Theo Chủ tịch UBND xã Nguyễn Trường Sinh, sở dĩ vụ mùa 2013, Nam Trung chỉ đạo gieo cấy đúng lịch thời vụ, có mấy nguyên nhân: Bên cạnh niềm vui được mùa lúa xuân, bước vào chuẩn bị sản xuất vụ mùa, cấp ủy, chính quyền đã đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành. Xã tổ chức tuyên truyền trên loa truyền thanh liên tục nhiều ngày về phương châm thu hoạch lúa xuân “xanh nhà hơn già đồng”. Những chân ruộng vàn trung, xã tuyên truyền và chỉ đạo các thôn chấp nhận gặt ruộng nước để vừa dễ cho khâu làm đất và giữ được lấm cho sản xuất vụ mùa.

Đặc biệt là khâu điều hành làm đất, Nam Trung có 40 máy cày, trong đó có 12 máy đa năng, 28 máy cầm tay, HTX DVNN ra cơ chế: căn cứ kết quả làm đất của từng máy, tập thể hỗ trợ một phần nhiên liệu. Ban quản trị HTX tổ chức họp với các thôn trưởng và các chủ máy, dân chủ thảo luận để tìm ra giải pháp phân chia vùng cho từng đầu máy; tập thể đứng ra điều hành và là trung gian để thu, thanh toán tiền công cho từng chủ máy. Nhờ vậy mà các chủ máy làm đất không những đề cao trách nhiệm mà còn yên tâm làm tốt công việc được giao.

Vụ mùa 2013, Nam Trung gieo cấy 435 ha theo cơ cấu: các giống thuần chiếm 60% diện tích, nhóm lúa chất lượng cao chiếm 35% diện tích, còn lại là giống nếp và giống khảo nghiệm. Bằng các biện pháp thâm canh đồng bộ, Nam Trung phấn đấu năng suất 62 tạ/ha. Nhằm đạt được mục tiêu đề ra (niềm vui nhân đôi sau thắng lợi vụ xuân), ngay sau ngày hoàn thành gieo cấy, Nam Trung khẩn trương, tích cực bước vào chăm sóc, bảo vệ lúa mùa. Thử thách đầu tiên mà Nam Trung vừa vượt qua là từ trung tuần tháng 7 đến nay,  mưa lớn liên tục. Song nhờ kết quả dồn điền đổi thửa, xã xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi nội đồng, cộng với dịch vụ tưới tiêu nước của HTX kiểm tra liên tục, tát tháo kịp thời nên lúa mùa đầu vụ không bị úng cục bộ.

Chủ nhiệm HTX DVNN Trương Thế Chỉ cho biết, trước khi bước vào vụ mùa 2013, HTX đã đầu tư hơn 176 triệu đồng nạo vét sông dẫn Nam Chính, đắp đường vùng Nam Hưng... Thôn trưởng các thôn và các hộ xã viên hàng ngày kiểm tra củng cố mương máng, đường vùng nên đã tránh ngập vùng thấp, không hạn vùng cao. Công tác bảo vệ thực vật cũng được Nam Trung chú trọng từ đầu. HTX DVNN đã cho phun phòng sâu bệnh toàn bộ diện tích mạ trước khi xã viên đưa ra ruộng cấy. Qua điều tra dự tính, dự báo sâu bệnh qua vụ, Nam Trung nhận thấy: vụ mùa năm nay có thể phát sinh một số đối tượng gây hại như rầy, sâu cuốn lá, sâu đục thân và một số bệnh như đạo ôn, khô vằn và có thể tái phát lùn sọc đen.

Với kinh nghiệm tích luỹ được, đội bảo vệ thực vật tuyên truyền, hướng dẫn cho hộ xã viên kiểm tra thường xuyên mảnh ruộng khoán. Đội bảo vệ thực vật vừa điều tra, vừa tổng hợp để dự tính khả năng phát dịch của từng đối tượng từ đó tham mưu cho chính quyền, HTX có chủ trương kịp thời. Đội cũng xây dựng kế hoạch phối hợp với các thôn trưởng để lên lịch tập huấn kỹ thuật cho hộ và lao động tại các thôn. Công tác chăm sóc lúa như làm cỏ, bón phân được phổ biến trên loa và qua các đợt họp thôn theo phương châm “3 phải” gồm phải bón sâu, phải bón thúc sớm, phải bón cân đối (N-P-K) và thực hiện “2 không” là không bón đạm đơn, không bón lai rai làm cho sâu bệnh dễ phát sinh gây hại. Trước tình hình mưa lớn sau gieo cấy, một phần phân bón thúc bị rửa trôi nên HTX đã phổ biến cho các hộ xã viên bón bổ sung để lúa phát triển bình thường. Vì vậy, mặc dù thời gian hoàn thành gieo cấy chưa lâu, nhưng toàn bộ diện tích lúa của Nam Trung khá đều và đẹp.

Đi dọc theo một số con mương và đường nội đồng ở Nam Trung, chúng tôi gặp một số tình huống có thể gây hại cho lúa và cây màu hè thu, đó là ốc bươu vàng đang đẻ trứng tràn lan, nạn chuột cắn phá lúa cũng nhiều. Làm tốt công tác diệt trừ ốc bươu vàng và chuột cũng là nhiệm vụ cấp bách, trước mắt để bảo vệ lúa mùa. Bảo đảm lịch thời vụ, nỗ lực chăm sóc bảo vệ lúa mùa, tin rằng Nam Trung giành thắng lợi trọn vẹn vụ mùa 2013, tạo quỹ đất và khí thế đạt mục tiêu diện tích gieo trồng vụ đông năm 2013 là 150 ha (trong đó có 88 ha chuyên màu, còn lại là vụ đông trên chân đất hai lúa).

Bài, ảnh: Phan Lợi