Anh Ðặng Thanh Toàn, giám sát viên của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, phụ trách hoạt động của nhóm tiếp cận cộng đồng tại thành phố Thái Bình cho biết: Nhóm tiếp cận cộng đồng trên địa bàn Thành phố trước đây có 24 thành viên, năm 2013 có 12 thành viên và hiện có 10 thành viên. Nhóm chia làm hai tổ, trong đó tổ gồm những người nghiện chích ma túy có 8 thành viên, tổ gái mại dâm có 2 thành viên. Hàng tuần, các tổ giao ban ít nhất 1 lần, hàng tháng tổ chức giao ban nhóm. Ngoài ra, nhóm tiếp cận cộng đồng còn thường xuyên tổ chức các buổi thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, đồng thời thường xuyên được tập huấn kỹ năng tiếp cận, truyền thông nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động.

Do mỗi thành viên trong nhóm là những đồng đẳng viên, có cùng hoàn cảnh, hiểu rõ tâm lý và hoạt động của đối tượng có nguy cơ cao, vì vậy họ dễ dàng tiếp cận và thực hiện nhiệm vụ truyền thông, vận động nhằm thay đổi hành vi; hướng dẫn đối tượng tiêm chích ma túy sử dụng dụng cụ tiêm chích an toàn; vận động và hướng dẫn gái mại dâm thực hiện quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su đúng cách. Qua tiếp cận đối tượng, các đồng đẳng viên sẽ vận động, hướng dẫn, giới thiệu các đối tượng đến các trung tâm xét nghiệm HIV tự nguyện để được xét nghiệm và tư vấn miễn phí, giúp các đối tượng biết rõ tình trạng sức khỏe của mình để có biện pháp giữ gìn sức khỏe bản thân, phòng tránh lây nhiễm cho người thân, gia đình và cộng đồng. Với sự nỗ lực, nhiệt tình, năm qua nhóm tiếp cận cộng đồng Thành phố hoạt động tích cực, đạt hiệu quả khá trong công tác phòng chống HIV/AIDS.

Qua thời gian hoạt động, nhóm tiếp cận cộng đồng được khẳng định là một trong những mũi nhọn can thiệp giảm tác hại hiệu quả, góp phần quan trọng trong việc làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS trong nhóm nghiện tiêm chích ma túy, mại dâm và trong cộng đồng. Thông qua hoạt động của nhóm tiếp cận cộng đồng góp phần giúp các đối tượng dễ dàng tiếp cận với các dịch vụ hỗ trợ; tăng tỷ lệ nhóm người có nguy cơ cao tiếp cận được với các dịch vụ dự phòng, chăm sóc, điều trị hiện có tại tỉnh, góp phần làm giảm phân biệt, kỳ thị, đối xử với người nhiễm HIV tại cộng đồng và giảm tác hại do sự phân biệt, kỳ thị, đối xử gây nên.

Tuy nhiên, theo giám sát viên Ðặng Thanh Toàn, hoạt động của nhóm tiếp cận cộng đồng trên địa bàn thành phố Thái Bình còn gặp nhiều khó khăn do đồng đẳng viên cũng là những người nghiện ma túy, gái mại dâm, trình độ văn hóa còn hạn chế. Việc tiếp nhận thông tin và truyền đạt lại thông tin cho đối tượng nguy cơ hiệu quả chưa cao. Bên cạnh đó, bản thân họ và đối tượng nguy cơ là nhóm người hoạt động trên diện rộng, thường xuyên di chuyển, thay đổi địa bàn, một số thường xuyên vi phạm pháp luật. Vì vậy, việc quản lý, theo dõi đồng đẳng gặp không ít khó khăn. Nhiều nơi, chính quyền cơ sở chưa hiểu và ủng hộ nên việc đồng đẳng viên tiến hành can thiệp giảm tác hại tại địa bàn dân cư chưa hiệu quả do nhiều đối tượng e sợ không lộ diện. Ngoài những khó khăn trong hoạt động của nhóm đồng đẳng viên, việc giám sát viên tiếp cận, quản lý hoạt động của nhóm và các thành viên trong nhóm cũng gặp nhiều trở ngại do địa điểm tiếp cận thường là những tụ điểm phức tạp, nhiều khi nguy hiểm, ảnh hưởng đến chất lượng công việc.

Hồng Sơn