Tân Hòa là vùng thâm canh khoai tây hàng hóa chủ lực của huyện Vũ Thư. Vụ đông hàng năm, toàn xã trồng 110-120 ha khoai tây. Năm nay, ngoài giữ vững diện tích khoai tây, nhân dân còn trồng ngô, rau màu, mướp đắng, su hào, bắp cải… tổng diện tích vụ đông đạt trên 200 ha.

Tân Hòa có quỹ đất vàn cao, đất màu 54 ha. Nhân dân đã luân canh 4-5 vụ/năm cho thu nhập đạt trên 100 triệu đồng/ha/năm. Để nâng cao hiệu quả vùng sản xuất cây màu, tháng 5/2011, Tân Hòa đã cử 12 hộ tham gia đoàn của huyện tổ chức sang Kim Thành (Hải Dương) học tập kinh nghiệm trồng củ đậu. UBND huyện trích kinh phí 36 triệu đồng mua 120 kg hạt giống, cấp cho Tân Hòa 90 kg, Song An 6 kg, Minh Lãng 6 kg, HTX Phú Lộc (Việt Hùng) 9 kg. Được trực tiếp học tập, trao đổi kỹ thuật trồng và chăm sóc cây củ đậu, 16 hộ xã viên của Tân Hòa nhận hạt giống đã chủ động ủ mục phân chuồng trộn với NPK hoặc lân Lâm Thao, đưa hạt củ đậu ra gieo 3 ha theo mô hình tam giác để tận dụng tối đa diện tích. Đầu vụ gặp mưa, nhiều hộ luôn có mặt ngoài đồng hàng ngày để che phủ, gieo dặm hạt, thực hiện đúng hứơng dẫn ngắt hoa để cây tập trung dinh dưỡng cho củ.

Cùng cán bộ HTX Tân Hòa, chúng tôi có dịp thăm cánh đồng vụ đông của thôn Nam Bi. Lần đầu tiên đưa cây củ đậu vào canh tác nhưng giá trị thu được hơn cả mong đợi. Gia đình anh Hòa, ông Phổ, ông Thơi, ông Thủy, ông Ứng...đã thu dỡ củ đậu, năng suất trung bình từ 1,5- 2 tấn/sào, bán 4 ngàn đồng/kg, hạch toán trừ chi phí, mỗi sào thu lãi 5-6 triệu đồng, cao hơn hẳn các cây trồng vụ đông khác. Ở những vùng có kinh nghiệm thâm canh củ đậu như Hà Bắc, Hải Dương, nhiều hộ đạt năng suất 3 tấn/sào, thu lãi 7-8 triệu đồng/sào. Cây củ đậu trồng trên quỹ đất màu vào 2 đợt trong năm, gieo hạt từ tháng 2,3 thu họach vào tháng 6,7 bán được giá. Vụ 2 trồng tháng 7, 8 thu dỡ  cuối năm, giáp Tết Nguyên đán.

Để cây củ đậu đạt năng suất, hiệu quả cao, bà con cần làm tốt khâu làm đất đánh luống cao, bảo đảm đất tơi xốp. Nhiều hộ sử dụng phân chuồng ủ mục để bón lót trộn lẫn NPK, lân Lâm Thao. Cây củ đậu cho năng suất cao nhất, ít sâu bệnh khi trồng trên đất mới. Nếu trồng nhiều năm trên cùng thửa ruộng thì phải trồng cách vụ. Để củ đậu ngọt, trước khi thu dỡ một tháng, bà con không nên tưới nước. Là loại cây trồng dễ tiêu thụ, trong thành phần củ đậu có chứa 80-90% nước, 4,5% đường gluco, 2,4% tinh bột. Củ đậu có tác dụng giải nhiệt tốt, ngoài ra còn chức một số vitamin và các chất khoáng khác hữu ích cho cơ thể.

Ông Hoàng Văn Toanh, Chủ nhiệm HTX Tân Hòa cho chúng tôi biết: Ưu điểm lớn của loại cây này là không bị sâu bệnh, chủ yếu phải bảo vệ chuột đào phá hại củ, chăm bón đơn giản, thích hợp với thờì tiết nắng nhiều, cho giá trị cao. Năm tới, HTX xây dựng đề án mở rộng diện tích. Nhiều hộ băn khoăn về việc tiêu thụ sản phẩm nhưng theo ông Toanh: Khi trồng thành vùng hàng hóa, giống như khoai tây, sẽ có xe ô tô của thương lái các tỉnh tìm đến tiêu thụ.

Bài, ảnh: Bảo Linh