Nhìn lại vụ đông năm 2017, đây được xem là một trong những vụ sản xuất gặp nhiều khó khăn khi chịu ảnh hưởng của thiên tai, gây thiệt hại gần 12.000ha cây màu vừa gieo trồng. Tuy nhiên, nhờ những cơ chế hỗ trợ kịp thời, hiệu quả của tỉnh, huyện cùng quyết tâm cao của các cấp, ngành, diện tích gieo trồng đạt 36.351ha, tăng 699ha so với năm 2016, năng suất của hầu hết các loại cây trồng đều đạt cao, cơ bản được giá. Giá trị sản xuất vụ đông năm 2017 ước đạt 2.759,1 tỷ đồng, tăng 81,4 tỷ đồng so với năm 2016. Trong điều kiện sản xuất ngày càng gặp nhiều khó khăn do tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu; thu nhập từ sản xuất nông nghiệp thấp hơn các ngành nghề khác nên một bộ phận nông dân không thiết tha với đồng ruộng khiến việc phát triển sản xuất vụ đông gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, số lượng các doanh nghiệp, HTXNN tham gia liên kết, ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm vụ đông còn quá ít. Nông dân chủ yếu vẫn tự lo tiêu thụ sản phẩm nên giá trị, hiệu quả sản xuất vụ đông chưa cao.

Thực tiễn sản xuất vụ đông nhiều năm qua cho thấy, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng là một giải pháp hiệu quả để nâng cao giá trị sản xuất cây màu vụ đông trên cơ sở phát triển các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm; đánh giá đúng nhu cầu của thị trường cũng như khả năng sản xuất của người dân từ đó có định hướng tổ chức phù hợp. Vụ đông năm 2018, ngành Nông nghiệp xác định lấy hiệu quả kinh tế trong sản xuất để phát triển bền vững, chú trọng và mở rộng các cây trồng theo lợi thế của từng địa phương; đẩy mạnh quy hoạch, mở rộng quy mô cánh đồng liên kết có bao tiêu sản phẩm để tạo sự ổn định trong sản xuất. Cơ chế hỗ trợ cũng tập trung vào 1 - 2 cây trồng chủ lực theo đề xuất của các huyện.

Xác định ngô ngọt, bí đỏ là hai cây trồng chủ lực có giá trị kinh tế cao, phù hợp với lợi thế, thổ nhưỡng và trình độ thâm canh của người dân, huyện Quỳnh Phụ đã đề xuất UBND tỉnh hỗ trợ tập trung vào hai cây trồng này. Trên cơ sở kế hoạch phấn đấu 6.500ha cây màu vụ đông, trong đó chủ lực là ớt, ngô, dưa, bí, rau các loại, huyện giao các xã, thị trấn bố trí thời gian, cơ cấu giống lúa phù hợp để sau khi thu hoạch có đất gieo trồng rau màu vụ đông sớm. Đến nay, nông dân trong huyện đã gieo trồng được 3.800ha cây màu, chủ yếu là ớt, ngô, dưa bí các loại, trong đó 900ha ớt bắt đầu cho thu hoạch.

Phấn đấu giá trị sản xuất từ vụ đông đạt trên 80 triệu đồng/ha, huyện Đông Hưng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về lợi ích của vụ đông, áp dụng các biện pháp chuyển dịch thời vụ, tùy từng chân đất trồng cây màu vụ đông bố trí giống lúa, thời vụ và phương thức gieo cấy cho phù hợp. Chủ động rút nước khi lúa mùa chín đỏ đuôi, thu hoạch lúa khẩn trương giải phóng đất trồng cây vụ đông, huy động các phương tiện để làm đất, phấn đấu thu hoạch lúa đến đâu làm đất và trồng cây vụ đông đến đó, nhất là các cây trồng sớm như: bí, ngô và đậu tương... 

Ông Phạm Văn Trội, thôn Đông Hòe, xã Đông Xá cho biết: Vụ đông này, gia đình tôi trồng 4 sào bí xanh. Để có bí bán sớm, được giá, ngay từ khi gieo cấy lúa mùa tôi đã chia luống, sử dụng giống có thời gian sinh trưởng ngắn để thu hoạch trước, làm luống đặt bầu ươm bí. Đến khi lúa được thu hoạch đại trà thì bí cũng ngoi dài.

Đến nay, thời vụ gieo trồng cây ưa ấm sắp kết thúc, các địa phương đang tập trung nhân lực, phương tiện, lúa chín đến đâu thu hoạch đến đó; chuẩn bị tốt các điều kiện cho gieo trồng cây ưa lạnh, đặc biệt là cây khoai tây. Riêng đối với nhóm rau, đậu, ngành Nông nghiệp khuyến khích các địa phương quy hoạch và xây dựng các vùng sản xuất tập trung, ổn định, áp dụng quy trình sản xuất an toàn: sử dụng phân bón hữu cơ, phân vi sinh…

Lưu Ngần