Kỳ 4: Quản lý chặt chẽ chất lượng thuốc và hành nghề y dược tư nhân

Đồng chí Giám đốc Sở Y tế cho biết: Hiện tại trên địa bàn tỉnh các loại hình hành nghề y dược thuộc thẩm quyền cấp phép của Sở Y tế gồm các doanh nghiệp kinh doanh thuốc, các cơ sở bán lẻ thuốc, cấp phép hoạt động cho các phòng khám tư nhân. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 35 doanh nghiệp kinh doanh thuốc đã được cấp giấy chứng nhận thực hành tốt phân phối thuốc - GDP, 800 cơ sở bán lẻ thuốc được cấp giấy chứng nhận thực hành tốt cơ sở bán lẻ thuốc - GPP. Tất cả các cơ sở đều phải bảo đảm về cơ sở vật chất, trang thiết bị bảo quản bảo đảm chất lượng thuốc tại cơ sở. Các nhà thuốc, quầy thuốc đã trang bị trang thiết bị theo dõi nhiệt độ, độ ẩm tự ghi. Tất cả các nhà thuốc cấp mới và đánh giá duy trì, đáp ứng GPP đều đã triển khai phần mềm quản lý và kết nối theo quy định. 

Từ năm 2012 đến nay, Sở Y tế đã thẩm định cấp 8.450 chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh và 475 giấy phép hoạt động khám chữa bệnh. Với các cơ sở bán lẻ thuốc trong cơ sở khám chữa bệnh, Sở Y tế cũng có văn bản chỉ đạo các đơn vị kiểm tra, rà soát về giá thuốc để bảo đảm theo đúng thặng số bán lẻ tối đa theo quy định. Với cơ sở bán lẻ thuốc trong quá trình kiểm tra, thẩm định cấp giấy chứng nhận, Sở Y tế yêu cầu các cơ sở phải niêm yết giá và không được bán thuốc cao hơn giá đã niêm yết. Đến nay, Sở Y tế chưa nhận được phản ánh của các cơ quan chức năng và người dân liên quan đến việc các cơ sở bán lẻ thuốc bán cao hơn giá đã niêm yết. Trong 9 tháng đầu năm 2019, Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm đã tiến hành kiểm tra chất lượng với 642 mẫu thuốc. Kết quả, phát hiện 1 mẫu thuốc tân dược không đạt tiêu chuẩn chất lượng (chiếm 0,2%, tỷ lệ trung bình trong toàn quốc giai đoạn 2015 - 2017 là 1,5% - 2%). Đối với mẫu thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng nêu trên, Sở Y tế đã kịp thời báo cáo Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) và thực hiện thu hồi thuốc theo quy định. 

Để nâng cao chất lượng quản lý giá thuốc, thời gian tới Sở Y tế sẽ tiếp tục thực hiện việc kiểm tra, thẩm định cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược, cấp giấy chứng nhận thực hành tốt cơ sở bán thuốc bảo đảm đúng trình tự, thời gian theo quy định, không để xảy ra tình trạng hồ sơ quá hạn phải xử lý. Tiếp tục chỉ đạo và tổ chức kiểm tra các cơ sở bán lẻ thuốc thực hiện việc cài đặt phần mềm quản lý, cập nhật dữ liệu lên phần mềm quản lý và kết nối liên thông cơ sở cung ứng thuốc theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Y tế. Trong năm 2020, Sở sẽ tập trung việc thanh tra, kiểm tra các cơ sở hành nghề y dược tư nhân và các cơ sở bán lẻ thuốc trong bệnh viện để phát hiện, chấn chỉnh và xử lý các vi phạm (nếu có). Trình cấp có thẩm quyền trong việc đầu tư, nâng cấp trang thiết bị cho Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm. Chỉ đạo Trung tâm đẩy mạnh hoạt động lấy mẫu kiểm tra chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm đang lưu hành trên địa bàn, kịp thời phát hiện, báo cáo, xử lý mẫu vi phạm chất lượng. 

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đầu tư thiết bị hiện đại phục vụ nhiệm vụ chuyên môn.

Quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ khám chữa bệnh BHYT 
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, từ năm 2018 đến nay thực hiện giao quỹ khám chữa bệnh BHYT, Sở Y tế đã phối hợp với Bảo hiểm xã hội tỉnh họp bàn với các cơ sở khám chữa bệnh thống nhất phương án, kế hoạch thực hiện giao quỹ khám chữa bệnh BHYT. Việc phân bổ dự toán năm 2019 dựa trên các nguyên tắc: Dự toán chi khám chữa bệnh BHYT năm 2019 được giao bảo đảm tính tương đồng về số chi khám chữa bệnh bình quân của một người tham gia BHYT trong năm, theo hạng bệnh viện và theo tuyến chuyên môn kỹ thuật, phù hợp với thực tế từng cơ sở khám chữa bệnh, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT. Dự toán được phân bổ chi tiết từng cơ sở khám chữa bệnh. So với kinh phí 2 ngành tạm phân bổ cho các cơ sở khám chữa bệnh có điều chỉnh ở một số cơ sở khám chữa bệnh. Điều chỉnh giảm kinh phí ở một số cơ sở khám chữa bệnh có chi phí khám chữa bệnh bình quân cao so với cơ sở khám chữa bệnh cùng hạng, cùng tuyến trong tỉnh và tỷ lệ nhập viện điều trị nội trú cao so với mức bình quân chung. Điều chỉnh tăng kinh phí ở một số cơ sở khám chữa bệnh có nâng hạng bệnh viện, triển khai dịch vụ kỹ thuật mới tại đơn vị, số lượt bệnh nhân ngoại trú tăng cao. Đến ngày 31/10/2019, số quỹ khám chữa bệnh BHYT đã sử dụng trên 1.252 tỷ đồng, chiếm 96,4% nguồn kinh phí được phân bổ cho các cơ sở khám chữa bệnh, kinh phí còn lại trên 47 tỷ đồng. 7 cơ sở khám chữa bệnh đã vượt kinh phí giao, 20 cơ sở khám chữa bệnh đã sử dụng kinh phí trên 90%. 

Kiểm soát chặt chẽ chất lượng nước sinh hoạt 
Đại biểu Trần Thị Bích Hằng (tổ Quỳnh Phụ) chất vấn đồng chí Giám đốc Sở Y tế về việc: Thời gian qua, cử tri lo lắng, băn khoăn về chất lượng nước của các nhà máy trên địa bàn tỉnh; thực trạng xét nghiệm, kiểm nghiệm chất lượng nước tại các nhà máy và nước của các hộ gia đình. Giải pháp của ngành?
 Đồng chí Giám đốc Sở Y tế cho biết: Trên địa bàn tỉnh hiện có 65 doanh nghiệp sản xuất nước sinh hoạt quy mô lớn cho người dân. Việc thực hiện xét nghiệm chất lượng nước cũng đã được triển khai, tuy nhiên các cơ sở đều chưa thực hiện đầy đủ về chỉ tiêu và tần suất nội kiểm theo quy định. Theo số liệu báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, một số cơ sở cấp nước có nguy cơ ô nhiễm nguồn nước nguyên liệu do các hoạt động xả thải, các hoạt động kinh doanh và các chu kỳ biến động nước tự nhiên (khả năng nhiễm mặn khi vào mùa đông) trên phạm vi bảo vệ nguồn nước nguyên liệu theo quy trình. Với năng lực xét nghiệm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh hiện tại mới xét nghiệm được 30/99 chỉ tiêu cần thực hiện do chưa được đầu tư thiết bị chuyên dùng hiện đại để xét nghiệm chất lượng nước; chưa phát hiện những chỉ tiêu không thể khắc phục; một số chỉ tiêu cần khắc phục, Trung tâm đã có phản hồi với các cơ sở cấp nước. Sau khi tiến hành khắc phục, các cơ sở cấp nước đã tiến hành xét nghiệm lại các chỉ tiêu theo quy định. Bên cạnh đó, do quy định về chế độ nội kiểm chất lượng nước của các cơ sở cấp nước còn nhiều bất cập dẫn đến tình trạng các cơ sở khó khăn trong việc thực hiện các chế độ nội kiểm. Các cơ sở chưa thực hiện nghiêm túc chế độ thông tin báo cáo định kỳ cho cơ quan chức năng. Tuy nhiên, qua theo dõi kết quả giám sát thường xuyên từ năm 2016 đến nay cho thấy, chất lượng nước sạch đã được nâng lên rõ rệt (năm 2016 các mẫu thử chỉ đạt 30 - 50% ở mức theo quy chuẩn, nay đã nâng lên 84,5%). 

Để thực hiện tốt công tác quản lý chất lượng nước sinh hoạt phục vụ nhân dân, Sở Y tế đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo và sớm phê duyệt kế hoạch xây dựng quy chuẩn địa phương về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt để việc thực hiện chế độ nội kiểm, ngoại kiểm được công khai và công bố thường xuyên. Việc xây dựng quy chuẩn địa phương cần có sự tham gia của các ngành liên quan và chuyên gia của trung ương. Phê duyệt dự án đầu tư hệ thống máy xét nghiệm chất lượng nước đặt tại cơ quan thường trực Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Hàng năm cấp kinh phí sự nghiệp cho hoạt động xét nghiệm chất lượng nước, đồng thời có cơ chế giao cho các cơ sở sản xuất cung cấp nước chi trả chi phí xét nghiệm nội kiểm, ngoại kiểm.

Nguyễn Hình - Thu Hiền