Điểm đến văn hóa lịch sử

Nếu là người yêu thích văn hóa lịch sử thì Thái Bình là điểm đến khó có thể bỏ qua. Trên địa bàn tỉnh hiện có gần 3.000 di tích văn hóa lịch sử gồm: đền, chùa, đình, từ, miếu, phủ… được phân bố hầu hết ở các huyện, thành phố, trong đó có 2 di tích quốc gia đặc biệt là chùa Keo (Vũ Thư) và khu lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần (Hưng Hà). Chùa Keo được xây dựng năm 1632, là một công trình kiến trúc nghệ thuật thời Lê, gồm hai cụm kiến trúc: chùa và đền. Chùa Keo được đánh giá là công trình kiến trúc chùa cổ độc đáo bậc nhất trong hệ thống chùa chiền Việt Nam. Trải qua gần 400 năm tồn tại, nhiều lần tu bổ, tôn tạo, chùa Keo vẫn giữ nguyên kiến trúc của một ngôi chùa cổ, độc đáo với hàng trăm gian gỗ lim đồ sộ, chạm trổ tinh tế, nổi bật là gác chuông ba tầng, 12 mái làm hoàn toàn bằng gỗ lim. Không chỉ có giá trị nghệ thuật, gác chuông còn nhận được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu văn hóa bởi lưu giữ được một số hiện vật quý như chuông và khánh đá. Mỗi năm, chùa Keo mở hội hai lần vào mùa xuân và mùa thu với nhiều nghi thức, trò chơi dân gian độc đáo.

Khu lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần thuộc vùng đất Long Hưng xưa, nay là huyện Hưng Hà. Đây là nơi phát tích, dựng nghiệp của nhà Trần. Ngoài phần mộ các vị vua đầu triều Trần là: Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông đã được tôn tạo cao 10m so với mặt bằng canh tác còn có đền thờ các vị vua với nhiều công trình kiến trúc uy nghi, bề thế gồm: cổng đền, tòa bái đường, tòa đệ nhị, tòa hậu cung… Tòa đệ nhị rộng 270m² gồm 5 gian thờ thánh tượng vua Trần Thái Tông, vua Trần Thánh Tông, vua Trần Nhân Tông. Tòa hậu cung có nhiều họa tiết chạm khắc tinh xảo. Đây là nơi thờ linh vị cụ Trần Kinh, Trần Hấp, Trần Lý, thánh tượng Trần Thừa, Thống quốc Thái sư Trần Thủ Độ, Linh từ Quốc mẫu Trần Thị Dung. Trong đền thờ các vị vua triều Trần còn lưu giữ nhiều di vật, đồ tế khí có giá trị lịch sử. Lễ hội đền Trần diễn ra vào ngày 13 tháng Giêng hàng năm. Đền Trần là điểm đến lý tưởng để vãn cảnh, thăm, tưởng nhớ và tìm hiểu về công lao, sự phát triển rực rỡ của vương triều Trần.

Bên cạnh chùa Keo, đền Trần, Thái Bình còn có nhiều di tích lịch sử văn hóa độc đáo, ấn tượng như: đền Đồng Xâm; đền Tiên La; đền Đồng Bằng; đình, đền, bến tượng A Sào…
Cùng với các điểm di tích lịch sử, Thái Bình còn có gần 490 lễ hội truyền thống, trong đó 8 lễ hội được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội của Thái Bình đa dạng về loại hình, rải rác vào nhiều tháng trong năm. Do đó, tham gia lễ hội, du khách sẽ được tìm hiểu thêm về nét đẹp của các tập tục, lễ nghi, phong tục tập quán của người dân các địa phương trong tỉnh.

Khám phá du lịch sinh thái biển

Ngoài các điểm du lịch văn hóa, tâm linh, Thái Bình còn là điểm đến lý tưởng để khám phá các khu du lịch sinh thái biển còn mang nguyên vẻ đẹp hoang sơ với những bờ cát trắng trải dài, hòa mình vào những cánh rừng thông, rừng ngập mặn xanh ngút ngàn, dài như vô tận. Một trong những khu du lịch biển phải kể đến là khu du lịch sinh thái biển cồn Đen (Thái Thụy). Cồn Đen được biết đến là khu du lịch sinh thái đa dạng có bãi tắm, khu nghỉ dưỡng, khu vui chơi giải trí, khu du lịch văn hóa tổng hợp. Dừng chân nghỉ dưỡng ở cồn Đen, du khách không chỉ được tắm ở bãi biển đẹp, hoang sơ mà còn có thể khám phá rừng ngập mặn đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới năm 2004. Du khách có thể di chuyển bằng thuyền hoặc đi trên chiếc cầu tre dài nhất Việt Nam để tìm hiểu hệ động, thực vật phong phú. Nơi đây còn là địa điểm lý tưởng để tổ chức các cuộc picnic, các trò vui chơi, giải trí trên biển như: bắt ngao, câu cá, đánh bóng chuyền. Thiên nhiên trong lành, không gian yên tĩnh sẽ mang đến cho du khách một cảm giác thư thái lạ kỳ. Hiện nay, cồn Đen đã được đầu tư, cải tạo nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách du lịch.
Bên cạnh cồn Đen, du khách có thể lựa chọn điểm đến là khu du lịch sinh thái cồn Vành (Tiền Hải) nếu yêu thích vẻ đẹp của biển và muốn thưởng thức những món ngon từ biển. Khu du lịch sinh thái cồn Vành có quy mô khoảng 1.700ha, phạm vi lập quy hoạch dọc theo tuyến đường ven biển với diện tích 130ha, nằm trong khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng, có đường bờ biển dài khoảng 6km và rừng ngập mặn xanh ngút ngàn. Cồn Vành có hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển phong phú, đa dạng với các loại thực vật như sú, vẹt, bần, thông… bao phủ một vùng rộng lớn tạo thành nơi cư trú của nhiều loài động vật như: cò thìa, bồ nông, mòng biển, các loại hải sản và tảo biển có giá trị cao. Đến với cồn Vành, du khách có thể thưởng thức các loại hải sản tươi, được tắm biển, tận hưởng khung cảnh mênh mông của biển trời và khám phá, cảm nhận cuộc sống yên bình của cư dân làng chài.

Khu du lịch sinh thái Cồn Đen điểm tham quan, nghỉ dưỡng lý tưởng cho du khách. Ảnh: Trần Tuấn

Tìm hiểu làng nghề, làng vườn

Không chỉ là vựa lúa với cánh đồng thẳng cánh cò bay, Thái Bình còn là địa danh của nhiều làng nghề truyền thống có lịch sử lâu đời và nổi tiếng. Cái tên chạm bạc Đồng Xâm (Kiến Xương), chiếu Hới (Hưng Hà), bánh cáy làng Nguyễn (Đông Hưng)… chắc hẳn đã được nhiều người biết đến. Mỗi làng nghề lại chứa đựng những câu chuyện về văn hóa, lịch sử đầy thú vị được chính những nghệ nhân cần cù, sáng tạo kể lại. Trong số những làng nghề có lịch sử lâu đời ở Thái Bình là làng nghề chạm bạc Đồng Xâm. Đây là làng nghề chạm bạc nổi tiếng với những sản phẩm tinh xảo, mang tính nghệ thuật cao. Sản phẩm nơi đây được đánh giá lạ về hình khối, dáng vẻ sản phẩm trang trí tinh vi mà cân đối, lộng lẫy, nổi rõ chủ đề chính khác hẳn so với những sản phẩm bạc ở nơi khác. Các sản phẩm ở làng chạm bạc Đồng Xâm đã có mặt ở nhiều nơi trên thế giới và luôn được đánh giá cao về chất lượng, kiểu dáng.

Yêu thích cỏ cây, hoa lá, du khách khó có thể bỏ qua làng vườn Bách Thuận (Vũ Thư). Nơi đây nổi tiếng với những vườn cây trái sum xuê, hoa quả theo mùa. Đến Bách Thuận, du khách như lạc vào một công viên thu nhỏ nằm hiền hòa bên dòng sông Hồng với đủ các gam màu đậm nhạt. Xen lẫn màu xanh của các loại cây cảnh là sắc màu rực rỡ của các loại hoa như: cúc, hồng, thược dược và những trái cây ăn quả. Cây ăn quả ở đây khá đa dạng, theo mùa như: bưởi, cam, táo, roi, nhãn, nhót… Trong màu xanh của nhà vườn thấp thoáng những nếp nhà cổ được xây dựng theo lối kiến trúc nhà truyền thống vùng đồng bằng Bắc Bộ xưa. Những nếp nhà cổ ấy tạo thêm điểm nhấn thú vị cho không gian làng vườn Bách Thuận. Ẩm thực Bách Thuận cũng khá đa dạng với những món ăn dân dã, như: nem nắm, bánh cuốn, giò chả… mà bạn có thể dễ dàng được thưởng thức. Với tiềm năng, lợi thế của mình, làng vườn Bách Thuận là điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn cho những ai thích khám phá du lịch nhà vườn.

Ngoài các địa danh du lịch, Thái Bình còn có các loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian độc đáo là chèo, múa rối và nền ẩm thực phong phú, đa dạng với những món ăn hấp dẫn như: bánh cáy làng Nguyễn, canh cá Quỳnh Côi, nộm sứa Thái Thụy… Hội tụ những tinh hoa văn hóa truyền thống, vẻ đẹp của tạo hóa, của thiên nhiên, Thái Bình là điểm đến chờ du khách khám phá và cảm nhận.

Như Hoàng - Thành Tâm