Từ nhiều năm nay, vụ đông luôn là vụ sản xuất chính trong năm ở xã Trung An (Vũ Thư). Với phương châm “dồn sức cho vụ đông”, ngay từ trung tuần tháng 9, Hợp tác xã đã chỉ đạo bà con nông dân khẩn trương thu hoạch diện tích lúa mùa trà sớm, đẩy nhanh tiến độ làm đất để đưa cây giống xuống trồng cho kịp thời vụ. Về Trung An thời điểm này, đâu đâu cũng thấy không khí sản xuất khẩn trương, tất bật như “mở hội” của bà con nông dân và những cánh đồng đã thắm màu xanh non của lứa rau sắp cho thu hoạch.

Vụ đông năm 2013, Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp (HTX DVNN) xã Trung An xây dựng kế hoạch sản xuất 295 ha cây màu vụ đông ưa ấm và ưa lạnh. Trong đó gần 200 ha rau màu truyền thống (xà lách, cải chíp, mùi, thì là…), còn lại là ngô, bí xanh, khoai lang, đậu cô ve, khoai tây… Ngoài vùng chuyên canh rau màu tập trung ở thôn An Lộc, diện tích rau màu được mở rộng sang các thôn khác trong xã như: Lang Trung, Bồn Thôn. Ban quản trị HTX chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất thông qua cán bộ cơ sở thôn, tổ chức quy hoạch theo vùng sản xuất của từng thôn để thuận tiện việc điều tiết nước tưới tiêu.

Ông Phạm Văn Thừ, Chủ nhiệm HTX DVNN xã Trung An cho biết: “Sản xuất vụ đông năm nay gặp nhiều khó khăn do giá vật tư nông nghiệp tăng cao; thị trường rau xanh chuyển đi các tỉnh bạn gặp nhiều cạnh tranh do chi phí vận chuyển tăng. Để kịp thời động viên, khuyến khích bà con, ngoài cơ chế hỗ trợ của huyện, HTX hỗ trợ 50.000 đồng/sào ngô, 30.000 đồng/sào bí xanh… Ngoài ra, xã còn hỗ trợ 100% tiền điện nước tưới cho cây vụ đông và tổ chức hội nghị chuyển giao khoa học kỹ thuật sản xuất và phòng trừ sâu bệnh cho bà con”. Năm nay thời tiết mưa nhiều, rét muộn nên khâu gieo giống xà lách, loại rau xanh chủ lực của địa phương bị chậm lại, ảnh hưởng lớn đến thời vụ sản xuất.

Tuy nhiên, nhờ kinh nghiệm lâu năm trong thâm canh rau màu, người nông dân ở Trung An đã linh hoạt trong dịch chuyển cơ cấu cây trồng, chuyển sang gieo trồng rau cải chíp, cải bẹ ngắn ngày. Ông Vũ Văn Thuần, thành viên Tổ dịch vụ tiêu thụ rau xanh ở thôn An Lộc cho biết: “Do ảnh hưởng của cơn bão số 10, 11, 14 rau xanh ở các tỉnh miền Trung khan hiếm nên bạn hàng ở Vinh, Đà Nẵng… đều gọi điện đặt hàng tới tấp. Nguồn cung xà lách đầu mùa chưa đủ, nên chúng tôi thu mua chủ yếu là cải chíp, cải bẹ với giá 3.000 - 4.000 đồng/kg”. Ông Mai Văn Yên ở thôn An Lộc cho biết, vì cây giống xà lách chuẩn bị cho lứa đầu bị chết do mưa nhiều, gia đình tôi liền chuyển sang gieo 1 sào cải chíp, chưa đầy một tháng đã cho thu hoạch gần 1 tấn, bán buôn cho thương lái cũng được hơn 3 triệu đồng”.

Một chút “thiên thời”, may mắn giúp người dân “trúng lớn” từ lứa rau đầu mùa. Tuy nhiên, để giữ vững và phát triển vùng chuyên canh rau màu như nhiều năm nay, nông dân Trung An chủ yếu dựa vào kinh nghiệm canh tác lâu năm và vận dụng hiệu quả khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất. “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”, trong kỹ thuật canh tác rau màu thì nước là yếu tố quan trọng nhất. Với truyền thống sản xuất rau màu nhiều năm nay, bà con nông dân Trung An đã có những sáng tạo để duy trì và phát triển nghề trồng rau xanh của địa phương.

Ở vùng chuyên canh rau màu thôn An Lộc người dân tự đào các giếng nước ngay tại ruộng để chủ động nguồn nước tưới cho cây trồng. Ông Nguyễn Văn Bằng, thôn An Lộc cho biết: “Giếng khơi đào tại ruộng có đường kính khoảng 1,5m, sâu 3 - 4m, chi phí khoảng gần 1 triệu đồng là đủ nước tưới cho khoảng 3 sào rau. Với 1,2 sào rau của gia đình, mỗi buổi sáng tôi gánh gần 50 gánh nước tưới rau, đỡ vất vả hơn nhiều so với gánh từ dưới sông lên”. Chỉ tính riêng thôn An Lộc đã có gần 100 giếng nước được người dân đào rải rác khắp cánh đồng, cứ 2 – 3 thửa ruộng cạnh nhau, lại chung 1 giếng nước tưới. 

Rau xanh ở Trung An đang vào chính vụ, như các năm trước xe ô tô lớn, nhỏ ở khắp nơi tấp nập về thu mua, chuyển đi các tỉnh bạn. “Làm nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thời tiết, chỉ hy vọng thời gian tới rau sẽ được giá để nông dân chúng tôi có được vụ đông thắng lợi”, bà Nguyễn Thị Hồng, thôn An Lộc chia sẻ.

Nguyễn Thơi