Vào những tuần học cuối cùng của tháng 5, học sinh khối 5 tuổi các trường mầm non được học về chủ đề: Quê hương, đất nước, Bác Hồ, trường tiểu học. Đây là chương trình giáo dục trong chuỗi các hoạt động xuyên suốt năm học, giúp học sinh chuẩn bị tâm thế, làm quen với lớp 1. Bà Phạm Thị Thu Hằng, Hiệu trưởng Trường Mầm non Bình Minh (Kiến Xương) chia sẻ: Giai đoạn chuyển từ lứa tuổi mẫu giáo sang lớp 1 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng của trẻ mầm non. Đó là sự thay đổi cả về thể chất lẫn tinh thần, thay đổi thói quen sinh hoạt, tâm sinh lý, từ hoạt động vui chơi sang học tập. Chính vì thế, việc chuẩn bị hành trang, tâm thế cho trẻ vào lớp 1 được đặc biệt quan tâm và triển khai thực hiện xuyên suốt cả quá trình dạy học. Nhà trường chú trọng trang bị kỹ năng, giúp trẻ 5 tuổi làm quen với từng chữ cái, con số. Điều này đã được các giáo viên của Trường linh động bằng nhiều hình thức kết hợp với hoạt động vui chơi, bài trí trong lớp học. Những trò chơi hấp dẫn như nhận dạng thẻ chữ, con số; đất nặn, vỏ ốc, vỏ sò, đá cuội... cũng trở thành thế giới chữ cái, con số cuốn hút học sinh. Việc làm quen với chữ cái, con số cũng giúp trẻ tự tin hơn trước khi bước vào một môi trường mới.

Cô giáo Nguyễn Thị Thùy, Trường Mầm non Đông Thọ (thành phố Thái Bình) cho hay: Khó khăn của trẻ vào lớp 1 là học cách hòa nhập với môi trường, hoạt động mới. Trẻ không còn “vừa học vừa chơi” nữa mà phải học cách tiếp nhận kiến thức, làm quen với nền nếp và tuân thủ giờ giấc, kỷ luật của nhà trường. Môi trường mới đòi hỏi các bé sự tập trung, ý thức tự giác, tự lập cao hơn. Nhà trường đã tổ chức nhiều sân chơi ý nghĩa, tiệm cận với Chương trình giáo dục phổ thông 2018 để các bé được làm quen với việc đổi mới phương pháp học tập. Đây cũng là những sân chơi bổ ích thu hút sự tham gia, đồng hành của phụ huynh với con trong quá trình học tập.

Rèn tự lập trong ăn uống, sinh hoạt cho trẻ tại Trường Mầm non Bình Minh (Kiến Xương).

Những ngày cuối cùng của năm học, cùng với việc bám sát các chủ đề đã được học để thực hiện khảo sát chất lượng trẻ 5 tuổi, các nhà trường còn cho trẻ tham quan, làm quen với môi trường tiểu học. Buổi tham quan không chỉ mang đến cho trẻ trải nghiệm thú vị, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, mà còn là cơ hội để trẻ hình dung rõ hơn về môi trường học tập trong tương lai, giảm bớt lo lắng, bỡ ngỡ khi chuyển cấp, hình thành thái độ tích cực, phấn khởi, yêu thích học tập. Bà Lê Thị Hiền, Hiệu trưởng Trường Mầm non Thụy Hà (Thái Thụy) thông tin: Nhà trường vừa tổ chức cho 116 trẻ 5 tuổi tham gia hoạt động trải nghiệm tại Trường Tiểu học và THCS Thụy Hà. Các con được giao lưu, trò chuyện với các anh chị học sinh lớp 1, được các cô giáo lớp 1 hướng dẫn, giới thiệu về lớp học, khu hiệu bộ, thư viện, phòng tin học và sân chơi của trường. Những hình ảnh mới mẻ, không gian rộng rãi, khang trang của ngôi trường mới đã khiến các con vô cùng thích thú. Bạn nào cũng tò mò, háo hức và hào hứng khi được bước vào lớp học có bàn ghế ngay ngắn, bảng đen, sách vở gọn gàng, trang trí đẹp mắt.

Để quá trình chuyển cấp của trẻ diễn ra thuận lợi, ngoài nỗ lực từ phía nhà trường, sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của các bậc phụ huynh đóng vai trò quan trọng. Theo cô giáo Bùi Thị Quyên, Trường Tiểu học Kim Đồng (thành phố Thái Bình), phụ huynh nên dành thời gian trò chuyện, chia sẻ với con về trường tiểu học, giới thiệu cho con hiểu về lớp học, bạn bè, cô giáo mới, các hoạt động học tập, sinh hoạt sẽ diễn ra hàng ngày. Việc trò chuyện nhẹ nhàng, tích cực sẽ giúp trẻ có hình dung ban đầu, tạo cảm giác quen thuộc và háo hức. Bên cạnh đó, phụ huynh có thể rèn luyện cho trẻ các kỹ năng tự phục vụ như: tự mặc quần áo, xếp đồ dùng học tập, tự ăn uống, giữ gìn vệ sinh cá nhân... Đây là những kỹ năng cơ bản nhưng cần thiết để trẻ có thể tự lập, thích nghi với nền nếp sinh hoạt tại trường tiểu học. Việc tạo cho trẻ một thời gian biểu khoa học, tập thói quen sinh hoạt đúng giờ, đi ngủ sớm, dậy sớm cũng giúp các em làm quen với khung giờ học tập sắp tới.

Học sinh mầm non 5 tuổi sắp bước sang bậc tiểu học với nhiều điều bỡ ngỡ. Đặc biệt, khi việc học trở thành hoạt động chủ đạo, các em phải hoàn thành nhiệm vụ học tập theo tiến độ, khung giờ. Nếu không được chuẩn bị sẵn sàng về tâm lý, kỹ năng, trẻ dễ bị hụt hẫng, lo âu, hoảng sợ, ảnh hưởng đến tâm lý và kết quả học tập. Bởi vậy, việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ mầm non vào lớp 1 ngay từ mẫu giáo là điều rất cần thiết.

Xuân Phương