Tuy nhiên đến nay, phần công trình lưới điện hạ áp trên địa bàn xã Hùng Dũng (Hưng Hà) do HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú quản lý vẫn chưa thực hiện việc bàn giao cho ngành điện; công tác quản lý và bán điện trực tiếp đến các hộ dân đã để xảy ra một số tồn tại, gây bức xúc trong dư luận địa phương, đã được một số cơ quan báo chí phản ánh. Đề nghị đồng chí Giám đốc Sở cho biết nguyên nhân của tình trạng trên và giải pháp tham mưu với UBND tỉnh để bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn xã Hùng Dũng do HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú quản lý cho ngành điện quản lý.

Còn duy nhất 1 HTX chưa bàn giao lưới điện

Theo trả lời của đồng chí Giám đốc Sở Công Thương: Trên địa bàn toàn tỉnh hiện nay tại các xã, phường, thị trấn, ngành điện đã quản lý và bán điện trực tiếp đến các hộ dân. Hiện chỉ còn HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú, xã Hùng Dũng, huyện Hưng Hà bán điện cho khoảng 800 hộ dân và một số doanh nghiệp trên địa bàn thôn Nhân Phú. Sở Công Thương đã nhận được một số phản ánh của báo chí và đơn của một số công dân thôn Nhân Phú tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú. Tuy nhiên, ngày 5/12/2023, Sở Công Thương cũng nhận được đơn đề nghị của 33 công dân thôn Nhân Phú đề nghị giữ lại HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú.

Từ năm 2009, UBND tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo về việc bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý và bán điện trực tiếp cho các hộ dân. Sở Công Thương cũng đã có Hướng dẫn số 01, ngày 4/1/2011 về việc hướng dẫn giao, nhận và hoàn trả vốn đầu tư lưới điện hạ áp nông thôn và cùng UBND huyện Hưng Hà có nhiều buổi làm việc giải quyết vấn đề này. Ngày 20/7/2017, UBND tỉnh có Công văn số 146, trong đó chỉ đạo tập trung tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận của các tổ chức quản lý điện nông thôn; đôn đốc các tổ chức quản lý điện nông thôn thực hiện, hoàn thành việc bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý trước ngày 31/10/2017. Ngày 3/7/2018, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Công văn số 2319 về việc giao, nhận công trình lưới điện tại xã Tân Lễ và xã Hùng Dũng (Hưng Hà). Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Công Thương và UBND huyện Hưng Hà đã tổ chức cuộc họp ngày 13/6/2018 để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn công tác bàn giao lưới điện tại xã Tân Lễ và xã Hùng Dũng. Tại cuộc họp, HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú vẫn chưa đồng thuận tự nguyện bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn sang ngành điện quản lý và không ký biên bản cuộc họp.

Năm 2022, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Hưng Hà đã thành lập đoàn thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động đối với HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú; ngày 30/11/2022 đã ban hành Kết luận thanh tra số 1310 chỉ ra một số sai phạm trong hoạt động của HTX. Ngoài ra, Kết luận thanh tra cũng khẳng định HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Hợp tác xã, nguồn vốn kinh doanh cơ bản do xã viên tự nguyện góp vốn, quá trình thành lập, hoạt động của HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú không vi phạm các điểm a, b, c, d, khoản 2, Điều 54 Luật Hợp tác xã năm 2012 (không hoạt động trong 12 tháng liên tục; không bảo đảm đủ số lượng thành viên; không tổ chức được đại hội thành viên thường niên trong 18 tháng liên tục mà không có lý do; bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký), do vậy không có căn cứ để giải thể bắt buộc đối với HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú theo quy định tại khoản 2, Điều 54 Luật Hợp tác xã năm 2012.

Nguyên nhân vì sao?

Về nguyên nhân việc HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú chưa bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn, theo đồng chí Giám đốc Sở Công Thương: HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú là đơn vị kinh tế tập thể được thành lập và hoạt động theo quy định Luật Hợp tác xã, có nguồn vốn là vốn góp của thành viên HTX, không phải vốn của nhà nước đầu tư, không tham gia dự án REII, các thành viên Hội đồng quản trị HTX chưa thống nhất ban hành nghị quyết bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn. Lưới điện là tài sản của HTX được hình thành từ lâu do các thành viên đóng góp, huy động của các tổ chức tín dụng để xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp hệ thống lưới điện. Theo tính toán của HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú sau các buổi làm việc với Công ty Điện lực Thái Bình phần kinh phí hoàn trả cho HTX không tương xứng với nguồn vốn HTX đã đầu tư (do cách tính khấu hao tài sản căn cứ hồ sơ xây dựng, nghiệm thu có liên quan để làm cơ sở xác định giá trị hoàn trả), do đó HTX không tự nguyện bàn giao. Căn cứ Thông tư liên tịch số 32 ngày 4/12/2023 liên bộ Công Thương - Tài chính, Bộ Công Thương có văn bản số 7653 ngày 21/8/2017 về việc bàn giao tài sản lưới điện hạ áp nông thôn gửi UBND tỉnh Thái Bình có nêu: “Cho phép duy trì mô hình quản lý lưới điện phân phối và kinh doanh điện nông thôn của HTX có đủ điều kiện thực hiện theo tinh thần tự nguyện” nên hiện nay HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú chưa thực hiện tự nguyện bàn giao lưới điện hạ áp cho ngành điện quản lý.

Cũng theo đồng chí Giám đốc Sở Công Thương, tình trạng này không chỉ diễn ra ở Thái Bình, tại một số địa phương vẫn duy trì các tổ chức bán lẻ điện khác ngoài ngành điện, chưa thực hiện bàn giao cho ngành điện như: Thành phố Hà Nội có 89 tổ chức, trong đó 76 tổ chức đang thực hiện dự án REII; tỉnh Thanh Hóa có 68 tổ chức, trong đó 36 tổ chức thực hiện dự án REII; tỉnh Hải Dương có 50 tổ chức, trong đó 24 tổ chức thực hiện REII...

Tiếp tục thực hiện các biện pháp hoàn thành bàn giao lưới điện hạ áp

Thực hiện văn bản chỉ đạo số 4312 ngày 1/12/2023 của UBND tỉnh về việc tham mưu UBND tỉnh trong công tác bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn tại xã Hùng Dũng, thời gian tới Sở Công Thương sẽ phối hợp với UBND huyện Hưng Hà, Công ty Điện lực Thái Bình và các ngành chức năng có liên quan tổ chức kiểm tra hiện trạng lưới điện hạ áp tại xã Hùng  Dũng, yêu cầu HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, vận hành lưới điện hạ áp, thực hiện nghiêm túc các quyết định thanh tra, xử phạt vi phạm hành chính của các cơ quan chức năng có thẩm quyền đối với hoạt động của HTX. Giải thích, tuyên truyền, vận động và yêu cầu HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú bàn giao lưới điện cho ngành điện quản lý, trực tiếp bán điện đến các hộ dân và hoàn trả vốn đầu tư theo chủ trương của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của UBND tỉnh.  Cùng với đó, Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, UBND huyện Hưng Hà, Công ty Điện lực Thái Bình và các cơ quan có liên quan sẽ tham mưu UBND tỉnh trong công tác bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn xã Hùng Dũng, phần do HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú quản lý; đồng thời giải quyết các vướng mắc trong công tác bàn giao, hướng dẫn cụ thể công tác bàn giao, tham mưu về hoàn trả vốn đầu tư theo đúng quy định của pháp luật và chỉ đạo của UBND tỉnh.

Trao đổi thêm về câu hỏi chất vấn của đại biểu Phạm Văn Soi, đồng chí Trần Hữu Nam, Bí thư Huyện ủy Hưng Hà cho biết: Vừa qua, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ huyện đã họp, tổ chức lấy ý kiến đánh giá hài lòng của nhân dân khu vực thôn Nhân Phú và cho kiểm tra, trích xuất các dữ liệu liên quan đến hoạt động cũng như các sai phạm của HTX. Quan điểm của huyện sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động để HTX Dịch vụ điện năng Nhân Phú sớm bàn giao lưới điện hạ áp cho ngành điện quản lý; đồng thời lên phương án tính giá trị tài sản còn lại để bảo đảm quyền lợi cho xã viên HTX.

 Một phần công trình lưới điện hạ áp trên địa bàn xã Hùng Dũng, (Hưng Hà) do HTX dịch vụ điện năng Nhân Phú quản lý, chưa thực hiện bàn giao cho ngành điện.

Mạnh Cường - Thu Thủy

(còn nữa)