Sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13, không chỉ tăng nhanh về số lượng mà chất lượng và hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp cũng đã được cải thiện; tỷ lệ các HTX nông nghiệp được đánh giá xếp loại khá, tốt tăng từ 10% năm 2013 lên trên 60% năm 2020. Mỗi HTX nông nghiệp cung cấp từ 7 – 16 dịch vụ cho thành viên và hộ nông dân; trong tổng số trên 5.000 sản phẩm OCOP của cả nước, có 39% số sản phẩm thuộc về các HTX, tổ hợp tác. Năm 2020, doanh thu của các HTX đạt bình quân 2,44 tỷ đồng, thu nhập bình quân của người lao động thường xuyên đạt 40,5 triệu đồng, gấp 9,1 lần so với năm 2001.

Bên cạnh những kết quả đạt được về KTTT, HTX vẫn bộc lộ những hạn chế, bất cập: số lượng HTX thành lập mới tăng mạnh nhưng số HTX hoạt động có hiệu quả còn thấp, thiếu tính bền vững, quy mô thành viên và doanh thu của các HTX  nông nghiệp còn nhỏ bé. Các dịch vụ sơ chế, chế biến, bảo quản, số lượng các HTX có khả năng liên kết hiệu quả với doanh nghiệp, chế biến và tiêu thụ nông sản cho thành viên HTX và nông dân chưa nhiều…

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, Phó trưởng ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển KTTT, HTX nhấn mạnh: Mặc dù các HTX hiện chưa có đóng góp GDP nhiều cho nền kinh tế, cho các địa phương, nhưng HTX lại là nền tảng để thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Cơ cấu lại ngành Nông nghiệp, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng nông thôn mới sẽ không thể thành công nếu thiếu sự tham gia đóng góp của HTX. Thời gian tới, các địa phương cần phát triển đa dạng các mô hình HTX nông nghiệp phù hợp với đặc thù, điều kiện của địa phương, trình độ và nhu cầu của nông dân, ưu tiên phát triển các HTX quy mô lớn gắn với vùng nguyên liệu và liên kết chuỗi giá trị. Bộ NN&PTNT đang nghiên cứu, tham mưu trình Chính phủ xây dựng nghị quyết về phát triển HTX nông nghiệp phục vụ cơ cấu lại ngành Nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Tại hội nghị, Bộ NN&PTNT, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã ký kết chương trình phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành Nông nghiệp giai đoạn 2021 – 2025.

Ngân Huyền