Ông Nguyễn Hữu Rong, Giám đốc Sở Nông nghiệp cho biết: Chủ trương của tỉnh mở rộng diện trà lúa mùa sớm là hoàn toàn đúng đắn, có cơ sở khoa học và cũng là tiền đề để sản xuất vụ đông đạt hiệu quả cao hơn. Thực tiễn đã chứng minh hơn 10 năm qua là ở vụ mùa mà kém năng suất đều rơi vào diện tích cấy trà muộn, ngay như ở vụ mùa năm 2009 những diện tích bị nhiễm bệnh lùn sọc đen cũng ở trà muộn; do đó cần phải tăng diện tích trà sớm và kết thúc gieo cấy xong trước ngày 20/7, nếu đề án của huyện nào chưa làm được việc này thì cần phải điều chỉnh lại theo đúng chủ trương của tỉnh.Nhìn lại sản xuất vụ mùa năm 2009 có thể rút ra được nhiều bài học, kinh nghiệm trong việc chỉ đạo sản xuất, cũng như chủ trương về mở rộng trà sớm mà hiệu quả kinh tế đem lại. Toàn tỉnh đã gieo cấy được 83.984 ha, năng suất đạt 62 tạ/ ha, trong đó có 3 huyện đạt trên 65 tạ/ ha gồm Hưng Hà, Quỳnh Phụ, Đông Hưng. Và những huyện có năng suất cao đa phần rơi vào những diện tích cấy trà sớm, không những hiệu quả đem lại ở vụ mùa mà còn gắn kết để mở rộng diện tích các loại cây trồng vụ đông ưa ấm. Vụ đông, toàn tỉnh đã gieo trồng được 39.276 ha cây vụ đông, đây là năm có diện tích lớn nhất từ trước tới nay, riêng Hưng Hà đã gieo trồng trên 8 nghìn ha, Vũ Thư trên 7 nghìn ha, Quỳnh Phụ trên 6 nghìn ha. Để đạt được những kết quả trong sản xuất vụ mùa, vụ đông năm 2009, trước hết là công tác chỉ đạo, điều hành được thực hiện quyết liệt, chặt chẽ từ tỉnh xuống các địa phương, đồng thời nông dân nhận thức đầy đủ hơn về chuyển đổi cơ cấu giống, mùa vụ. Do đó thời vụ gieo trồng đã chuyển biến mạnh mẽ, trà sớm được mở rộng, cấy tập trung, nhanh gọn, đến ngày 5/7 đã cấy được 30.569 ha và thời vụ kết thúc trước 30/7, sớm hơn 5- 7 ngày so với mọi năm. Để vụ mùa năm nay giành thắng lợi cả về cơ cấu giống, mùa vụ, năng suất, chất lượng, chủ trương của tỉnh là xây dựng kế hoạch sản xuất vụ mùa phải gắn với kế hoạch sản xuất vụ đông, bảo đảm sản xuất an toàn, hợp lý; tiếp tục đẩy mạnh mở rộng diện tích trà mùa sớm; bố trí cơ cấu giống hài hoà giữa giống năng suất và chất lượng... Khó khăn ở vụ mùa hiện nay là khi gieo mạ cũng là lúc lúa xuân thu hoạch, do đó thời gian cắt vụ không có, cầu nối bệnh được duy trì liên tục, thuận lợi cho rầy lưng trắng, rầy xám lan truyền bệnh lùn sọc đen. Bên cạnh đó là bộ giống lúa đang phổ biến nhất là các giống lúa chất lượng nhưng đều mẫn cảm với rầy, nhất là rầy lưng trắng chưa được nghiên cứu sâu, không có giống kháng loại rầy này được khuyến cáo. Các công trình thuỷ lợi tuy được đầu tư, nhưng phần lớn đang xuống cấp, hệ thống kênh mương, bờ vùng, bờ thửa chưa đáp ứng được yêu cầu về chủ động tưới, tiêu và sử dụng máy móc trên đồng ruộng. Tuy có nhiều khó khăn, nhưng nếu có sự chỉ đạo của các cấp, các ngành từ tỉnh xuống đến thôn làng sâu sát, quyết liệt thì vụ mùa vẫn có kết quả tốt. Mặt khác, các tiến bộ kỹ thuật mới trong sản xuất nông nghiệp về giống, phân bón, canh tác đã được áp dụng rộng rãi từ những vụ trước, nên thu hút người nông dân đầu tư công sức, tiền của nhiều hơn. Đặc biệt là thắng lợi ở vụ mùa năm 2009 trong điều kiện phải đối phó với sâu bệnh, thiên tai... đã giúp nông dân rút ra nhiều bài học, kinh nghiệm trong thâm canh cho hiệu quả cao. Vụ mùa 2010, cơ cấu giống lúa được bố trí 25% là lúa thuần chất lượng cao, như T10, Bắc thơm 7, Hương thơm 1, N87, N97... lúa có năng suất cao, chịu thâm canh là 75% diện tích, gồm Q5, TBR1, BC15 và một số giống lúa lai cấy vùng thấp trũng như TH3-3, TH3-4, Syn6. Đối với những diện tích được quy hoạch để trồng cây vụ đông ưa ấm sẽ bố trí cấy xong trong tháng 6, vùng đất trồng cây vụ đông ưa lạnh hoặc để ải cấy kết thúc trước 20/7. Để đạt kế hoạch đề ra tỉnh đã chỉ đạo các địa phương cần tập trung thu hoạch lúa xuân nhanh, gọn, vệ sinh đồng ruộng, dọn sạch nguồn bệnh, phấn đấu lúa mùa sớm phải thu hoạch trước 5/10 để có 40 nghìn ha trồng cây vụ đông ưa ấm. Trong làm đất gieo cấy không để mất nấm trên ruộng lúc thu hoạch lúa xuân, giữ nước nông, khi gặt cắt sát gốc, vùi kỹ gốc rạ, bón vôi bột, theo phương châm gặt đến đâu làm đất ngay đến đó. Khi gieo mạ phải được xử lý hạt giống trước khi gieo, ruộng mạ trước khi cấy tiến hành phun các loại thuốc nội hấp trừ rầy...Với những chủ trương và giải pháp đặt ra cho vụ lúa mùa, tỉnh đã chỉ đạo các huyện, thành phố xây dựng mục tiêu phấn đấu của mình, cụ thể hoá xuống từng xã và giao cho phòng nông nghiệp & PTNT, phòng kinh tế tổ chức duyệt đề án của các xã, thị trấn. Đồng thời phân công các phòng, ban, đoàn thể chính trị xã hội xuống xã chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện chủ trương của tỉnh, huyện để tham mưu xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình chỉ đạo thực hiện. Ngoài ra, Sở Nông nghiệp & PTNT có trách nhiệm tăng cường cán bộ kỹ thuật xuống cơ sở, phối hợp với UBND các huyện, thành phố tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, tuyên truyền, vận động nông dân thực hiện nghiêm túc chủ trương của tỉnh, huyện, thành phố.

Nguyên Bình