Triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, diện mạo nông thôn của tỉnh ta đã có sự thay đổi rõ rệt, cơ sở hạ tầng dần được hoàn thiện, đời sống người dân ngày một nâng cao. Tiếp nối, phát triển những thành tựu, kết quả đạt được trong xây dựng NTM giai đoạn 2016 - 2020, Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025, 1 trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia đang được triển khai thực hiện, có nhiều điểm mới, một số tiêu chí tăng cả về chất và lượng, hướng tới phát triển theo chiều sâu, nâng cao chất lượng và hiệu quả của xây dựng NTM trên địa bàn khu vực nông thôn. Vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành các quyết định quy định Bộ tiêu chí xã NTM, xã NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025; các tiêu chí, chỉ tiêu huyện NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025. Đây là sự cụ thể hóa các tiêu chí quốc gia để phù hợp với điều kiện của địa phương, đồng thời bảo đảm yêu cầu mức đạt chuẩn không thấp hơn so với quy định của trung ương.

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, qua rà soát ở các địa phương, đối chiếu với bộ tiêu chí mới cho thấy, nhiệm vụ xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 rất nặng nề. Theo đó, giai đoạn tới, để thẩm định, đánh giá lại kết quả xây dựng NTM, tất cả các địa phương phải thực hiện thêm 22 chỉ tiêu, đặc biệt phần lớn các chỉ tiêu cần kinh phí thực hiện; những xã đã về đích NTM nâng cao cần hoàn thiện thêm 8 tiêu chí, với 47 chỉ tiêu, trong đó 57 chỉ tiêu cần kinh phí thực hiện; huyện NTM bổ sung 28 chỉ tiêu mới, với 33 chỉ tiêu cần kinh phí thực hiện; huyện NTM nâng cao có 9 tiêu chí, 38 chỉ tiêu, trong đó 36 chỉ tiêu cần kinh phí. Đặc biệt, nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ địa phương giai đoạn hiện nay chỉ bằng 65% so với giai đoạn trước; việc huy động các nguồn lực xã hội và huy động đóng góp của nhân dân ngày càng khó khăn.

Đồng chí Phạm Văn Giáp, Chủ tịch UBND xã Vũ Đoài (Vũ Thư) cho biết: Thực hiện xây dựng NTM, NTM nâng cao, trên quan điểm lấy người dân làm trung tâm, thời gian qua, Đảng ủy, HĐND, UBND xã đã ban hành các nghị quyết chuyên đề, cơ chế hỗ trợ phát triển kinh tế gia đình, kinh tế địa phương nhằm nâng cao thu nhập cho người dân. Xã luôn tạo điều kiện, hỗ trợ thủ tục để người dân dồn điền đổi thửa, xây dựng các mô hình sản xuất quy mô lớn. Ngoài cơ chế hỗ trợ của tỉnh trong tích tụ ruộng đất, địa phương hỗ trợ từ 1 - 3 triệu đồng/ha cho các mô hình tích tụ quy mô từ 2ha trở lên. Nhiều mô hình chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho hiệu quả kinh tế cao, góp phần không nhỏ làm nên sự đổi thay diện mạo kinh tế địa phương. Hết năm 2022, thu nhập bình quân đầu người ở Vũ Đoài ước đạt 60 triệu đồng. Hướng đến xây dựng xã đạt chuẩn NTM nâng cao, sau khi UBND tỉnh ban hành quyết định quy định bộ tiêu chí, địa phương đã tiến hành rà soát, đối chiếu, đánh giá từ đó xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện. Tuy nhiên, giai đoạn 2021 - 2025, nhiều tiêu chí NTM, NTM nâng cao quy định cao hơn so với bộ tiêu chí cũ, điển hình như tiêu chí thu nhập, môi trường, hộ nghèo đa chiều... Vì vậy, để hoàn thành mục tiêu đạt chuẩn NTM nâng cao sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Đồng chí Đinh Vĩnh Thụy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Để đạt được mục tiêu của Nghị quyết số 01-NQ/TU, ngày 4/10/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục đẩy mạnh xây dựng NTM, coi trọng xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, thời gian tới ngành nông nghiệp tiếp tục tham mưu tỉnh ban hành một số chủ trương và cơ chế, chính sách hỗ trợ vào 3 lĩnh vực trọng tâm: hoàn thiện và nâng cao kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn để đạt các tiêu chí theo bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021 - 2025, đặc biệt là cứng hóa, mở rộng đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, thủy lợi nội đồng; hoàn thiện, nâng cấp các công trình thu gom xử lý rác thải sinh hoạt, xử lý nước thải nông thôn; xây dựng cảnh quan, môi trường nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp... Hỗ trợ thúc đẩy phát triển sản xuất, trọng tâm là cơ chế, chính sách hỗ trợ máy cấy, thiết bị sấy; ban hành mới cơ chế, chính sách hỗ trợ vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn; hỗ trợ nâng cao năng lực tổ chức sản xuất của hợp tác xã; thu hút doanh nghiệp liên doanh, liên kết theo chuỗi giá trị; xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu hàng hóa, chỉ dẫn địa lý, mã số vùng trồng cho các sản phẩm chủ lực của địa phương; khôi phục và phát triển nghề và làng nghề nông thôn. Ban hành và thực hiện có hiệu quả cơ chế, chính sách thực hiện 6 chương trình chuyên đề trong xây dựng NTM. Để huy động các nguồn lực đẩy nhanh quá trình xây dựng NTM, ngành nông nghiệp sẽ phối hợp với các ngành, địa phương tham mưu cấp có thẩm quyền xem xét nâng tỷ lệ điều tiết ngân sách về ngân sách xã, đồng thời nâng cao cơ chế khen thưởng đối với xã về đích NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu, huyện NTM nâng cao theo mức thưởng phù hợp với điều kiện ngân sách. Tiếp tục ban hành cơ chế, chính sách huy động nguồn lực xã hội và sự đóng góp của người dân để xây dựng NTM và phát huy tính chủ động sáng tạo của các địa phương như: chính sách hỗ trợ xi măng, chính sách hỗ trợ thu gom, xử lý nước thải, rác thải.

Xã Vũ Đoài (Vũ Thư) xây dựng được nhiều mô hình phát triển kinh tế hiệu quả.

Ngân Huyền