Ở phía Bắc huyện Kiến Xương, xã Thượng Hiền có diện tích tự nhiên 500,7 ha, trong đó, có trên 300 ha đất nông nghiệp. Toàn  xã có 4 thôn, gồm 7000 nhân khẩu, trong đó có gần 2000 đồng bào có đạo của xứ Văn Lăng, một vùng giáo đã được Chính phủ tặng kỷ niệm chương kháng chiến và bằng có công với cách mạng. Trước năm 2010, mặc dù là xã đa nghề, song Thượng Hiền vẫn là xã có xuất phát điểm thấp, tỷ lệ hộ nghèo vào loại cao của huyện trên 14%. Hàng năm, cả Đảng bộ và chính quyền xã chỉ đạt mức hoàn thành nhiệm vụ.

Tuy nhiên, trong 2 năm 2010, 2011 khi triển khai tổ chức thực hiện xây dựng nông thôn mới, nhất là sau khi Đảng uỷ (nhiệm kỳ 2010 – 2015) đi vào hoạt động, đồng thời, với niềm vui, tự hào trước vinh dự lớn được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý “Xã anh hùng lực lượng VTND thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp”, Thượng Hiền đã tạo được bước chuyển mạnh về nhiều mặt.

Khâu khó khăn nhất và là khâu quyết định để mở đường cho lộ trình xây dựng nông thôn mới là quy hoạch giao thông thuỷ lợi nội đồng, dồn điền đổi thửa đất nông nghiệp, quy hoạch hệ thống giao thông thôn, làng, khu dân cư. Cấp uỷ Đảng và chính quyền xã đã đối thoại trực tiếp với nhân dân ở 4 thôn, phân tích về mục đích ý nghĩa của thời kỳ xây dựng nông thôn mới để tạo sự đồng thuận cao. Sau đó, xã tổ chức trưng cầu ý dân và phát động phong trào “Hiến đất, hiến công, góp vốn” để quy hoạch hệ thống giao thông thôn, làng theo chí nông thôn mới.

Do được chuẩn bị khá chu đáo về mọi mặt, tinh thần dân chủ được đề cao cả từ trong Đảng bộ đến hệ thống chính và  sự đồng thuận của toàn dân, chỉ trong 2 tháng cuối năm 2011, cả đồng ruộng Thượng Hiền dồn dập như một công trường xây dựng. Khắp các cánh đồng rợp sắc màu cờ Tổ quốc, với những cỗ máy cơ giới xúc đất mở đường, xen lẫn tiếng cười nói của trên 500 cán bộ và nhân dân lao động hăng say trên đồng ruộng.

Với tinh thần tự giác của toàn dân, tại 4 thôn đã huy động được nhân dân tham gia trên 10 ngàn ngày công lao động, hiến 233.784m2 đất lúa cho giao thông thuỷ lợi, đóng góp  2 tỷ 428 triệu 340 ngàn đồng. Bình quân 1 lao động hiến 36m2 đất nông nghiệp, đóng góp với mức bình quân chung 287.000 đ một sào diện tích sau 2 tháng, 100% các tuyến giao thông thuỷ lợi nội đồng đã được cơi nới mở rộng đạt khẩu độ từ 4 – 4,5 mét theo đúng tiêu chí nông thôn mới với tổng khối lượng đào đắp 51.760m3 đất. Toàn xã đã dồn đổi quy gọn 320 ha đất nông nghiệp thành 3.180 ô thửa, giảm 1.314 ô thửa so với cũ, giảm 55% số ô thửa chung cho toàn xã. Bình quân 1,75 thửa 1 hộ gia đình giảm 0,55 số ô thửa bình quân so với trước. Trong đó, có 567 hộ gia đinh chỉ có 1 thửa ruộng, chiếm 18,2%. 1137 hộ gia đình có 2 ô thửa chiếm 35,8%. Thửa nhỏ nhất với mức tối thiểu 33m2, thửa lớn nhất 3.248m2.

Không chỉ phá bỏ được tình trạng ruộng đất manh mún, chia cắt, sau dồn điền đổi thửa Thượng Hiền còn quy được 4 vùng sản xuất giống lúa chất lượng cao và gieo sạ cho 4 thôn, phá bỏ được 20 ha quỹ đất mạ kìm hãm thời vụ để chuyên doanh thành vùng gieo cấy giống lúa Nhật bản chất lượng cao đáp ứng cho nhu cầu xuất khẩu. Trước mặt, vấn đề cơ giới hoá sản xuất nông nghiệp đã được xác lập và có sức lan toả nhanh từ trong mỗi hộ gia đình.. 11 hộ gia đình đã đầu tư, mua sắm 11 cỗ máy cơ giới làm đất của Nhật, Trung Quốc và máy gặt đập liên hoàn theo chính sách hỗ trợ kinh phí của UBND tỉnh. Nhiều hộ gia đình còn đầu tư máy bơm, máy tuốt, máy chế biến lương thực.

Vụ xuân năm 2012, lần đầu tiên HTX Thượng Hiền đã mở rộng được  50% diện tích gieo sạ cho 4 vùng sản xuất giống lúa chất lượng cao phục vụ cho nhu cầu xuất khẩu. Trong đó có vùng chuyên doanh 20 ha cấy giống lúa Nhật bản Kô Si Hi Ta để xuất khẩu. Ngoài ra HTX còn đầu tư có chiều sâu cho sản xuất, sửa chữa nâng cấp 5 trạm bơm điện, trang bị 01 máy bơm dã chiến, đầu tư gần 100.000 đ/sào cho xã viên áp dụng phương thức gieo vãi, gieo sạ để đưa phân kali vào thâm canh tăng năng suất. HTX cung ứng bán trả chậm 25kg phân bón NPK/sào cho các vùng cấy giống lúa chất lượng cao.

Sau dồn điền đổi thửa giao ruộng ổn định cho nông dân, những ngày cuối năm 2011 cán bộ và nhân dân Thượng Hiền lại xuống đường để mở đường giao thông nông thôn. 20 hộ gia đình đã hiến 200m2 đất vườn, đất ao cho việc mở  đường, UBND xã đầu tư 3000 cọc tre để chốt mốc, cắm kè, bà con nông dân đã tham gia trên 5000 ngày công lao động. 4 thôn đã phóng tuyến được 20.737m đường giao thông nông thôn với khẩu độ rộng 4,5m.

Trong phong trào này đã xuất hiện nhiều gia đình cá nhân hiến đất, hiến vườn không cần tới chính sách đền bù. Tiêu biểu như gia đình đảng viên Phạm Thị Ngà thôn Tây Phú hiến 110m2 đất vườn, gia đình hộ nông dân nghèo Phạm Văn Rao, thôn Đông Khánh hiến 96m2 vườn, ông Phạm Bá Hậu thôn Đông Khánh hiến 180m2 ao. Hàng trăm hộ gia đình còn tự giác phá bỏ tường dậu, công trình phụ cho đường quang, ngõ thoáng. Giáo xứ Văn Lang đã vận động bà con Giáo dân đóng góp gần 200 triệu đồng để cứng hoá, xây mới 600m rãnh thoát nước trục đường liên xã. Ông Phạm Thanh Quang chủ cơ sở tấm đệm xuất khẩu đóng góp 400 triệu đồng để lát gạch vỉa hè trục đường giao thông khu trung tâm của xã...

Cấp uỷ và chính quyền xã đã đoàn kết, thống nhất, xác định ý thức trách nhiệm trước Đảng, trước dân, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tập trung nguồn vốn đầu tư cho các công trình trọng điểm phục vụ cho nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội. Xã đã hoàn thiện công trình trường mầm non với 8 phòng học cao tầng, các công trình phụ trợ khép kín với tổng nguồn vốn đầu tư 4,5 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn Nhà nước qua trái phiếu chính phủ đầu tư 1,6 tỷ đồng. Ngoài ra xã còn xây dựng 3 phòng học cho trường tiểu học, 2 phòng chức năng trạm y tế xã, xây mới gần 100 cống đập, hệ thống thuỷ lợi nội đồng, hoàn thiện công trình phụ trợ trụ sở UBND xã, thiết kế khu công viên xanh – sạch – đẹp ngay tại Trung tâm xã. Các thiết chế văn hoá từ xã đến thôn được hoàn thiện: sân vận động Trung tâm của xã, 4 nhà văn hoá thôn làng, sân vận động văn hoá thể thao của 4 thôn cũng được hoàn thiện và làm mới.

2 năm qua, Thượng Hiền đạt năng suất lúa 130 tạ/ha. 3 doanh nghiệp tiểu thủ công nghiệp, 12 chủ cơ sở sản xuất kinh doanh đã tạo việc làm cho gần 500 lao động, góp phần đưa giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đạt 124% kế hoạch năm 2011, thương mại dịch vụ đạt 119% kế hoạch. Tốc độ phát triển kinh tế của Thượng Hiền năm 2011 đạt 13,1% tăng 3% so với năm 2009.

Sự nghiệp văn hoá, y tế, giáo dục phát triển khá, mức sinh ổn định 1,2%/năm. Năm 2011, toàn xã có 1855 hộ gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình văn hoá, chiếm 96,5%, tăng15% so với năm 2009. 4/4 thôn đều đạt được các danh hiệu thôn làng văn hoá cấp huyện. An ninh trật tự xã hội ổn định, cả 2 năm Thượng Hiền đều đạt và vượt chỉ đạo giao quân. Năm 2011 tỷ lệ hộ nghèo của Thượng Hiện còn 7,7%, giảm 7% so với năm 2009.

Từ kết quả sau 2 năm xây dựng nông thôn mới, Thượng Hiền được Huyện uỷ Kiến Xương bổ sung vào tốp xã điểm xây dựng nông thôn mới, giai đoạn 2010-2015. Lần đầu tiên cả Đảng bộ, chính quyền xã 2 năm liên tục đạt được danh hiệu trong sạch vững mạnh. Các tổ chức chính trị đều có phong trào thi đua khá. Đoàn Thanh niên xã được Đoàn Thanh niên huyện chọn làm điểm tổ chức Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên cơ sở (Nhiệm kỳ 2012-2017), trong đó có những kinh nghiệm và bài học được rút ra với phong trào xây dựng nông thôn mới.

Để tiếp bước cho lộ trình xây dựng nông thôn mới, năm 2012 Thượng Hiền tập trung phấn đấu xây dựng 4 tiêu chí, cứng hoá 4000m kênh mương nội đồng và 20.700m đường giao thông nông thôn, xây dựng khu chợ trung tâm, hoàn thiện cơ sở vật chất trường Trung học cơ sở với tổng nguồn vốn theo phương án đã được phê duyệt là 46 tỷ đồng. Trong đó vốn chương trình nông thôn mới của nhà nước đầu tư 20 tỷ đồng, chiếm 43,92%. Còn lại 56,08% là nguồn huy động nội lực của địa phương.

Đến giữa năm nay Thượng Hiến phấn đấu hoàn thiện dự án nước sạch nông thôn với số vốn đầu tư 16 tỷ đồng, xã huy động sức dân góp vốn 10% là 1,6 tỷ đồng.... Ngoài ra cấp uỷ Đảng và chính quyền xã tiếp tục làm tốt công tác an ninh trật tự, nhiệm vụ quốc phòng toàn dân, đưa sự nghiệp y tế, văn hoá, giáo dục ngang tầm với thời kỳ xây dựng nông thôn mới. Trong đó, đưa cả 3 nhà trường phấn đấu đạt chuẩn hoá quốc gia mức độ 2. Ổn định tỷ lệ sinh 1,2%/năm, phấn đầu có từ 1-2 thôn làng đạt danh hiệu “Văn hoá tiên tiến xuất sắc”, 4/4 thôn làng đạt “khu dân cư tiên tiến”, giám tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 5%. Đảng bộ làm tốt công tác xây dựng Đảng thật sự trong sạch vững mạnh, xác định đúng trách nhiệm của các cấp uỷ, nhiệm vụ của từng đảng viên đối với phong trào xây dựng nông thôn mới.

Hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới là một công việc khó khăn, lâu dài, đòi hỏi nguồn vốn lớn, Thượng Hiền đã xác định là phải tạo được sự ổn định về chính trị, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận của toàn dân, bám sát các quan điểm cơ bản của Đảng, chính sách của Nhà nước, tập trung khai thác mọi nguồn lực, kêu gọi sự tham gia đóng góp của con em xa quê, phấn đấu đưa Thượng Hiền sớm trở thành xã nông thôn mới, xứng danh với truyền thống của một vùng quê cách mạng.

Quang Nghiêm

                                      (Kiến Xương)