Trong những năm gần đây tỉnh ta không phải hứng chịu những cơn bão có cường độ lớn và lũ cũng chỉ ở mức nhỏ, do đó trên các lĩnh vực sản xuất và đời sống của nhân dân cơ bản đều diễn ra trong điều kiện mưa thuận, gió hoà. Song, hiện nay trên thế giới đang phải đối phó trước sự biến đổi của khí hậu làm mực nước biển dâng cao, hạn hán, lũ lụt, bão, giông lốc... đang diễn ra ngày một phức tạp. Việt Namon> là một trong những quốc gia được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của việc biến đổi khí hậu; trong đó Thái Bình là tỉnh ven biển, vì vậy nếu lũ, bão xảy ra thì nguy cơ bị ảnh hưởng là rất cao. Để bảo đảm an toàn khi có lũ, bão xảy ra thì việc chủ động chuẩn bị sớm, đầy đủ mọi mặt là hết sức quan trọng, do đó các cấp, ngành, địa phương phải quán triệt sâu sắc đến cán bộ và nhân dân nắm vững phương châm 4 tại chỗ trong công tác PCLB năm 2012.

Sự biến đổi của khí hậu được thấy rất rõ ngay từ những ngày đầu năm khi rét đậm, rét hại diễn ra liên tục ở miền Bắc và miền Trung nước ta; đồng thời lốc xoáy, cháy rừng, mưa đá đã xảy ra gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản ở nhiều địa phương trong cả nước, báo trước một năm thời tiết sẽ diễn biến khó lường. Bên cạnh đó, hiện hệ thống các hồ chứa của thuỷ điện Sơn La, Hoà Bình, Thác Bà đã hoàn thành tích nước và tham gia cắt lũ. Tuy nhiên nếu xảy ra lũ lớn, thời gian xả lũ kéo dài,  thì phía hạ du sẽ xuất hiện lũ chồng lũ, nếu trùng với bão và triều cường dâng, đây là tổ hợp thiên tai vô cùng bất lợi cho tỉnh ta. Trong khi đó công tác PCLB ở một số địa phương trong tỉnh vẫn chưa thực sự  sâu sát, quyết liệt, khi có bão xảy ra không chấp hành nghiêm túc lệnh của cấp trên... Những điều này được bộc lộ ở năm 2011, như việc tu bổ nâng cấp đê ở một số nơi chậm, đưa vào phục vụ PCLB không đúng thời gian quy định, do năng lực trình độ của đơn vị tư vấn thiết kế, thi công hạn chế, nhất là công tác giải phóng mặt bằng chậm. Đồng thời số vụ vi phạm Luật đê điều có chiều hướng gia tăng và phức tạp hơn những năm trước, như khai thác cát trái phép, chất tải quá cao ở bãi VLXD sát chân đê, đỉnh kè, đào xén đất trong hành lang bảo vệ đê, đổ rác thải ra đê...

Trong khi đó, việc giải quyết các vấn đề này ở một số cơ sở còn kéo dài, chưa triệt để, thiếu kiên quyết và còn hiện tượng né tránh trách nhiệm. Đặc biệt có địa phương chấp hành chưa nghiêm túc quyết định của Ban chỉ huy PCLB tỉnh, như việc cắm cừ dự phòng và hoành triệt các cống xung yếu dưới đê; vật tư  dự phòng để tại các trọng điểm đê, kè cống xung yếu còn thiếu so với kế hoạch... Công tác cứu hộ, cứu nạn còn bất cập, phương tiện cứu hộ còn thiếu; kêu gọi tàu thuyền đang hoạt động ở ngoài khơi và những người nuôi thuỷ sản, hải sản, người canh coi trên các bãi nuôi ngao vào nơi trú ẩn trước khi bão vào chưa thật sát sao, quyết liệt.

Cùng với những bất cập trên, công tác PCLB của tỉnh còn gặp khó khăn do có hệ thống đê điều vào loại nhiều nhất so với các tỉnh có đê; công trình lại có nhiều điểm xung yếu và ngày càng xuống cấp... Toàn tỉnh có hệ thống đê sông, biển khép kín với tổng chiều dài 584,6 km; trong đó có 362,8 km từ cấp III trở lên, còn lại 221,8 km đê bối, đê bao, đê vùng. Các tuyến đê có 101 kè hộ bờ, trên 100 km kè lát mái và 60 kè mỏ; dưới đê có 219 cống lớn, nhỏ làm nhiệm vụ tưới tiêu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Cao trình mặt đất tự nhiên của tỉnh thấp, về mùa lũ mực nước sông thường cao hơn mặt đất tự nhiên từ 3 – 5 m, nếu vỡ đê bất cứ chỗ nào thì 1/2 tỉnh bị ngập sâu từ 2 – 4 m nước trở lên...

Theo khảo sát, đánh giá phân loại trọng điểm xung yếu đê, kè, cống năm 2012, toàn tỉnh còn khá nhiều điểm cần  lập phương án hộ đê. Cụ thể, tại đê Hồng Hà I, xung yếu 1 gồm có đê Nhật Tảo, xung yếu 2 có đê, kè Lão Khê, đê Hà Xá, Hồng An (Hưng Hà); đê Hồng Hà II, xung yếu 1 có đê, kè Hướng Điền, xung yếu 2 gồm cống An Điện, đê Phú Chử, Vũ Tiến (Vũ Thư); đê biển số 7 (huyện Thái Thụy) có đê, kè Thuyền Quang, Thái Phúc, Thái Thọ, Thái Nguyên, kè Hà My...

Từ những tồn tại và các trọng điểm xung yếu trên, cùng với sự biến đổi khí hậu hiện nay, Ban chỉ huy PCLB tỉnh đã chỉ đạo rất quyết liệt trong mùa mưa bão năm nay, yêu cầu các cấp, ngành và nhân dân phải chủ động chuẩn bị sớm và đầy đủ về mọi mặt, chống mọi biểu hiện chủ quan lơ là, mất cảnh giác. Nhất quyết phải giữ vững hệ thống đê sông ở mức nước lũ thiết kế; hệ thống đê biển bảo đảm chống chọi với bão cấp 8 – cấp 9, triều cường trung bình. Đồng thời chủ động đề phòng những đợt lũ lớn, cơn bão mạnh đổ bộ vào  và phải có phương án đối phó với trường hợp bất lợi nhất khi lũ bão trùng hợp xảy ra. Bên cạnh đó, cần chủ động phòng tránh và tiêu úng cho lúa mùa và các cây trồng, vật nuôi khác ở mức cao nhất; khắc phục hậu quả lũ, bão nhanh chóng, kịp thời. Đối với các trọng điểm xung yếu, Ban chỉ huy PCLB tỉnh yêu cầu mỗi trọng điểm phải chuẩn bị tối thiểu 2000 m3 đất dự trữ, 10 nghìn cái bao tải, 1 nghìn bó rào, cành cây, 1 nghìn cây tre hoá. Đặc biệt đê, kè, khu vực không có cây chắn sóng, đê xa khu dân cư phải chuẩn bị ròng rào, phiên liếp và tre cây để nẹp chống sóng, mỗi km có 500 cây tre, 5 nghìn bó rào...

Để bảo đảm công tác PCLB năm 2012 được tốt, Ban chỉ huy PCLB tỉnh đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành, huyện, thành phố triển khai thực hiện, như Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh xây dựng và triển khai phương án sử dụng lực lượng bộ đội thường trực, lực lượng dự bị động viên cùng với trang thiết bị sẵn sàng cơ động để hộ đê, cứu hộ và PCLB; Sở Y tế chuẩn bị một số cơ số thuốc chữa bệnh, phòng dịch, làm sạch nước và môi trường... Ngoài ra, Ban chỉ huy PCLB đã đề nghị Chính phủ tăng tổng mức đầu tư cho công tác xây dựng, củng cố nâng cấp đê sông, đê biển; đầu tư kinh phí xây dựng 2 đập giữ nước ngọt, ngăn mặn tại cửa sông Hoá và sông Trà Lý nhằm đáp ứng yêu cầu thích ứng, đối phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng...

                        Nguyên Bình