Đầu tháng 11, chúng tôi về Thụy Sơn (Thái Thụy)chứng kiến cảnh người người, nhà nhà cùng ra đồng chăm sóc, trồng cây vụ đông. Năm nay trong bộn bề khó khăn: chậm thời vụ, thời tiết bất thuận, thiếu nhân lực sản xuất, giá vật tư nông nghiệp ở mức cao.... nhưng Thụy Sơn vẫn không điều chỉnh kế hoạch gieo trồng 160 ha cây vụ đông, quyết tâm giành thắng lợi toàn diện cả về năng suất và giá trị thu nhập.

Từ nhiều năm qua, Thụy Sơn là vùng trồng cây vụ đông quy mô lớn, hiệu quả của huyện Thái Thụy, trong đó chủ lực là cây ưa ấm. Năm nay, do thời điểm gieo cấy, thu hoạch lúa mùa chậm hơn so với mọi năm từ 10 đến 15 ngày nên áp lực về thời vụ trồng vụ đông với địa phương càng lớn, điều này cũng đồng nghĩa với việc nếu không tập trung chỉ đạo quyết liệt thì sẽ không đạt được mục tiêu diện tích đã đề ra. Lường đón trước khó khăn, ngay từ vụ mùa, HTX dịch vụ nông nghiệp bố trí cấy 100% diện tích bằng giống lúa ngắn ngày, trong đó từ 25 đến 30% là trà sớm để sau thu hoạch trồng cây ưa ấm; 70 đến 75% trà đại trà sau khi thu hoạch trồng cây ưa lạnh và để ải. Xây dựng kế hoạch cụ thể, bố trí từng loại cây trồng trên vùng đất thích hợp đồng thời giao chỉ tiêu phấn đấu cho từng thôn.

Trong số các loại cây vụ đông, Thụy Sơn xác định bí xanh là cây trồng chủ lực bởi thực tế đưa vào đồng ruộng của địa phương hơn 10 năm qua nó đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Đây là loại cây dễ trồng, ít công chăm sóc, chi phí đầu vào thấp, hiệu quả kinh tế cao. Đến mùa thu hoạch, tư thương xuống tận ruộng thu mua hết nên nông dân yên tâm đầu tư cho sản xuất. Năm ngoái, bình quân mỗi sào bí thu hoạch từ 1,2 đến 1,3 tấn, nông dân thu từ 2 đến 2,5 triệu đồng trong khi chi phí hết khoảng 250 ngàn đồng.

Năm nay, do thời vụ chậm, HTX chỉ đạo xã viên làm bầu cây trước 30/9, đến đầu tháng 10  thu hoạch lúa mùa đến đâu cuốc đất trồng bí ngay đến đó, những diện tích chưa thu hoạch thì rẽ lúa đặt bầu cho kịp thời vụ. Kết quả, toàn xã trồng được 67 ha, đến thời điểm này, diện tích bí sớm đã ra hoa, đậu quả, trà muộn cũng đã lên xanh tốt. Cùng với cây bí, nông dân cũng trồng được 43 ha khoai lang, ớt, rau các loại. Hiện nay Thụy Sơn khuyến khích nhân dân tiếp tục trồng cây ưa lạnh, phấn đấu diện tích salat đạt 35 ha, khoai tây 17 ha. Đối với cây sa lát, HTX đã ký hợp đồng trực tiếp với các công ty rau quả xuất khẩu bao tiêu 100% sản phẩm cho bà con; 20 tấn giống khoai tây cũng được lấy về cung ứng cho xã viên để trồng cho kịp thời vụ.

Anh Trần Đạo Thúy, Chủ nhiệm HTX dịch vụ nông nghiệp cho biết: nông dân Thụy Sơn vốn cần cù, chịu khó nên bao năm  qua vụ đông luôn là vụ sản xuất chính trong năm. Riêng năm 2010, giá trị thu nhập từ cây vụ đông toàn xã đạt 2,8 tỷ đồng, cả trăm hộ gia đình có nguồn thu nhập từ cây vụ đông từ 10 đến 15 triệu đồng. Nhờ vậy, năm nay bà con càng hăng hái tham gia, qua đợt khảo sát của HTX vừa qua, hộ dân nào trồng ít cũng đạt từ 2 đến 3 sào cây vụ đông, hộ nào  trồng nhiều tới 1,5 mẫu.

Minh chứng cho lời anh Thúy nói, chúng tôi ra cánh đồng thôn Thượng Phúc Tây khi trời đã gần trưa nhưng cánh đồng vẫn kín người, tiếng nói cười rộn rã, tiếng máy cày làm đất nổ rền vang. Chỗ này người cuốc đất xới khoai lang, vun bí, chỗ kia bà con đang mải miết lên luống đặt giống khoai tây cho kịp thời vụ. Chị Đoàn Thị Diện cho biết: " Năm nào, gia đình tôi cũng trồng 6 sào cây vụ đông gồm 4 sào bí, 2 sào sa lát, thu nhập từ 10 đến 15 triệu đồng. Tính ra, một sào màu thu lãi bằng 2 sào cấy lúa, năm nay lúa mùa chỉ thu hoạch được 1,5 tạ/sào nên tôi càng phải cố làm thêm để bù lại". Tiếp thêm lời chị Diện, bà Vũ Thị Văn phấn khởi khoe :" Dù đã hơn 60 tuổi, nhà có cháu nhỏ nhưng trồng vụ đông cho hiệu quả kinh tế cao nên tôi vẫn tranh thủ thời gian cố làm 3 sào không để phí ruộng, ít ra cũng có vài triệu trong tay. 10 năm nay, dân  Thụy Sơn trồng bí nhưng  chưa năm nào ế cả, dù có rẻ tư thương cũng về tận ruộng thu mua nên bà con nhàn lắm".

Anh Thúy cho biết thêm: dự kiến đến giữa tháng 11, Thụy Sơn sẽ kết thúc thời vụ trồng cây vụ đông. Để khuyến khích bà con tích cực mở rộng diện tích, năm nay ngoài cơ chế hỗ trợ của tỉnh, huyện, UBND xã và HTX trích kinh phí đầu t­ư nạo vét mư­ơng máng, t­ưới tiêu, diệt chuột phục vụ sản xuất,  cung ứng vật tư nông nghiệp gồm: giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật theo phương thức trả chậm cho xã viên. Đối với 4 xóm 6,7,8,9 thuộc hai thôn Hạ Đồng và Quân Động mỗi sào hỗ trợ 150 ngàn đồng để gây dựng phong trào.  Các thôn còn lại mở rộng diện tích cây vụ đông trên đất 2 lúa quy mô 5 mẫu trở lên thì hỗ trợ 3kg đạm/sào. Thôn  nào hoàn thành kế hoạch sản xuất cây vụ đông được th­ưởng 1 triệu đồng, vượt 10% thưởng thêm 200 ngàn đồng. Thôn nào hoàn thành kế hoạch 80% được thưởng 700 ngàn đồng. Hộ gia đình nào trồng 1,5 mẫu cây vụ đông hoặc có thu nhập từ cây vụ đông đạt  từ 15 triệu đồng trở lên được thưởng 300 ngàn đồng/hộ. Cách tổ chức sản xuất hiệu quả, cơ chế động viên khen thưởng kịp thời sẽ là yếu tố quan trọng góp phần để Thụy Sơn hoàn thành mục tiêu kế hoạch đề ra.

Bài, ảnh: Nguyễn Hình