Cuối tháng 9, đi khắp các xã, thị trấn ở Hưng Hà, ta đều bắt gặp những cánh đồng lúa chín vàng trĩu hạt, hứa hẹn vụ mùa bội thu. Điều ngạc nhiên hơn, đó là lúa vẫn còn trên đồng nhưng những cây bí, ngô vụ đông xanh non đang sinh trưởng, phát triển khá tốt ngay dưới gốc lúa.

Nhờ áp dụng phương pháp gieo trồng mới này mà cây vụ đông trên đất hai lúa của Hưng Hà đã tăng lên không ngừng, trở thành một trong những huyện luôn đứng đầu tỉnh về diện tích gieo trồng cây vụ đông. Nhằm khuyến khích được các hộ nông dân thực hiện các biện pháp gieo trồng, mở rộng diện tích cây vụ đông thì cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh, huyện, xã đã tạo động lực không nhỏ để người dân nơi đây bám đồng sản xuất.

Vụ đông năm 2013, Hưng Hà phấn đấu gieo trồng 8.200 ha trở lên, trong đó cây đậu tương 2.500 ha, bí và các loại dưa 1.100 ha, ngô 1.700 ha, khoai tây 400 ha, khoai lang 700 ha trở lên, còn lại là các loại rau. Hiện nay, lúa mùa đại trà ở Hưng Hà  bắt đầu chín vàng, một số diện tích đã cho thu hoạch, dự kiến đến hết tháng 9, đầu tháng 10 toàn huyện sẽ thu hoạch được khoảng 6.500 – 7.000 ha.

 Như vậy, quỹ đất để gieo trồng cây vụ đông ưa ấm rất dồi dào. Vấn đề đặt ra đối với Hưng Hà là chỉ đạo, tổ chức thực hiện như thế nào để mở rộng được tối đa cây vụ đông ưa ấm trên diện tích đất hai lúa. Để cây vụ đông gieo trồng đạt kế hoạch đề ra, trước hết Hưng Hà đã sớm chỉ đạo các xã, thị trấn rà soát toàn bộ diện tích lúa mùa để xác định chính xác thời điểm lúa trỗ và thu hoạch. Đồng thời căn cứ vào kết quả sản xuất ở những vụ đông trước để giao chỉ tiêu cụ thể cho từng xã, thị trấn ở vụ đông năm 2013.

Về quan điểm chỉ đạo, Hưng Hà đã tập trung cao sự lãnh đạo, chỉ đạo đến từng thôn xóm để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ cơ cấu giống cây trồng, biện pháp kỹ thuật thâm canh; mở rộng diện tích bằng phương pháp làm bầu trước khi đặt ra ruộng. Nhất là công tác tuyên truyền đã tập trung làm rõ hiệu quả kinh tế mà cây vụ đông đem lại; huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, trong đó các hội viên, đoàn viên ở các đơn vị làm đầu tàu gương mẫu trong việc tham gia sản xuất vụ đông. Ông Vũ Văn Hạnh, Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện cho biết: Vụ đông năm nay, Hưng Hà có thuận lợi là các địa phương đã cơ bản dồn điền đổi thửa xong và hệ thống giao thông thủy lợi được được nâng cấp, xây mới giúp thúc đẩy nhanh việc cơ giới hóa các khâu sản xuất.

Bên cạnh đó, tư tưởng tích tụ ruộng đất, sản xuất cây trồng với quy mô lớn và việc thuê, mượn ruộng để mở rộng sản xuất bước đầu được hình thành một số địa phương. Đội ngũ cán bộ kỹ thuật đã tích luỹ được nhiều kinh nghiệm về giống mới, phương pháp gieo trồng mới; một số cây màu có năng suất, chất lượng cao, thị trường tiêu thụ rộng, hiệu quả kinh tế cao như cà chua nhót, khoai tây Hà Lan, bí đỏ Nhật… ngày càng được các hộ nông dân đưa vào gieo trồng.

 Đặc biệt tỉnh, huyện và nhiều xã, thị trấn đã có cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất cây màu vụ đông, tạo động lực không nhỏ để khuyến khích các hộ nông dân đầu tư mở rộng diện tích gieo trồng. Ngay từ cuối tháng 8, UBND huyện đã thông báo cơ chế, chính sách hỗ trợ cho tất cả các xã, thị trấn, từ đó các địa phương xây dựng kế hoạch, thông báo cho nông dân biết để chủ động sản xuất. Đối với giống ngô nếp HN88 trồng trên đất hai vụ lúa, tổng lượng giống hỗ trợ là 2,8 tấn, mức hỗ trợ 50% giá giống; bí xanh hỗ trợ 50% giá giống; khoai tây Đức Solara hỗ trợ 7.000 đồng/kg giống. Các mô hình từ 10 ha trở lên trồng một trong các loại cây như ngô ngọt, ngô bao tử, dưa chuột bao tử, ớt, bí đỏ Nhật…có hợp đồng bao tiêu sản phẩm được hỗ trợ 10 triệu đồng/ha. Đồng thời thưởng cho các xã, thị trấn có diện tích gieo trồng cây vụ đông đạt từ 70% trở lên trên diện tích đất hai lúa là 30 triệu đồng/xã, thị trấn; các thôn có diện tích gieo trồng cây vụ đông đạt từ 80% diện tích trở lên trên đất hai lúa được thưởng 50 triệu đồng/thôn.

Ngoài cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh, huyện, hiện nay một số địa phương đã có cơ chế, chính sách hỗ trợ riêng, như Canh Tân, Chí Hòa, Cộng Hòa, Hòa Tiến, Minh Khai… Bà Tô Thị Vững, thôn Mỹ Lương, xã Văn Lang cho biết: Vụ đông năm 2013, nhờ có cơ chế, chính sách hỗ trợ về giống cây trồng nên gia đình bà đã gieo trồng hết diện tích (hơn 3 sào), đồng thời đi mượn thêm 1 sào để trồng; trong đó gieo trồng 2 sào bí, 1 sào ngô, còn lại trồng khoai tây và đậu tương. Để cây bí, ngô gieo trồng kịp thời vụ, bà Vững cho biết thêm, khi lúa bắt đầu cong đuôi vào mẩy các hộ dân ở đây đã ra đồng rẽ lúa đặt bầu bí xuống ruộng, đồng thời tra hạt ngô vào bầu; khi lúa được gặt là lúc bí đã phát triển khá tốt và bắt đầu đặt bầu ngô xuống ruộng. Sau khi thu hoạch xong lúa mùa khoảng 1 tháng là bí đã bắt đầu cho thu hoạch, nếu thời tiết thuận lợi mỗi sào bí cho thu nhập từ 2,5 - 3 triệu đồng…

Để vụ đông năm 2013 đạt được các mục tiêu đã đề ra, hiện nay các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Hưng Hà đã tăng cường xuống các xã, thị trấn để kiểm tra, đôn đốc địa phương khẩn trương thu hoạch lúa mùa khi đã chín để hạn chế mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra; đồng thời tranh thủ thời vụ gieo trồng cây vụ đông ưa ấm. Đến hết ngày 25/9, toàn huyện đã thu hoạch được khoảng 100 ha lúa mùa và gieo trồng được gần 500 ha cây vụ đông (tính cả lượng bầu đã tra hạt). Đến hết ngày 30/9 cơ bản đã tra xong hạt ngô vào bầu; đậu tương gieo kết thúc trước ngày 10/10. Với tiến độ thu hoạch lúa mùa và diện tích cây vụ đông đã được gieo trồng hiện nay, Hưng Hà có nhiều khả năng sẽ đạt và vượt mục tiêu về diện tích đã đề ra.

Bài, ảnh: Nguyên Bình