Theo chân cán bộ HTX dịch vụ nông nghiệp, chúng tôi ra cánh đồng thôn Phất Lộc Tây, trông những củ khoai tây vừa bới lên khỏi mặt đất căng mịn, tròn lông lốc như những quả trứng phủ kín luống thật thích mắt. Dừng tay bên luống khoai đang bới dở, anh Bùi Đình Lâm phấn khởi chia sẻ: “Năm nào gia đình tôi cũng trồng hai vụ khoai tây (đông và xuân), mỗi vụ 4 sào. Đất đã có máy cày làm hết, mỗi sào chỉ mất thêm 1 công lao động kéo luống và đặt giống nên nhàn lắm. Vụ xuân năm nay, gia đình nhận 165 kg giống do HTX cung ứng, thời tiết thuận lợi tạo điều kiện cho khoai sinh trưởng và phát triển tốt. Sau 3 tháng, 4 sào khoai tây cho sản lượng khoảng 2,4 tấn, củ to đem bán cho tư thương, gia đình để lại một ít làm thức ăn, còn củ nhỏ bán cho HTX để làm giống. Như vậy, sau 3 tháng, hai vợ chồng có trong tay 20 triệu đồng, trừ chi phí mỗi sào 1 triệu đồng, còn 16 triệu đồng, tiền lãi gấp hơn 4 lần cấy lúa”. Chung niềm vui với anh Lâm, bà Bùi Thị Thược bới khoai tây ruộng cạnh đó  khoe: “Nhà tôi trồng 1,5 sào, đến nay đã thu hoạch gần hết, ước đạt 1 tấn củ, bán ngay tại ruộng, nếu trừ hết chi phí cầm chắc trong tay 7 triệu đồng”.

Rời cánh đồng thôn Phất Lộc Tây, chúng tôi vào trụ sở HTX dịch vụ nông nghiệp Thái Giang. Cả sân HTX chật kín người, khoai tây cho vào bao xếp từng đống cao ngất, ô tô về tận nơi thu mua. Bà Bùi Thị Nhinh (thôn Hạ Liệt) cho biết: “Năm nào tôi cũng trồng 1,5 sào khoai tây. Vừa rồi thu hoạch bán cho thương lái (giá 9.000 đồng/kg) được 5 triệu đồng. Nay đem hết ra cân cho HTX, đối trừ tiền giống ứng đầu vụ, còn bao nhiêu lấy về và chỉ sau 10 đến 15 ngày nhận tiền rất sòng phẳng. Nhiều năm nay, HTX đứng ra bao tiêu sản phẩm nên khoai thu hoạch về không bao giờ sợ ế, xã viên cũng yên tâm hơn khi đầu tư sản xuất”.

Không chỉ riêng gia đình anh Lâm, bà Thược, bà Nhinh, vụ xuân năm nay 500 hộ trồng khoai tây ở Thái Giang đều được mùa. Ông Nguyễn Huy Giáp, Chủ nhiệm HTX dịch vụ nông nghiệp Thái Giang cho biết: 10 năm nay khoai tây trở thành cây trồng chủ lực ở cả vụ đông và vụ xuân của xã, trong đó vụ đông trồng khoảng 50 ha, vụ xuân trồng 20 ha. Hiện Thái Giang là xã có diện tích trồng khoai lớn nhất huyện. Để có giống trồng ở vụ xuân, hàng năm HTX liên kết với Trung tâm Cây có củ (Viện Cây lương thực, thực phẩm - Bộ NN&PTNT) nhập khoai solara (Đức) về cung ứng cho bà con trồng, đến khi thu hoạch thì thu mua khoai thương phẩm bảo quản trong kho lạnh để làm giống cho vụ đông.

Ngoài ra, tập thể đứng ra tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây màu nói chung, cây khoai tây nói riêng, hỗ trợ một phần giống khoai, chế phẩm vi sinh xử lý rơm rạ làm phân hữu cơ, mở rộng diện tích trồng khoai tây bằng phương pháp làm đất tối thiểu giúp bà con giảm chi phí, nâng cao giá trị sản xuất. Theo anh Giáp, qua nhiều năm trồng trên đồng đất Thái Giang, khoai solara được nông dân nơi đây rất ưa chuộng bởi những ưu điểm vượt trội: thời gian sinh trưởng từ 80 đến 90 ngày, năng suất cao, củ to, vỏ mịn, ruột màu vàng đậm, nấu chín ăn rất bở, thơm ngon. Đặc biệt, giống khoai này chịu hạn, chịu rét rất khá, kháng được cả bệnh mốc sương. So với các loại cây màu khác, quy trình canh tác khoai tây đơn giản, chủ yếu dùng phân chuồng hoai mục và kali để bón, lợi nhuận cao hơn cấy lúa.

Đặc biệt, nếu khoai trồng ở vụ xuân thời tiết vừa ẩm, vừa rét, bớt rất nhiều công tưới, sinh trưởng và phát triển tốt, khi thu hoạch trùng vào thời điểm hiếm rau bao giờ cũng bán được giá cao hơn. Đến thời điểm này, khoai tây xuân ở Thái Giang đã thu hoạch gần hết, năng suất trung bình đạt 7 đến 8 tạ/sào (tương đương 18 đến 19 tấn/ha). Giá bán khoai cũng đạt cao nhất từ trước tới nay, củ to bán tại ruộng giá từ 9.000 đến 10.000 đồng/kg, còn củ nhỏ đem cân cho HTX với giá 7.500 đồng/kg. Trung bình mỗi sào khoai tây xuân thu nhập từ 5,5 đến 6 triệu đồng. Năm nay, bà con được Nhà nước hỗ trợ 500.000 đồng/sào tiền giống nên chi phí bỏ ra không đáng kể, ai cũng phấn khởi. Vụ đông vừa qua dù chịu ảnh hưởng của cơn bão số 8 (năm 2012), nhưng thu nhập từ cây khoai tây của Thái Giang đạt 4 tỷ đồng. Riêng 20 ha khoai tây xuân vụ này cho sản lượng khoảng 380 tấn, giá trị  3 tỷ đồng.

Anh Giáp cho biết thêm: Sau vụ khoai tây xuân, nông dân Thái Giang trồng 1 lứa dưa gang xen vụ. Thời điểm này, HTX đã ký hợp đồng với Công ty Thái Dương bao tiêu dưa gang cho bà con với sản lượng từ 300 đến 400 tấn. Với phương thức luân canh: khoai tây xuân - dưa gang hè - cấy lúa mùa, cho thu nhập từ 180 đến 200 triệu đồng/ha, thực sự là một hướng đi mới trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng giúp  nhiều nông dân Thái Giang thoát nghèo.

Bài, ảnh: Nguyễn Hình