Chúng tôi đến thôn Sơn Ðồng, không khó để tìm được nhà cụ Tiên, một ngôi nhà hai tầng được thiết kế theo kiến trúc cổ, có vườn cây cảnh xanh tươi, sân gạch sạch sẽ. Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo nhưng từ khi còn nhỏ cụ Tiên đã được cha mẹ cho đi học chữ Nho sau đó học chữ quốc ngữ. Lớn lên, cụ tham gia hoạt động cách mạng và được đứng trong hàng ngũ của Ðảng. Lấy vợ rồi sinh được 6 người con, ở cương vị người chồng, người cha, cụ luôn tâm niệm muốn có cuộc sống hạnh phúc, yên vui phải xây dựng gia đình có lễ giáo. Theo cụ Tiên, lễ giáo ngày nay không giống như lễ giáo phong kiến xưa kia “ra thưa vào bẩm” mà là “đi thì hỏi, về thì chào”. Người già đi đâu phải nói với con cháu để khi cần con cháu biết nơi mà tìm, con cháu đi ra ngoài, đi làm phải nói cho người trên biết để ông bà, cha mẹ ở nhà yên tâm. Bản thân người già, người lớn mắc lỗi phải tự nhận lỗi trước con cháu; việc làm này không có nghĩa hạ thấp mình mà là sự gương mẫu, dũng cảm, thành thật của người lớn khiến con cháu cảm phục, tôn trọng, noi theo.

Chia sẻ với chúng tôi, cụ Tiên cho biết: Ðể xây dựng gia đình văn hóa đúng nghĩa, trước hết người lớn, người đứng đầu trong gia đình phải thực sự gương mẫu. Muốn giáo dục con cái ăn ở vệ sinh, chăm học, chăm làm, lễ phép, yêu thương nhau, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ những người gặp khó khăn, hoạn nạn trong xã hội thì bản thân mình phải tự nêu gương để con cháu học tập. Muốn xây dựng, giữ gìn nền nếp gia phong thì cần hướng con cháu đến những mặt tích cực của gia đình truyền thống và những giá trị tốt đẹp của nếp sống gia đình hiện đại, bỏ qua những hủ tục, thành kiến như “trọng nam khinh nữ”, “dâu con rể khách”. Trong cuộc sống hàng ngày, “dâu là con rể cũng là con”, con gái hay con trai đều là con của mình, không nên có sự phân biệt.

Tại gia đình cụ Tiên, hàng năm, vào những ngày lễ, tết, giỗ chạp, ngày mừng thọ và ngày trao quà khuyến học, con cháu gần xa về đông đủ. Trong thời gian ấy, toàn gia đình lại tổ chức nói chuyện về truyền thống, nhắc lại những kỷ niệm, lấy đó để giáo dục, răn dạy con cháu ý thức đoàn kết, không quên nguồn cội, sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội. Mỗi khi các thành viên của gia đình nhỏ trong gia đình lớn mắc sai lầm, cụ thường nhắc nhở: “Chỉ có đứa trẻ nằm trong bụng mẹ và người đã qua đời là không có lỗi, không ai không có sai lầm, khuyết điểm nhưng khi đã mắc sai lầm thì phải tự giác nhận lỗi và sửa chữa”. Người làm chủ gia đình, ông bà, bố mẹ trước hết phải bình tĩnh xử lý, tìm hiểu rõ nguyên nhân để biết cách khắc phục, không nên nóng vội, bức xúc trong nói năng hoặc có những hành động không đúng mực. Ngay cả trong những chuyện vui nhưng cũng phải ngăn ngừa cái vui thái quá, thái quá sẽ dẫn đến kiêu căng, tự mãn.

Từ việc luôn có ý thức giữ gìn, làm đẹp thêm nền nếp gia phong, sống có trách nhiệm, đến nay con cháu gia đình cụ Tiên đều có việc làm ổn định. Người con trai thứ hai của cụ là trung tá quân đội sau khi nghỉ hưu mặc dù có nhà ở thành phố Thái Bình nhưng đã quyết định về quê chăm sóc bố, tham gia công tác tại địa phương, gánh vác trách nhiệm thay người anh cả đã hy sinh trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ. Trong gia đình hơn 50 thành viên của cụ, chị em dâu, anh em rể trên kính, dưới nhường, các chắt của cụ đều là học sinh giỏi. Gia đình cụ Tiên được họ hàng, làng xóm yêu quý, tôn trọng.

Với việc dạy bảo con cháu giữ gìn nền nếp gia phong, trở thành những người công dân có ích cho xã hội, tại hội nghị biểu dương các gia đình văn hóa tiêu biểu do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức cuối tháng 6 vừa qua, gia đình cụ Hoàng Hữu Tiên là một trong 23 gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc được UBND tỉnh tặng Bằng khen.

Vũ Hường