyên liệu dân dã, dễ mua như ngao, gạo, đã trở thành những món ăn được chế biến công phu, mang câu chuyện riêng và được đặt trên bàn tiệc sang trọng. Trực tiếp theo dõi cuộc thi, không ít khán giả cảm thấy thích thú, mong muốn được trở lại Thái Bình trong những cuộc thi tương tự. 

Chị Văn Thu Hà, một du khách đến từ Hà Nội chia sẻ: Khi đến 1 địa điểm, giống như nhiều người, tôi thường có thói quen tìm mua và thưởng thức những món ăn ngon, đặc sản của địa phương. Tại Thái Bình, tôi có biết đến bánh cáy, kẹo lạc, canh cá là những món ăn ngon và đã rất nổi tiếng, nhưng qua cuộc thi đầu bếp vàng, tôi biết thêm Thái Bình có những vùng nuôi rất nhiều ngao và có nhiều loại gạo ngon. Mong rằng các đầu bếp sẽ có thêm nhiều cơ hội học hỏi lẫn nhau về kinh nghiệm, trao đổi đặc sản, sản vật địa phương.

Về món ăn được chế biến từ ngao, nghệ nhân ẩm thực Lê Thị Thiết, Ủy viên Ban Thường vụ Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam, Phó ban Nghệ nhân ẩm thực Việt Nam cho biết: Đối với giai đoạn 2022 - 2023, hành trình khảo sát xây dựng di sản văn hóa ẩm thực tiêu biểu đã đề xuất lên Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam một số món ăn của Thái Bình, trong đó có món nem ngao. Ngoài ra, còn có bánh hú và bánh đa cua tù và là những món ăn truyền thống được làm vào mỗi dịp lễ hội Sáo Đền, xã Song An (Vũ Thư) là nét văn hóa ẩm thực đặc sắc, riêng biệt của người dân địa phương. Trong danh sách top 100 món ăn đặc sản và top 100 đặc sản quà tặng (2020 - 2021) dành cho những món ngon, sản vật độc đáo trên cả nước do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và Tổ chức Top Việt Nam công bố vào năm 2021, tỉnh Thái Bình được biết đến với món canh cá Quỳnh Côi và món bánh cáy. Mong rằng, trong thời gian tới, sẽ có thêm nhiều đặc sản của Thái Bình được du khách trong nước và quốc tế biết đến, từ đó thiết thực hình thành điểm đến ấn tượng về ẩm thực, góp phần phát triển du lịch, kinh tế - xã hội của địa phương.

Những sân chơi chuyên về ẩm thực không chỉ là niềm mong mỏi của các đầu bếp, những món ăn ngon được vinh danh không chỉ là vinh dự của người dân địa phương nơi có món ăn đó mà tất cả đều góp phần mở ra cơ hội lan tỏa hình ảnh ẩm thực quê lúa. Từ đó, tạo điểm tựa phát triển du lịch ẩm thực, du lịch cộng đồng, nâng cao đời sống của mỗi người dân.

Tú Anh