Thực hiện Quyết định số 22, ngày 15/11/2013, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2521/QĐ-UBND phê duyệt đề án hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng (đề án 22). Sau gần 5 năm triển khai thực hiện, đến ngày 30/9/2018, theo báo cáo của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, toàn tỉnh có 14.580 hộ NCC đã được hỗ trợ xây dựng nhà ở trong tổng số 25.830 hộ theo Quyết định số 22, đạt 56,45% kế hoạch, trong đó giai đoạn 1 (2013 - 2015) toàn tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ 2.716 hộ (1.889 hộ xây mới, 827 hộ sửa chữa) với tổng số tiền đã hỗ trợ 119.260 triệu đồng. Giai đoạn 2 (2015 - 2018), tổng số hộ còn lại của đề án là 23.114 hộ (13.917 hộ xây mới, 9.197 hộ sửa chữa). 

Để triển khai hỗ trợ xây dựng nhà ở cho những hộ còn lại, thời gian qua, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội tích cực phối hợp với các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của tỉnh về hỗ trợ cải thiện nhà ở cho NCC đến các tầng lớp nhân dân; tăng cường giám sát tổ chức thực hiện ở các địa phương để kịp thời phát hiện những vướng mắc để có biện pháp giải quyết. Tại các xã, phường, thị trấn, việc tổ chức rà soát, xác định lại đối tượng NCC được hỗ trợ nhà ở được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định. Quá trình xét duyệt bảo đảm công khai, minh bạch, đúng quy định, niêm yết công khai danh sách hỗ trợ tại nhà văn hóa thôn, tổ dân phố và tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn. Cùng với đó, công tác nghiệm thu hoàn thành việc xây dựng, sửa chữa nhà ở theo đúng quy định. Nhờ đó, trong đợt 1 của giai đoạn 2 đã có 2.075 hộ NCC triển khai xây dựng nhà ở được hỗ trợ (xây mới 1.715 hộ, sửa chữa 360 hộ) với tổng kinh phí 75.800 triệu đồng; đợt 2 có 3.291 hộ được UBND tỉnh phê duyệt hỗ trợ với tổng kinh phí 111.880 triệu đồng (xây mới 2.303 hộ, sửa chữa 988 hộ).

Như vậy, đến nay, toàn tỉnh còn 11.250 hộ NCC chưa được hỗ trợ xây dựng nhà ở (trong đó số hộ tiếp tục rà soát và hoàn thiện hồ sơ đề nghị hỗ trợ là 4.619 hộ; số hộ không đủ điều kiện, không còn nhu cầu, chuyển đi nơi khác... là 6.631 hộ). Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc số hộ NCC chậm được hỗ trợ xây dựng nhà ở. 

Theo ông Phạm Chí Dũng, Phó Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Vũ Thư, nguyên nhân cơ bản là nhu cầu xây dựng nhà thường xuyên thay đổi, không đúng với đăng ký ban đầu. Chẳng hạn, đăng ký ban đầu là xây mới nhưng khi làm các thủ tục lại xin chuyển sang sửa chữa và ngược lại nên rất khó cho cán bộ trong việc hoàn thiện thủ tục hồ sơ; nhiều trường hợp hoàn thiện hồ sơ được phê duyệt lại xin không xây; nhiều hộ muốn xây nhưng nguồn kinh phí hạn hẹp...

Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở cho NCC, vừa qua, tại cuộc họp báo cáo tiến độ xây dựng nhà ở cho NCC, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã đề xuất một số biện pháp, trong đó tập trung vào việc nâng cao trách nhiệm của ban chỉ đạo các cấp trong việc triển khai thực hiện đề án. Đối với ban chỉ đạo cấp tỉnh, cần tập trung đôn đốc, kiểm tra, giám sát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai đề án ở các địa phương, các thành viên bố trí thời gian thẩm định hồ sơ trình UBND tỉnh phê duyệt để sớm quyết toán, giải ngân kinh phí đối với hộ tự bỏ tiền xây dựng nhà. Ban chỉ đạo các huyện, thành phố thành lập tổ công tác, đôn đốc các xã, phường, thị trấn tổ chức thẩm định, xác định hộ đủ điều kiện đề nghị hỗ trợ, tổ chức nghiệm thu đối với hộ đã hoàn thành, bảo đảm đủ thủ tục thanh toán, phân bổ ngân sách về địa phương kịp thời giải ngân kinh phí cho đối tượng. Đối với ban chỉ đạo cấp xã, làm tốt công tác xét duyệt hộ đủ điều kiện hỗ trợ ngay từ cơ sở, tổ chức công khai lấy ý kiến nhân dân về đối tượng được hỗ trợ theo đúng quy định, đôn đốc triển khai theo đúng tiến độ đã đăng ký, thực hiện giải ngân theo tiến độ xây dựng.

Nguyễn Cường