Hiện nay, việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng được thực hiện bằng hai hình thức: chi trả qua hệ thống bưu điện, phường, xã và chi trả qua thẻ ATM. Người hưởng lương hưu, chế độ trợ cấp có quyền lựa chọn phương thức phù hợp theo nhu cầu của bản thân. Thống kê của Bảo hiểm xã hội tỉnh cho thấy, số người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng qua thẻ ATM có xu hướng ngày càng tăng, bởi phương thức này đem lại nhiều tiện ích cho đối tượng. Tính đến hết tháng 5/2019, Bảo hiểm xã hội tỉnh đang quản lý, chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng cho 98.628 người, trong đó có 6.963 người hưởng nhận tiền qua tài khoản ATM, đạt 7% (tăng hơn 4% so với năm 2016). Riêng số người hưởng nhận tiền qua tài khoản ATM trên địa bàn thành phố Thái Bình mới đạt 17,4%; tại khu vực đô thị, thị trấn trực thuộc các huyện mới đạt khoảng từ 15 - 20%. Bảo hiểm xã hội tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2020, trên địa bàn thành phố, đô thị trực thuộc tỉnh có trên 20% số tiền chi trả an sinh xã hội được thực hiện qua ngân hàng; đến năm 2021 có 50% số người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH sử dụng phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt ở khu vực đô thị.

Ưu điểm của hình thức chi trả qua thẻ ATM là nhanh gọn, chính xác, tiết kiệm được thời gian cho người hưởng. Theo đó, mỗi tháng, người hưởng chỉ việc cầm thẻ ra cây ATM để rút lương hưu, trợ cấp BHXH mà không cần phải chờ đợi, xếp hàng lĩnh tiền như các hình thức khác. Đây là hình thức phù hợp với chủ trương hạn chế giao dịch bằng tiền mặt của Nhà nước, mang đến nhiều tiện ích cho người sử dụng, có thể nhận lương hưu, trợ cấp ở bất cứ đâu, hoặc nhờ người thân nhận thay mà không cần giấy ủy quyền, bảo đảm an toàn. Nếu chưa có nhu cầu nhận tiền ngay thì số tiền trong tài khoản sẽ được tính lãi. Người nhận lương hưu, trợ cấp qua thẻ ATM không phải đến BHXH các huyện, thành phố để ký xác nhận chữ ký 6 tháng/lần. Bên cạnh đó, cơ quan BHXH cũng giảm được chi phí hành chính, góp phần chống lãng phí và nâng cao tính minh bạch trong tài chính.

Nghỉ hưu từ tháng 6/2014, ông Nguyễn Văn Cẩn, khu Minh Tân I, thị trấn Vũ Thư đã quen với việc dùng thẻ ATM để rút tiền lương hưu khi cần dùng đến. Ông Cẩn cho biết: Tháng đầu tiên sau khi nghỉ hưu, tôi ra bưu điện để lĩnh lương hưu. Tuy nhiên, với hình thức như vậy, tôi phải chờ rất lâu mới có thể lĩnh tiền. Nhận thấy những ưu điểm của việc lĩnh lương hưu qua thẻ ATM nên từ tháng 8/2014 đến nay, tôi đã chuyển sang dùng thẻ ATM. Hàng tháng, mỗi khi điện thoại có tin nhắn báo đã có lương, tôi chỉ cần cầm thẻ ra cây ATM rút lương, rất nhanh gọn, tiện lợi. Nếu tôi chưa có nhu cầu rút tiền ngay thì vẫn có thể để tiền trong tài khoản, rất an toàn và còn được tính lãi.

Mặc dù có nhiều ưu điểm hơn so với những hình thức lĩnh lương hưu, trợ cấp BHXH truyền thống song tỷ lệ người tham gia hình thức này chưa cao. Nguyên nhân là do nhận thức của một số bộ phận người dân ở nông thôn ngại tiếp cận với những dịch vụ mới. Các cây ATM ở rất xa các vùng nông thôn, những người nhận lương hưu đều đã cao tuổi, khó tiếp cận và thực hiện thành thạo các thao tác rút tiền bằng thẻ ATM. Ông Đào Ngọc Chúc, thôn Tịnh Xuyên, xã Hồng Minh (Hưng Hà) chia sẻ: Tôi đã biết đến hình thức rút tiền lương, trợ cấp xã hội qua thẻ ATM nhưng bản thân lại lựa chọn hình thức lên xã lĩnh tiền lương hưu vì đi lại gần, được lĩnh “tiền tươi, thóc thật”. Hơn nữa, năm nay tôi đã 73 tuổi nên ngày càng khó khăn trong việc đi lại. Cây ATM ở xa nhà, các thao tác rút tiền tôi lại không được thành thạo nên việc lựa chọn hình thức lên xã lĩnh lương hưu đối với tôi có nhiều ưu điểm, thuận lợi hơn.

Để khắc phục những khó khăn và nâng cao tỷ lệ người lĩnh lương hưu, trợ cấp xã hội qua thẻ ATM, thời gian tới, ngành Bảo hiểm xã hội tích cực phối hợp với hệ thống bưu điện, các ngân hàng thương mại tăng cường tuyên truyền, tư vấn, hướng dẫn người hưởng biết về những tiện ích của việc thanh toán qua tài khoản ATM, trong đó tập trung vào đối tượng cư trú trên địa bàn thành phố, thị trấn, các xã giáp ranh khu vực thành phố, đối tượng mới nghỉ hưởng chế độ hưu. Thanh toán kịp thời phí phát hành thẻ ATM lần đầu của ngân hàng cho người hưởng ngay trong ngày. Đẩy mạnh thanh toán qua ngân hàng đối với các dịch vụ công: thuế, điện, nước, học phí, viện phí và chi trả các chương trình an sinh xã hội đến với tất cả người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH trên địa bàn thành phố, khu vực đô thị, thị trấn trong tỉnh. Tạo điều kiện thuận lợi nhất khi người hưởng lương hưu đến đăng ký mở tài khoản ATM. Tăng cường chi trả, thanh toán các chế độ BHXH, trợ cấp mai táng phí, tử tuất qua tài khoản ATM.

Thu Trang