Bài 3: Gỡ khó sớm cán đích nông thôn mới kiểu mẫu

Còn nhiều khó khăn

Xác định xây dựng NTM là hành trình có điểm đầu nhưng không có điểm kết thúc, vì vậy 19 tiêu chí NTM luôn được chính quyền, người dân xã Minh Quang (Vũ Thư) đồng lòng giữ vững, nâng cao.

 Ông Nguyễn Hữu Mạnh, Chủ tịch UBND xã cho biết: Xã chúng tôi được công nhận đạt chuẩn NTM năm 2014, thuộc nhóm xã hoàn thành sớm của tỉnh. Tuy đã đạt chuẩn nhưng xã không tự hài lòng mà luôn tìm cách nâng cao các tiêu chí, hàng năm đều thực hiện rà soát, đánh giá để phát triển các tiêu chí theo chiều sâu. So với các tiêu chí của xã NTM nâng cao, Minh Quang tự đánh giá đã đạt 8/11 tiêu chí; 3 tiêu chí, tiểu mục chưa đạt gồm tiêu chí số 6 về sản xuất, tiêu chí số 9 về y tế, tiêu chí số 10 về môi trường. Bên cạnh những thuận lợi, Minh Quang cũng xác định rõ khó khăn do đội ngũ cán bộ từ xã đến thôn chưa được học tập kinh nghiệm trong công tác xây dựng NTM nâng cao; một số chỉ tiêu, tiêu chí về thu nhập, hộ nghèo biến động phụ thuộc vào nhiều yếu tố nên chưa thực sự bền vững; các tuyến đường trục thôn, trục xã mới được bê tông hóa 100% nên triển khai xây dựng rãnh thoát nước và trồng cây xanh hai bên đường trước mắt là khó khăn…

100% người dân tích cực hưởng ứng làm đường giao thông nông thôn.

Xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu cần có nguồn vốn đáng kể để hoàn thành đồng bộ nhiều nội dung, trong khi nguồn hỗ trợ còn hạn chế, huy động nguồn lực của nhân dân gặp khó khăn. Một số tiêu chí còn yêu cầu cao; sự phối hợp giữa các cấp, ngành, địa phương chưa được thường xuyên; một bộ phận cán bộ, nhân dân chưa nhận thức đầy đủ về mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng NTM kiểu mẫu nên vẫn còn tư tưởng trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước.

Mặc dù bộ tiêu chí về xã NTM nâng cao đã được cụ thể hóa theo Quyết định 2538/QĐ-UBND của UBND tỉnh ngày 5/10/2018; tiêu chí xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018 – 2020 theo Quyết định 691/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 15/6/2018 nhưng khó khăn hiện nay đó là vẫn vừa làm, vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện hơn, đặc biệt là xây dựng NTM kiểu mẫu. 18 xã đăng ký xây dựng xã NTM nâng cao đã tự đánh giá các tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, xây dựng kế hoạch, lộ trình để thực hiện.

Niềm vui của trẻ khi được tham gia các hoạt động ngoại khoá với các trang thiết bị hiện đại.

Theo đánh giá của Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh, với bộ tiêu chí xã NTM nâng cao, một số chỉ tiêu chưa đạt tập trung ở nhóm tiêu chí: 1, 7, 10 (tỷ lệ rãnh thoát nước qua khu dân cư tập trung, tỷ lệ hộ nghèo, môi trường). Đối với bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu, có 8 xã tự đánh giá, trong đó có 1 xã đạt 3/4 tiêu chí; 5 xã đạt 2/4 tiêu chí; 2 xã đạt 1/4 tiêu chí. Trong đó, 2 tiêu chí: không còn hộ nghèo và phải có 2 HTX hoạt động hiệu quả theo Luật HTX năm 2012 được cho là làm khó nhiều địa phương.

Quy định về các tiêu chí thuộc nhóm hạ tầng như: các tuyến đường qua khu dân cư phải có rãnh thoát nước, trồng hoa hoặc cây xanh đạt trên 60% tuy nhiên ở hầu hết các tuyến đường, đặc biệt là đoạn qua khu dân cư không bố trí đủ diện tích để thực hiện; tỷ lệ hộ nghèo phải đạt dưới 1% trong khi các địa phương chưa rà soát và có giải pháp giải quyết triệt để.

Đích đến không xa

Để đạt được mục tiêu trở thành xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, ngoài cơ chế hỗ trợ, UBND tỉnh đã giao các sở, ngành có liên quan xây dựng hướng dẫn thực hiện và trình tự, phương pháp đánh giá tiêu chí xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu theo chức năng, nhiệm vụ ngành phụ trách. Các huyện, thành phố chỉ đạo các xã đã đăng ký tiến hành rà soát, đánh giá chi tiết mức độ đạt được các mục, tiểu mục theo quy định của tỉnh, trung ương; giám sát tiến độ hoàn thành để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện.

Việc triển khai xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, nghĩa trang nhân dân kiểu mẫu, thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm chính là tiền đề, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho các địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện và hoàn thành các mục tiêu phấn đấu của xây dựng NTM kiểu mẫu.

Nông dân xã Quỳnh Minh (Quỳnh Phụ) được mùa vụ dưa chuột.

Ông Phạm Văn Nghiêm, Chủ tịch UBND huyện Tiền Hải cho biết: Huyện Tiền Hải có 2 xã đăng ký xây dựng xã NTM nâng cao là Tây Giang và Đông Lâm. Theo đánh giá, Tây Giang đạt 9/11 tiêu chí, Đông Lâm đạt 7/11 tiêu chí. Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền, bảo đảm mọi cán bộ, đảng viên nắm chắc, hiểu rõ quan điểm chỉ đạo, phương pháp, cách làm, cách vận động nhân dân xây dựng NTM; huyện đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các phòng ban phụ trách các tiêu chí NTM nâng cao theo chức năng, nhiệm vụ đồng thời triển khai xây dựng 2 sản phẩm chủ lực: ngao và tôm thẻ chân trắng. Cùng với đó, các địa phương cần xác định rõ các tiêu chí trọng tâm, nhất là tiêu chí phản ánh chất lượng cuộc sống của người dân từ đó có lộ trình, thời gian hoàn thành các mục, tiểu mục; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng tổ chức, cá nhân, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và mọi người dân tham gia.

Tiền Hải chú trọng xây dựng thương hiệu sản phẩm ngao.

Ông Nguyễn Xuân Khánh, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Để thực hiện thành công xã NTM kiểu mẫu, việc đầu tư cho lĩnh vực môi trường như thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt, chăn nuôi, các mô hình sản xuất, chế biến sạch bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm rất cần được huy động nguồn lực của toàn xã hội. Trong đó, chú trọng đầu tư công nghệ thu gom xử lý rác thải; khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường tại các làng nghề bị ô nhiễm; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ trong sản xuất, chế biến... Qua đó, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn; phát triển nông nghiệp, nông thôn theo quy hoạch, có hệ thống hạ tầng đồng bộ và đáp ứng yêu cầu phát triển lâu dài; bảo đảm môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp, không rác thải. Ông Nguyễn Quang Cơ, Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Phụ Xây dựng NTM kiểu mẫu là đi vào chiều sâu chất lượng để NTM bền vững hơn, hiệu quả hơn. Vì vậy, huyện Quỳnh Phụ căn cứ vào tiêu chí xã NTM kiểu mẫu và điều kiện thực tế địa phương, lựa chọn loại hình xã NTM kiểu mẫu nổi trội trong nhóm các tiêu chí như sản xuất, văn hóa, giáo dục, du lịch, môi trường, an ninh trật tự… để hướng dẫn thực hiện. Điều này có nghĩa là các địa phương có thể chủ động xác định lĩnh vực xây dựng NTM kiểu mẫu cho địa phương mình trên cơ sở gắn với tổng thể chung của khu vực nông thôn có kết nối với các vùng xung quanh. Bà Nguyễn Thị Minh Hiền, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Phong trào phụ nữ chung sức tham gia xây dựng NTM đã lan tỏa mạnh mẽ, thu hút đông đảo cán bộ, hội viên tham gia. Bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, các cấp hội phụ nữ trong tỉnh đã góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Đặc biệt, thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu, các cấp hội đã vận động nhân dân tích cực trồng cây xanh, hoa dọc đường làng, ngõ xóm; tổ chức phân loại rác, bỏ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, không vứt rác thải bừa bãi, từ đó tạo nền nếp, nâng cao ý thức của chị em và nhân dân xây dựng môi trường sống xanh, sạch, đẹp.

Thực hiện: Vũ Anh Thao - Minh Nguyệt - Lưu Ngần - Thanh Huyền