Hơn bao giờ hết, báo chí nước nhà cần tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng tiếp tục đi tiên phong trên mặt trận tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nguyện vọng của nhân dân nhằm củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân; động viên trí tuệ và sự đóng góp của toàn xã hội trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữ vững ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; góp phần thắt chặt tình hữu nghị, sự hợp tác nhiều mặt của đất nước ta với bạn bè quốc tế.  

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh, bên cạnh các tác phẩm báo chí xuất sắc, còn để lại một di sản tư tưởng đặc biệt có giá trị - tư tưởng Hồ Chí Minh về báo chí cách mạng, bao gồm các quan điểm về: vai trò, chức năng, nhiệm vụ và tính chất của báo chí cách mạng; vai trò, nghĩa vụ, đạo đức, phong cách của người làm báo; nghệ thuật trong “cách viết” để làm nên một tác phẩm báo chí và tờ báo có giá trị. Tìm hiểu, nghiên cứu quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về báo chí, sự nghiệp và những di sản báo chí của Người có ý nghĩa rất thiết thực đối với việc nghiên cứu, phát triển và vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh phục vụ sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước nói chung, xây dựng và đổi mới nền báo chí nước nhà nói riêng. Đó cũng là ước muốn, nguyện vọng và trách nhiệm của các nhà báo hiện nay.

Trong tình hình, bối cảnh hiện nay, các cơ quan báo chí, đặc biệt là hệ thống báo Đảng cần bám sát thực hiện, tiếp tục phát huy hiệu quả chức năng tư tưởng, định hướng, giáo dục, quản lý, giám sát xã hội, chức năng giải trí. Thông qua đó truyền bá hệ tư tưởng của Đảng, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời truyền bá Cương lĩnh, đường lối, chủ trương của Đảng; chủ động, tích cực phổ biến, quán triệt, nâng cao nhận thức về hệ tư tưởng của Đảng, từ đó không ngừng nâng cao giác ngộ cách mạng, tự giác cách mạng, đồng thời bồi dưỡng niềm tin, tình cảm cách mạng và cổ vũ hành động cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân; định hướng, tác động, giúp đỡ để công chúng hiểu đúng các chủ trương, chính sách, các sự kiện, hiện tượng xảy ra trong xã hội để từ đó có thái độ, hành vi đúng đắn, phù hợp. Báo chí kết hợp tốt giữa biểu dương và phê phán; coi trọng phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến; tích cực đấu tranh, góp phần ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tiêu cực và tệ nạn xã hội...

Báo chí coi trọng phản ánh các mặt tích cực của xã hội bằng những hình thức phong phú và những cách tiếp cận thuyết phục hơn nữa. Cần thực hiện hiệu quả hơn nữa việc vạch trần âm mưu, thủ đoạn và phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch; tăng cường đấu tranh với các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các hiện tượng thiếu lành mạnh trong cán bộ, đảng viên. Báo chí cần phân tích, làm rõ, đấu tranh với các biểu hiện suy thoái, mơ hồ về chính trị các biểu hiện, luận điệu sai trái, xuyên tạc, các vi phạm nguyên tắc, nhất là trong tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên.

Báo chí cần đặc biệt chú trọng kết hợp với các hình thức truyền thông mới trong thông tin, tuyên truyền. Đặc biệt coi trọng đầu tư đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, gắn liền với phát triển báo chí đa phương tiện đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng của Đảng, Nhà nước đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội trong kỷ nguyên số.
Đấu tranh phòng, chống các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là một công việc phức tạp, đòi hỏi phải có sự kiên trì và khoa học, sáng tạo, linh hoạt... Khi mà, đã xuất hiện tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và ngay trong cơ quan báo chí. Sự thoái hóa, biến chất ấy được thể hiện ở các biểu hiện: Thái độ hai mặt về chính trị, chạy theo chủ nghĩa cơ hội, xuất hiện xu hướng tách rời định hướng của Đảng với quyền tự do báo chí, tách rời hoạt động của Đảng khỏi cuộc sống của nhân dân, tùy tiện khai thác tin tức từ báo chí phương Tây, coi báo chí phương Tây là chuẩn mực của tự do báo chí; sử dụng quyền tự do báo chí để phục vụ các “nhóm lợi ích”, thiếu đạo đức nghề nghiệp trong một bộ phận người làm báo, sự thiếu trách nhiệm, bất cập trong công tác chỉ đạo, quản lý của một số cơ quan chủ quản báo chí... Do đó, trước hết từ các cơ quan báo chí luôn coi trọng rà soát, củng cố, kiện toàn đội ngũ của mình. Đặc biệt, cần không ngừng đấu tranh ngăn chặn các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” ngay trong nội bộ cơ quan báo chí, trong lực lượng người làm báo. Các cơ quan báo chí, hội nhà báo và các cơ quan quản lý, lãnh đạo, chỉ đạo báo chí cần đấu tranh mạnh mẽ với những hiện tượng thiếu lành mạnh trong hoạt động báo chí, nhà báo tiêu cực.

Báo chí cần có cách thức tuyên truyền sinh động, hấp dẫn để phản ánh toàn diện công cuộc xây dựng Đảng, đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, qua đó góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có phẩm chất, năng lực; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, công tác đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực. Trên mặt trận này, cần phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, cần sự vào cuộc quyết liệt, thường xuyên, bền bỉ của các cấp, các ngành, các cơ quan chức năng. Trong đó cần phát huy tốt vai trò của các cơ quan báo chí trong việc cung cấp thông tin chính thống chính xác, tin cậy, định hướng tốt dư luận xã hội; đồng thời chủ động nhận diện, phê phán, phản bác, làm thất bại các quan điểm sai trái, thù địch, chăm lo xây dựng nền tảng đạo đức, văn hóa xã hội lành mạnh.

Đảng, Nhà nước cần tiếp tục xây dựng hoàn thiện cơ chế lãnh đạo, quản lý; chính sách hỗ trợ; khen thưởng kịp thời những cơ quan, tổ chức và cá nhân đóng góp cho sự nghiệp đổi mới đất nước.
Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục phát huy vai trò giám sát của mình, của nhân dân, báo chí và công luận; nhằm tranh thủ thêm lượng công chúng mới, truyền đạt những thông tin chính xác của đất nước đến với người dân trong nước và trên thế giới không để thông tin của các thế lực thù địch làm xói mòn niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, công cuộc đổi mới...

Tựu trung, với thành tựu của 35 năm đổi mới đất nước, với những chủ trương, định hướng, mục tiêu tổng quát của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, hiện nay, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới. Bên cạnh thời cơ, thuận lợi cũng có không ít khó khăn, thách thức. Thực tế đó đòi hỏi các cơ quan báo chí nước nhà tiếp tục thực hiện sứ mệnh, tiếp tục phát huy truyền thống báo chí cách mạng Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, tạo động lực mới, khí thế mới cùng toàn Đảng, toàn dân giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, góp phần thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng, mục tiêu phát triển của đất nước trong bối cảnh và giai đoạn mới.

Lê Mậu Lâm
Phó Trưởng ban Xây dựng Đảng, Báo Nhân Dân