Y tế công cộng là khoa học và nghệ thuật phòng bệnh, kéo dài tuổi thọ, tăng cường sức khoẻ thông qua các cố gắng có tổ chức của xã hội. Trọng tâm can thiệp của y tế công cộng là phòng bệnh trước khi đến mức phải chữa bệnh thông qua việc theo dõi tình trạng và điều chỉnh hành động bảo vệ sức khoẻ.

Tập hợp những người làm công tác thuộc lĩnh vực y tế công cộng, ngay  từ ngày đầu thành lập, Hội đã thu hút sự tham gia đông đảo, nhiệt tình của đội ngũ cán bộ ngành y tế và một số ngành, hội khác. Là thành viên của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Liên hiệp các hội Khoa học, kỹ thuật Thái Bình, từ đó đến nay, mạng lưới Hội phát triển ngày càng rộng khắp với 8 chi hội huyện, thành phố, 2 chi hội trực thuộc cấp tỉnh (Trung tâm y tế Dự phòng tỉnh, Trường Cao đẳng y tế) quy tụ hơn 1000 hội viên. Không chỉ thu hút cán bộ ngành y tế, Hội còn thu hút đông đảo những người quan tâm đến công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đến nay, Hội đã mở rộng đến cấp xã, phường, trường học, một số hội như Hội Tâm năng dưỡng sinh (Vũ Thư), Hội Người cao tuổi (Tiền Hải).

Năm 2004, Đại hội lần thứ nhất được tổ chức, bầu ra Ban chấp hành 19 đồng chí hầu hết là cán bộ quản lý các đơn vị y tế. Bám sát chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, nhà nước về hoạt động y tế, điều lệ của Hội Y tế công cộng Việt Nam, Ban chấp hành Hội đã tích cực chỉ đạo thực hiện các hoạt động thuộc lĩnh vực y tế công cộng khá hiệu quả. Để nâng cao kiến thức cho hội viên về lĩnh vực y tế công cộng, Hội tích cực phối hợp với các đơn vị, tổ chức của Trung ương và địa phương trong đào tạo, tập huấn. Trong nhiệm kỳ, đã có 120 cán bộ, hội viên được tham dự các lớp tập huấn về y tế công cộng tại tỉnh, trung ương và các tổ chức quốc tế tại Việt nam. 100% chi hội trưởng được tập huấn nâng cao kỹ năng hoạt động, lập kế hoạch phục vụ cho hoạt động Hội. Đặc biệt, Hội cũng tăng cường phối hợp với các đơn vị trong tỉnh lồng ghép với một số dự án đang triển khai trên địa bàn tỉnh tổ chức tập huấn và triển khai các hoạt động liên quan đến vệ sinh môi trường, phòng chống cúm A H5N1, phối hợp với y tế địa phương mở lớp đào tạo cho các hội viên là cán bộ y tế cơ sở, cập nhật nhiều thông tin y học bổ ích.

Một trong những hoạt động được Hội triển khai hiệu quả đó là truyền thông, giáo dục sức khoẻ. Tập trung vào những vấn đề y tế đang nổi cộm, Hội phối hợp chặt chẽ với ngành y tế xây dựng chương trình tuyên truyền sát thực, phù hợp như vệ sinh môi trường, phòng chống Cúm, phòng chống HIV/AIDS, phòng chống tác hại thuốc lá, rượu bia, xây dựng làng xã văn hoá. Một số chi hội như Tiền Hải, Vũ Thư, Trường Cao đẳng y tế đã có những sáng kiến tích cực trong hoạt động này. Chi hội Tiền Hải với hoạt động tuyên truyền thông qua hội thi “Tuổi cao vui khoẻ, tươi trẻ xóm làng” không chỉ thu hút sự tham gia đông đảo của nhân dân mà còn mở ra một hướng đi mới cho Hội, được Trung ương Hội đánh giá cao.

Song song với hoạt động truyền thông, Hội tích cực triển khai các chương trình y tế công cộng như phòng chống tác họa thuốc lá, vệ sinh môi trường, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, phòng chống HIV/AIDS. Được sự hỗ trợ của Hội Y tế công cộng Việt nam và tổ chức Health Bridge Canada tại Việt Nam, các hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá đã được Hội triển khai và đẩy mạnh thực hiện trên địa bàn tỉnh. Cùng với Sở y tế, Hội tích cực tham mưu cho UBND tỉnh ra chỉ thị về việc tăng cường phòng chống tác hại thuốc lá, thành lập Ban chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá tỉnh, phối hợp tích cực với ngành y tế triển khai thực hiện môi trường làm việc không khói thuốc, 100% đơn vị y tế thành lập Ban chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá và nghiêm túc thực hiện môi trường không khói thuốc.

Từ sự triển khai của ngành y tế, hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá đã được đẩy mạnh thực hiện tại các ban, ngành, địa phương trong tỉnh. Nhiều ngành, Hội đã có những hoạt động tích cực như Giao thông vận tải, Giáo dục đào tạo, Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên cộng sản. Nhiều mô hình về phòng chống tác hại thuốc lá đã được xây dựng, đi vào hoạt động hiệu quả như mô hình “gia đình không khói thuốc” tại Thành phố, “Không hút thuốc trong đám cưới, đám tang, lễ hội” tại xã Đông Hoà, “Khu phố không hút thuốc” tại Phường Quang Trung (Thành phố), “Tuyến xe không khói thuốc” tại công ty cổ phần Hoàng Hà. Các mô hình được cộng đồng quan tâm, có tác động tích cực làm giảm tỷ lệ người sử dụng thuốc lá.

Đến nay, 100% cuộc họp, hội nghị, 100% xe khách công cộng không sử dụng thuốc lá. Cùng với hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá, nhiều mô hình mới lần đầu tiên được thực hiện trên địa bàn tỉnh đã được Hội triển khai, mang lại hiệu quả thực tiễn cao như mô hình “Cộng đồng sử dụng an toàn hoá chất bảo vệ thực vật” trong hoạt động vệ sinh môi trường, dự án “Sự trở về an toàn” trong phòng chống HIV/AIDS cho người đi lao động xuất khẩu, mô hình “Giảm tác hại của thuốc lá, bia, rượu” trong chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. 

Bên cạnh các hoạt động cộng đồng, Hội cũng tích cực triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế. Hội đã thực hiện thành công nhiều đề tài khoa học cấp tỉnh và phối hợp triển khai các đề tài cấp bộ như đề tài nghiên cứu “Thực trạng về ung thư phổi và các biện pháp dự phòng ở nhóm người nguy cơ cao”, đề tài “Đánh giá thực trạng dinh dưỡng của trẻ em dưới 5 tuổi ở các nhà trẻ, mẫu giáo”, “Đánh giá ảnh hưởng của chất lượng nước tới một số bệnh có liên quan tại ba xã huyện Tiền Hải”. “Bảo tồn và phát triển bánh dầy đỗ Làng Nguyễn”, “Tác động của lao động xuất khẩu đến đời sống gia đình ở Thái Bình”. Các đề tài này đều trở thành những tài liệu quý trong việc ứng dụng vào các hoạt động y tế cộng đồng, có giá trị thực tiễn cao, được đăng tin trên một số tạp chí quốc tế góp phần thu hút sự quan tâm, đầu tư của các tổ chức trong nước và quốc tế cho lĩnh vực y tế công cộng của Thái Bình. Nhiều chương trình, đề tài đã được các tổ chức hỗ trợ để triển khai ứng dụng vào thực tiễn như đề tài “Bảo tồn bánh dầy đỗ tại làng Nguyễn”, phòng chống tác hại thuốc lá, phòng lây nhiễm HIV/AIDS.

“Tiếp tục củng cố, phát triển tổ chức Hội, coi trọng chất lượng hoạt động của các chi hội, xác định những vấn đề ưu tiên về y tế công cộng ở Thái Bình để xây dựng kế hoạch hoạt động, phấn đấu xây dựng Hội Y tế công cộng Thái Bình phát triển mạnh và bền vững góp phần tích cực trong chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân”, đó là mục tiêu, phương hướng được Hội xác định trong nhiệm kỳ tới.  Để thực hiện được mục tiêu trên, các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm được Hội đặt ra là nâng cao vai trò lãnh đạo của Ban chấp hành, tăng cường sự phối hợp với ngành y tế, với các Hội, ngành trong lĩnh vực y tế công cộng, huy động sự tham gia tích cực của cộng đồng, sự đầu tư hỗ trợ của các tổ chức trong nước và quốc tế cho các chương trình y tế công cộng.

Bên cnạh đó, Hội tích cực xây dựng các mô hình can thiệp hiệu quả tại cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, huy động sự tham gia tích cực của các ban ngành, địa phương và cộng đồng cùng vào cuộc trong các hoạt động y tế công cộng. Bám sát sự đòi hỏi của cộng đồng, các nội dung hoạt động sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới như: phòng chống tác hại thuốc lá, bia, rượu, vệ sinh môi trường, phòng chống HIV/AIDS, nâng cao sức khoẻ người cao tuổi. Với sự triển khai tích cực, Hội hy vọng các hoạt động y tế công cộng sẽ góp phần tích cực trong việc nâng cao sức khoẻ, từng bước nâng chất lượng cuộc sống của người dân Thái Bình. 

       Trần Thu Hương