RTN đang trở thành vấn đề cấp bách, tàn phá, hủy hoại môi trường trên phạm vi toàn cầu. Theo báo cáo của UNEP, mỗi năm thế giới sản xuất khoảng 430 triệu tấn nhựa, trong đó hơn 2/3 là các sản phẩm sử dụng một lần, nhanh chóng trở thành rác thải, gây ô nhiễm đại dương, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và sức khỏe con người. Tại Việt Nam, ước tính phát sinh khoảng 1,8 triệu tấn RTN mỗi năm, nhưng chỉ khoảng 27% được tái chế, phần lớn còn lại bị chôn lấp hoặc đốt bỏ, gây lãng phí tài nguyên và tiềm ẩn nhiều rủi ro môi trường. Cũng như nhiều địa phương trong cả nước, RTN đang là vấn đề khiến các cấp chính quyền tỉnh khó tìm ra giải pháp xử lý triệt để, lâu dài và bền vững. Ước tính, lượng chất thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh khoảng trên 1.000 tấn/ ngày, trong đó khối lượng RTN chiếm tỷ lệ khá lớn. Tuy nhiên, việc xử lý và tái chế còn nhiều hạn chế.

Trong những năm qua, để nâng cao hiệu quả giải quyết vấn đề RTN, tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến đến công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, đơn vị, tổ chức chính trị - xã hội, cộng đồng dân cư, doanh nghiệp về tác hại của RTN để hạn chế việc sử dụng và thải ra môi trường. Khuyến khích, hướng dẫn người dân sử dụng các sản phẩm thay thế thân thiện với môi trường và giảm thiểu sử dụng đối với sản phẩm nhựa sử dụng một lần và túi nilon khó phân hủy đối với từng hộ gia đình, ở các khu dân cư, chợ, siêu thị, trường học... Đưa phong trào phòng, chống RTN và túi nilon vào nội dung sinh hoạt của các tổ chức cơ sở đảng, buổi sinh hoạt tại các khu dân cư, tổ chức chính trị - xã hội... do vậy, ngày càng xuất hiện nhiều mô hình, cách làm hay, hiệu quả để giảm thiểu RTN. Điển hình Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh đã tổ chức các hội nghị truyền thông kiến thức về bảo vệ môi trường và phòng, chống RTN cho hội viên, phụ nữ tại các xã của 8 huyện, thành phố; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, phổ biến, pháp luật về bảo vệ môi trường cho cán bộ hội các cấp và tuyên truyền viên của hội. Hội LHPN các huyện, thành phố và cơ sở phối hợp tổ chức các hoạt động truyền thông kiến thức bảo vệ môi trường; vận động hội viên phụ nữ ra quân tổng vệ sinh môi trường; duy trì ngày vệ sinh môi trường định kỳ vào ngày 24 hàng tháng; tổ chức truyền thông nâng cao kiến thức về hạn chế sử dụng túi nilon và đồ nhựa dùng một lần cho trên 16.000 hội viên, phụ nữ. Hội LHPN tỉnh tổ chức ra mắt 4 mô hình điểm “Thu gom và phân loại rác thải tại hộ gia đình” tại 4 xã gồm 400 thành viên tham gia mô hình; xây dựng 17 mô hình điểm “Phụ nữ thực hiện thu gom, phân loại và xử lý rác thải tại nguồn” tại 17 thôn của 5 xã gồm 850 thành viên tham gia; tổ chức truyền thông, hướng dẫn cách phân loại rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình và hướng dẫn cách phân loại, xử lý rác hữu cơ bằng chế phẩm vi sinh; tổ chức truyền thông hướng dẫn thành viên mô hình thực hiện cuộc vận động xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch” và gia đình “5 có, 3 sạch” góp phần xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Nhằm giảm thiểu phát thải chất thải nhựa ra môi trường, các cơ sở hội đã trao tặng trên 1.300 xô nhựa, trên 3.400 làn nhựa đi chợ cho hội viên phụ nữ để hạn chế sử dụng túi nilon...

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh tổ chức hàng trăm buổi ra quân đổi RTN lấy khẩu trang, đồ dùng học tập, phát miễn phí trên 2.300 túi tự phân hủy, tặng gần 600 thùng đựng rác cho các hộ gia đình, các xã; xây dựng mới 754 bể chứa bao bì thuốc bảo vệ thực vật đặt tại các xứ đồng.

Ông Nguyễn Văn Trường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Thực hiện phong trào chống RTN, không xả RTN ra biển, tỉnh Thái Bình đã triển khai thực hiện nghiêm túc, nền nếp từ tỉnh tới cơ sở và đã đạt được một số kết quả nhất định: các cấp, các ngành đã có văn bản chỉ đạo cụ thể cho cấp mình, ngành mình bằng nhiều hình thức phong phú, thiết thực (tổ chức tuyên truyền, tập huấn nâng cao nhận thức thay đổi thói quen sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, tác hại của RTN đối với môi trường, tổ chức tổng vệ sinh môi trường, khơi thông cống rãnh...) đã được toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và mọi tầng lớp nhân dân trong tỉnh tích cực tham gia hưởng ứng, góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống, giữ gìn môi trường cộng đồng xanh - sạch - đẹp.

Hưởng ứng ngày Môi trường thế giới (5/6), tỉnh triển khai tháng cao điểm hành động vì môi trường năm 2025 từ cuối tháng 5 đến hết tháng 6/2025 với trọng tâm là chiến dịch “Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa - lan tỏa lối sống xanh”, nhằm huy động toàn xã hội tham gia các hoạt động thiết thực, đa dạng và lan tỏa sâu rộng. Các hoạt động triển khai: ra quân đồng loạt thực hiện vệ sinh môi trường, thu gom và phân loại RTN tại nguồn; tổ chức ngày “Không nhựa sử dụng một lần”, hướng tới thay đổi hành vi tiêu dùng; khuyến khích áp dụng mô hình “Không nhựa” tại siêu thị, chợ dân sinh, nhà hàng, cơ quan công sở, trường học. Tăng cường sử dụng sản phẩm, bao bì thân thiện môi trường, hỗ trợ và tôn vinh các doanh nghiệp - tổ chức tiên phong trong chuyển đổi bao bì xanh, dịch vụ xanh. Khuyến khích nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng chế phẩm sinh học, công nghệ xanh, hạn chế bao bì nhựa và nilon khó phân hủy, góp phần phát triển nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn. Phát động các mô hình cộng đồng thu hồi - tái chế - tái sử dụng nhựa dùng một lần, gắn với hệ thống bán lẻ, du lịch, trường học, cơ quan và địa phương...

Tháng cao điểm hành động vì môi trường năm 2025, tỉnh khuyến khích áp dụng mô hình “Không nhựa” tại siêu thị, chợ dân sinh, nhà hàng, cơ quan công sở, trường học.

Ngân Huyền