Những ngày trung tuần tháng 5, nắng nóng như thiêu da thịt nhưng hơn 20 hộ dân ở thôn Minh Thành, xã Hồng Minh (Hưng Hà) vẫn đang tập trung làm đường nhánh cấp 1 của đường giao thông trục thôn. Người đảo vữa, bê gạch, người cầm dao thoăn thoắt xây rãnh thoát nước, ai nấy đều nhễ nhại mồ hôi, song tiếng nói, cười không ngớt làm rôm rả cả một vùng. Thế mới biết sức mạnh của sự đoàn kết, đồng thuận và tinh thần lao động xã hội chủ nghĩa có ý nghĩa to lớn đến nhường nào. Hiện nay, các thôn làng ở Hồng Minh đang ra sức thi đua, tạo thành những phong trào rộng khắp về phát triển kinh tế để nâng cao thu nhập và làm đường giao thông thôn xóm, phấn đấu trở thành xã nông thôn mới (NTM) trong năm 2013.

Sau gần 4 năm triển khai thực hiện xây dựng NTM, đến nay Hồng Minh đã đạt 16/19 tiêu chí; 3 tiêu chí còn lại là giao thông, cơ sở vật chất nhà văn hóa, thu nhập. Ông Nguyễn Trọng Lộ, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Được tỉnh chọn là một trong 8 xã điểm xây dựng NTM, Hồng Minh xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, do đó Đảng bộ đã tập trung quán triệt các văn bản chỉ đạo của các cấp về xây dựng NTM ngay từ những ngày đầu. Ban Chấp hành Đảng bộ xã đã họp và ra nghị quyết chuyên đề để lãnh đạo, huy động cả hệ thống chính trị và nhân dân trong xã quyết tâm thực hiện thành công mô hình NTM.

Đặc biệt, khi tỉnh ban hành Quyết định số 09/2011/QĐ-UBND về quy định một số cơ chế, chính sách hỗ trợ và quản lý đầu tư xây dựng công trình kết cấu hạ tầng NTM, giai đoạn 2011-2015 đã tạo động lực không nhỏ để Hồng Minh huy động sức dân tham gia xây dựng NTM. Tuy nhiên, ngoài những mặt tích cực, Quyết định số 09 vẫn còn nhiều điểm chưa phù hợp về xây dựng cơ sở hạ tầng, chưa phát huy được vai trò chủ thể của người dân, chưa khuyến khích được nhân dân hăng hái lao động, đóng góp công sức, tiền của xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng NTM.

Khi UBND tỉnh ban hành Quyết định số 02/2013/QĐ đã thực sự tháo gỡ khó khăn cho xã, giúp xã có cơ sở pháp lý để nói rõ cho nhân dân biết về cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh, nếu các thôn và nhân dân không đứng ra bàn bạc mức đóng góp để làm đường thì cơ hội sẽ không còn… Chính vì vậy, các thôn đã tích cực họp, bàn bạc với nhân dân để triển khai làm đường thôn xóm bằng hình thức đóng góp công sức, tiền của, huy động con em xa quê hỗ trợ.

 Hiện nay, Hồng Minh đã có kế hoạch, giải pháp cụ thể về tiêu chí giao thông, phấn đấu hoàn thành trong tháng 9/2013. Cụ thể, đường trục xã dài 10,9 km, đã hoàn thành 7,4 km; hiện còn 3,5 km, với tổng kinh phí đầu tư cần 19,413 tỷ đồng. Theo Quyết định số 02 thì kinh phí hỗ trợ của tỉnh là 2,486 tỷ đồng, huyện hỗ trợ 3 tỷ đồng, số tiền còn lại xã lấy từ nguồn bán đất theo Quyết định số 372 (quý I đã đấu giá đất được 10,5 tỷ đồng); đồng thời vận động nhân dân hiến đất, tháo dỡ công trình, giải phóng mặt bằng để tổ chức thi công trong thời gian sớm nhất. Các tuyến đường nhánh cấp I trục thôn đã lát gạch nghiêng và đổ bê tông được 18,6 km, còn 6,834 km đang huy động sức đóng góp của nhân dân để làm. Ông Nguyễn Ánh Thúy, Trưởng thôn Minh Thành cho biết: toàn thôn có 11 đường nhánh, hiện đã bê tống hóa 4 đường, 1 đường đang làm; các hộ trong thôn đều đồng thuận mức đóng góp và ngày công lao động, bình quân các hộ ở trục đường khác nhau đóng góp từ 1,7 - 4,7 triệu đồng/hộ.

Đặc biệt có một số hộ và con em làm ăn xa đã ủng hộ số tiền khá lớn, như ông Phan Doãn Thanh ủng hộ 50 triệu đồng, ông Lê Tiến Đạt 10 triệu đồng, ông Nguyễn Văn Hạnh 10 triệu đồng, ông Nguyễn Trọng Khảm ủng hộ 2 tấn xi măng… Ông Phan Doãn Việt, thôn Minh Thành cho biết: Hiện trục đường chạy qua nhà ông dài 300 m, có 22 hộ ven đường; khi thôn triển khai và giao cho các hộ ở ven đường bàn bạc, thống nhất làm đường này, ai cũng đồng tình rất cao; bình quân mỗi hộ góp 1,7 triệu đồng, ngoài ra con em xa quê đã ủng hộ 25 triệu đồng; các hộ đang tổ chức thi công, phấn đấu hoàn thành xong trong tháng 5/2013. Đối với tiêu chí cơ sở vật chất nhà văn hóa, toàn xã có 11 thôn, hiện 5 thôn đang sinh hoạt tại đình làng, 6 thôn sinh hoạt tại nhà văn hóa thôn, trong đó có 2 nhà văn hóa đã xuống cấp.

Như vậy, xét theo Quyết định số 02 thì Hồng Minh chỉ còn 2 nhà văn hóa thôn chưa đạt theo yêu cầu đề ra, trong đó 1 nhà cần tu bổ nâng cấp, 1 nhà xây mới. Tổng kinh phí nâng cấp và xây mới 2 nhà văn hóa là 900 triệu đồng; kinh phí được hỗ trợ theo Quyết định số 02 là 320 triệu đồng; số còn lại xã sẽ có cơ chế hỗ trợ và huy động sức đóng góp của nhân dân và con em xa quê. Ông Nguyễn Trọng Lộ cho biết: Với tiêu chí giao thông và cơ sở vật chất nhà văn hóa, Hồng Minh chắc chắn sẽ sớm hoàn thành, nhưng đối với tiêu thí thu nhập đang là bài toán khó.

Tuy nhiên, theo Quyết định số 342/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tiêu chí thu nhập đã được thay đổi, thu nhập bình quân  đầu người ở nông thôn khu vực Đồng bằng sông Hồng năm 2012 là 20 triệu đồng/người; đến 2015 là 29 triệu đồng/người. Năm 2012, thu nhập bình quân đầu người ở Hồng Minh đạt trên 18 triệu đồng, do đó theo quyết định mới sẽ cơ bản đạt được trong năm 2013.

Hiện nay, Hồng Minh đã tập trung phát triển 4 vùng sản xuất đã được quy hoạch và thực hiện cánh đồng mẫu sản xuất những cây trồng cho giá trị kinh tế cao. Đặc biệt, Hồng Minh đã thu hút được dự án trại lợn sạch do Công ty cổ phần sàn giao dịch VICOMIEN đầu tư gần 157 tỷ đồng. Hiện dự án đang được triển khai thực hiện, sau khi hoàn thành đi vào sản xuất sẽ tạo việc làm cho nhiều lao động và thúc đẩy chăn nuôi của địa phương phát triển bền vững. Dự kiến trại lợn sạch nuôi 1.200 con lợn nái, hàng năm cung cấp cho thị trường 20.000 con lợn thương phẩm (100 kg/con) và khoảng 3.600 con lợn sữa. Ngoài ra, Hồng Minh đang tích cực du nhập nghề mới, giữ vững và phát triển rộng các nghề hiện có; xây dựng trung tâm thương mại đáp ứng nhu cầu kinh doanh, mua bán cho nhân dân trong xã và các xã lân cận.

Với những kết quả đã đạt được và 3 tiêu chí trên được thực hiện theo đúng kế hoạch đề ra thì Hồng Minh chắc chắn sẽ cán đích xã NTM theo đúng mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, từ nay đến cuối năm thời gian không còn nhiều, vì vậy Hồng Minh cần sâu sát, quyết liệt hơn nữa trong công tác chỉ đạo và người dân cần nêu cao tinh thần trách nhiệm đóng góp ngày công lao động, tiền của, với phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm để trở thành xã NTM trong năm 2013.

            Bài, ảnh: Nguyên Bình

(Tác phẩm dự thi viết về đề tài xây dựng nông thôn mới)