Hơn 9 năm tham gia BHXH tự nguyện, chị Đỗ Thị Luyến, thôn Thanh Ro, xã Thụy Thanh (Thái Thụy) rất tự tin với sự lựa chọn của mình. Bởi theo chị Luyến, với những người dân lao động tự do, khi có sức khỏe có thể lao động thì chưa phải lo lắng nhiều nhưng về già không còn khả năng lao động nếu không có lương thì cuộc sống sẽ rất vất vả và phải phụ thuộc nhiều vào con cháu. Vì thế, khi được Bảo hiểm xã hội huyện tư vấn, chị đăng ký tham gia ngay. Từ mức thu nhập bình quân 3 triệu đồng nhờ nghề đan cói, chị đóng hơn 1 triệu đồng tiền BHXH tự nguyện. Chị Luyến cho biết thêm, có nhiều loại hình bảo hiểm nhưng chị chỉ tin và lựa chọn BHXH của nhà nước để tránh những rủi ro không đáng có. Thủ tục tham gia BHXH tự nguyện hiện nay khá đơn giản, tạo điều kiện cho mọi người tham gia, chỉ cần có chứng minh thư phô tô và tờ khai theo mẫu của cơ quan bảo hiểm; mức đóng, phương thức đóng cũng đa dạng, linh hoạt. Người thu nhập thấp có thể lựa chọn mức đóng bằng mức chuẩn nghèo của khu vực nông thôn.

Sự thay đổi về chính sách BHXH tự nguyện đã giúp chị Luyến và nhiều người có thu nhập thấp ở Thái Thụy tham gia loại hình bảo hiểm này. Tính đến hết tháng 3/2017, toàn huyện có 1.634 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm trước. 

Ông Lê Văn Vụ, Giám đốc Bảo hiểm xã hội huyện Thái Thụy cho biết: Để mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, bảo đảm an sinh xã hội và giảm gánh nặng ngân sách tương lai, Luật Bảo hiểm xã hội đã có nhiều sự thay đổi, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân muốn tham gia. Ngoài mức đóng, phương thức đóng cũng linh hoạt và mở rộng. Người tham gia có thể đóng một lần cho nhiều năm về sau, một lần cho những năm còn thiếu để hưởng chế độ BHXH tự nguyện. Đối với những người đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thời gian công tác còn thiếu thì được đóng một lần để hưởng lương hưu.

Bên cạnh những chính sách ưu việt của Luật Bảo hiểm xã hội, sự quan tâm của các cấp, các ngành địa phương, sự vào cuộc tích cực của các đại lý thu là những yếu tố quan trọng cho việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện của huyện. Song nếu so với tổng số người tham gia BHXH trong toàn huyện thì tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện còn thấp, mới đạt 16,9%. Nguyên nhân là do nhận thức của người dân về chính sách BHXH tự nguyện còn hạn chế; mức đóng tối thiểu là 22% so với mức lương cơ sở còn cao so với thu nhập không ổn định của người nông dân và lao động tự do; nhiều người còn băn khoăn bởi quyền lợi bị bó hẹp so với người tham gia BHXH bắt buộc. Nếu như người tham gia BHXH bắt buộc được hưởng 5 chế độ như ốm đau, hưu trí, tử tuất, thai sản, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp thì BHXH tự nguyện chỉ có chế độ hưu trí và tử tuất.

Nhằm thu hút người có thu nhập thấp và lao động tự do tham gia BHXH tự nguyện, phấn đấu đến hết năm 2017 tăng thêm khoảng 600 người tham gia, Bảo hiểm xã hội huyện Thái Thụy đang thực hiện nhiều giải pháp, trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức. Ngoài việc lồng ghép nội dung tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện với các hội nghị của Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện, Bảo hiểm xã hội huyện sẽ phối hợp với các địa phương tổ chức tư vấn, đối thoại với người dân trong huyện. Bên cạnh đó, ngành sẽ mở các lớp tập huấn, nâng cao nghiệp vụ cho 100% đại lý thu BHXH tự nguyện đồng thời giao chỉ tiêu cụ thể tạo sự cạnh tranh, phát triển đối tượng tham gia.

Hoàng Lanh