Sau “Cơn bão” lạm phát và khủng hoảng kinh tế thế giới, năm 2011, nền kinh tế cả nước nói chung và Thái Bình nói riêng lại phải đối mặt với những khó khăn thách thức mới: Khủng hoảng nợ công và lạm phát kinh tế; thời tiết diễn biến bất thường... Song, bằng tất cả ý chí và nghị lực, với tinh thần chủ động sáng tạo và đoàn kết... dưới ánh sáng các nghị quyết của Đảng soi đường... kinh tế tỉnh ta vẫn đạt kết quả khá toàn diện trên tất cả các mặt, các lĩnh vực. Là tiền đề quan trọng để chúng ta củng cố niềm tin đi tiếp chặng đường và Nghị quyết đại hội XVIII đã hoạch định.

Có thể thấy rất rõ rằng: Bức tranh kinh tế xã hội năm 2011 còn có những mảng màu chưa được như mong muốn. Nhưng, không thể phủ nhận thành tựu rất đáng mừng là có 10/14 chỉ tiêu đề ra đạt đạt và vượt mức kế hoạch. Tổng giá trị sản xuất tăng 11,76% so với năm 2010. Riêng khu vực sản xuất nông  lâm nghiệp và thuỷ sản tăng 4,76% (kế hoạch 4,45%). Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 15,50%, khu vực dịch vụ tăng 11,74%. Bình quân GDP đầu người đạt 20,68 triệu đồng, tăng 0,98 triệu đồng. Đáng lưu ý là trong điều kiện khó khăn của nền kinh tế thế giới, nhưng giá trị sản xuất công nghiệp cũng tăng 14,54% so với năm 2010. Trong đó, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tăng trưởng cao nhất: 15,18%. Các khu vực kinh tế khác tăng từ 13,4% đến 14,4%. Trong số 38 sản phẩm chủ yếu có 6 sản phẩm đạt và vượt kế hoạch; có 29 sản phẩm tăng 10 đến 20%.

Năm 2011, có 46 dự án được chấp thuận đầu tư, với tổng số vốn đăng ký 60.987 tỷ đồng, bằng 62,2% số dự án, tăng gấp 1,38 lần về vốn đầu tư so với cùng kỳ năm trước. Toàn tỉnh có 537 dự án đầu tư, có 348 dự án đang sản xuất kinh doanh; tạo việc làm cho 98.389 lao động. 229 làng nghề đạt tiêu chuẩn, tăng 10 làng nghề, tạo việc làm cho 150.000 lao động và đóng góp khoảng 20% giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh.

Có được kết quả trong điều kiện còn rất nhiều khó khăn, ghi nhận những bài học kinh nghiệm trong quản lý điều hành của UBND tỉnh nổi bật là đã tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn trong giải phóng mặt bằng; tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư xây dựng một số công trình quan trọng như: Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, tuyến đường Thái Bình  Hà Nam nối cầu Giẽ  Ninh Bình; Quốc lộ 39, mở rộng QL 10 đoạn La Uyên  Tân Đệ, cầu Hiệp, đường 39B  Thị trấn Thanh Nê đến Thị trấn Diêm Điền; các công trình nâng cấp đê biển, đê sông và một số trạm bơm lớn. Giá trị sản xuất ngành xây dựng tăng 22,8%. Trong đó, vốn đầu tư toàn xã hội tăng 23%; Vốn khu vực nhà nước tăng 17,9%; vốn khu vực ngoài nhà nước tăng 22,7% và khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng 49%.

Trên lĩnh vực sản xuất nông  lâm  nghiệp  thuỷ sản... trong điều kiện thời tiết bất thuận, năng suất lúa tuy giảm, nhưng giá trị sản xuất vẫn tăng 4,76%. Đây là điều chúng ta rất đáng suy ngẫm, trong hoàn cảnh đất đai giảm mà giá trị sản xuất tăng. Đó chính là bài học thực tiễn của đổi mới cơ cấu giống và chọn lựa giống có năng suất cao, hiệu quả lớn đưa vào thêm canh gieo trồng. Diện tích lúa ngắn ngày trong cơ cấu gieo trồng đã chiếm 94,43%. Trong đó, giống chất lượng cao chiếm 1/3, tăng 2,08% năng suất ổn định 131,83 tạ/ha, sản lượng lương thực trên 1 triệu tấn, bằng 101,6% kế hoạch. Đáng mừng là sản xuất vụ đông đang ngày càng phát triển mạnh, thật sự là vụ sản xuất chính trong năm với người nông dân.

Năm 2011, hầu hết các loại cây màu đều có năng suất, giá trị cao; giá trị sản xuất vụ đông tăng 1,41% so với năm 2010. Lĩnh vực chăn nuôi do ít dịch bệnh nên giá trị sản phẩm chăn nuôi tăng cao. Mô hình chăn nuôi quy mô lớn và chăn nuôi gia công tiếp tục phát triển. Đến nay, toàn tỉnh có 24 trang trại chăn nuôi quy mô lớn; mặc dù tổng đàn gia súc thấp hơn năm trước, nhưng do tốc độ chu chuyển cao nên sản lượng xuất chuồng vẫn tăng 7,22%. Tỉnh đã phê duyệt đề án phát triển chăn nuôi. Trang trại quy mô lớn và đề án tăng cường năng lực chủ động kiểm soát dịch bệnh trên gia súc, gia cầm giai đoạn 2011-2015. Đây là chủ trương rất quan trọng để ngành chăn nuôi phát triển một cách bền vững.

Không phải bao giờ và ở thời điểm nào cũng có được nhiều thành công như thế, nhìn tổng thể thì 4 chỉ tiêu không đạt kế hoạch gồm: (GDP, GTSX công nghiệp, dịch vụ và tổng vốn đầu tư phát triển xã hội) nhưng giá trị chăn nuôi tăng, sản lượng nuôi trồng, khai thác, vận tải tăng... Riêng sản lượng ngao tăng 43%. Công tác quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường từng bước được nâng cao.

Chương trình xây dựng nông thôn mới được tập trung chỉ đạo. Tỉnh đã phê duyệt đề án xây dựng NTM giai đoạn  2011  2015, định hướng năm 2020. Ban hành một số chính sách hỗ trợ và quản lý đầu tư xây dựng công trình kết cấu hạ tầng nông thôn mới. Phân bổ vốn ngân sách hỗ trợ xây dựng hạ tầng, mua máy nông nghiệp, hỗ trợ sản xuất, dồn điền đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng; chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch, xây dựng đề án nông thôn mới trong từng xã... Tất cả các nỗ lực trên đã đưa đến kết quả: 132 xã cơ bản hoàn thành quy hoạch chi tiết giao thông thủy lợi, nội đồng; 36 xã hoàn thành quy hoạch chi tiết khu trung tâm xã; 171 xã đăng ký dồn điền, đổi thửa; 70 xã điểm đã quy vùng sản xuất hàng hóa tập trung. Tổng vốn đầu tư cho chương trình xây dựng NTM đến năm 2011 là 1.227,8 tỷ đồng.

Trên lĩnh vực thương mại, tài chính, ngân hàng, dịch vụ... tuy gặp nhiều khó khăn, nhưng vẫn có bước phát triển: GTSX các ngành dịch vụ tăng 11,74%; kim ngạch XK tăng 29,64% nhập khẩu tăng 13,7%; tổng thu NS đạt 157,8% dự toán năm, tăng 22,5%.

Cùng với tăng trưởng kinh tế, trên lĩnh vực văn bản  xã hội được coi là năm gặt hái được nhiều thành công, bao gồm: HCV, HCB, HCĐ của thể thao và 51 học sinh giỏi quốc gia. Số trường học, trạm y tế đạt chuẩn ngày một tăng; công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được tăng cường; hoạt động khoa học  công nghệ có bước phát triển mới. Quốc phòng  an ninh được giữ vững, an sinh xã hội được tăng cường; cải cách hành chính đạt nhiều kết quả và đang tiếp tục được đổi mới. Tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XIII và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011  2016, an toàn, đúng luật và tiết kiệm.

Trong báo cáo đánh giá của BCH Đảng bộ tỉnh và tại kỳ họp thứ 3 HĐND tỉnh khóa XV đều có chung một nhận định: “Năm 2011, mặc dù gặp nhiều khó khăn... tình hình kinh tế  xã hội của tỉnh vẫn giữ vững ổn định và tiếp tục phát triển”. Tuy nhiên vẫn còn 4/14 chỉ tiêu không đạt kế hoạch đề ra. Nguyên nhân do ảnh hưởng của lạm phát, thời tiết diễn biến phức tạp, nguồn vốn đầu tư hạn chế... Và thẳng thắn nhìn nhận thì sự chỉ đạo điều hành có lúc chưa kiên quyết, chưa chủ động; cải cách thủ tục hành chính chưa thật hiệu quả. Sự phối hợp giữa các cấp, ngành, ở một số lĩnh vực chưa chặt chẽ; trình độ, năng lực và ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức còn hạn chế.

Theo nhận định chung thì năm 2012 vẫn còn nhiều khó khăn, do ảnh hưởng của lạm phát, nợ công trên phạm vi thế giới còn diễn biến phức tạp. ở trong nước, chính phủ thực hiện tái cấu trúc đầu tư công, tái cấu trúc hệ thống ngân hàng, tín dụng và tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, tín dụng... đồng bộ, chặt chẽ nguồn vốn đầu tư giảm, thiên tai, dịch bệnh tiềm ẩn nhiều bất ổn, khó lường... Năm 2012 mục tiêu phấn đấu tăng trưởng GDP: 11,5% trở lên, không chỉ là mục tiêu phấn đấu, mà thật sự là thách thức. Cùng với 7 giải pháp lớn được trình bày tại kỳ họp thứ ba HĐND tỉnh khóa XV; trong ý kiến kết luận tại hội nghị lần thứ 9, BCH Đảng bộ tỉnh, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã phân tích kỹ và chỉ đạo tập trung vào 8 giải pháp phát triển kinh tế  xã hội và 2 giải pháp về công tác xây dựng Đảng.

Mục tiêu đã rõ ràng. Lộ trình, bước đi đã được hoạch định. Khó khăn, thách thức nhiều như năm 2011 chúng ta vẫn có được tốc độ tăng trưởng 10,12%. Không lý gì năm Nhâm Thìn  năm con rồng cất cánh, lại không đạt được khát vọng, quyết tâm tăng trưởng kinh tế 11,5%.

Phạm Viết Thanh