Trong những ngày qua, không khí lạnh tăng cường nên trời mưa phùn, độ ẩm cao gây bất lợi cho việc phòng trừ bệnh đạo ôn hại lúa xuân, đồng thời tạo điều kiện cho đạo ôn phát triển trên diện rộng. Tuy nhiên, đối với Đông Hưng đến ngày 8/4 tất cả các xã, thị trấn đã cơ bản phun xong 100% diện tích bị nhiễm đạo ôn, hiện lúa tiếp tục sinh trưởng, phát triển tốt. Ông Nguyễn Văn Chúc, Trưởng phòng Nông nghiệp&PTNT huyện Đông Hưng cho biết: Theo kết quả điều tra trên đồng ruộng, toàn huyện có gần 4.000 ha lúa xuân bị nhiễm đạo ôn, tỷ lệ bệnh từ 3-5%; tổng đã phun phòng trừ được trên 3.200 ha; theo diễn biến bệnh đạo ôn hiện nay thì không đáng lo ngại nhiều, Đông Hưng sẽ nỗ lực phấn đấu bảo đảm an toàn cho lúa xuân đến hết vụ.

Vụ xuân năm 2013, Đông Hưng gieo cấy được trên 12 nghìn ha, trong đó giống ngắn ngày chiếm 90% diện tích. Như vậy, so với bình quân chung trong toàn tỉnh, Đông Hưng là huyện có tỷ lệ giống dài ngày tương đối cao. Có lẽ vì lý do này mà Đông Hưng trở thành một trong những huyện đã xuất hiện bệnh đạo ôn sớm, diện rộng ngay từ khi gieo mạ. Tổng cộng đã phải hủy hơn 5 sào lúa sau cấy để gieo cấy lại. Thực tế cho thấy, cuối tháng 3, đầu tháng 4, 100% số xã ở Đông Hưng đã có diện tích lúa bị nhiễm đạo ôn, một số nơi bị nặng gây lùn lụi như Đông Vinh, Đông Động, Đông Kinh… chủ yếu trên các giống BC15, Q5, nếp cao cây. Theo số liệu của Chi cục Bảo vệ thực vật, Đông Hưng là huyện đứng thứ 3 trong tỉnh có diện tích lúa bị nhiễm bệnh đạo ôn nhiều.

Để chủ động ứng phó với diễn biến của bệnh đạo ôn, thời gian qua các địa phương đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp phòng trừ. Ông Nguyễn Văn Chúc cho biết: Trước diễn biến bất thường của bệnh đạo ôn, ngày 28/3 UBND huyện đã tổ chức cuộc họp khẩn để triển khai các biện pháp phòng trừ; theo đó, các đồng chí Huyện ủy viên, trưởng, phó phòng các ban, ngành, đoàn thể phụ trách xã, thị trấn đã tăng cường xuống cơ sở để cùng các địa phương tập trung chỉ đạo phòng trừ bệnh đạo ôn. Các HTX DVNN thường xuyên tổ chức kiểm tra đồng ruộng, xác định rõ ruộng, vùng bị nhiễm đạo ôn để hướng dẫn nông dân phun phòng trừ tập trung. Bên cạnh đó, Đông Hưng đã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nông dân tự kiểm tra ruộng của gia đình mình; hướng dẫn vệ sinh đồng ruộng, như cắt sạch cỏ bờ, giữ đủ nước không để ruộng khô cạn; nếu phát hiện lúa có vết bệnh tổ chức phun ngay.

Ông Nguyễn Ngọc Khanh, Phó Chủ nhiệm HTX DVNN xã Nguyên Xá cho biết: Vụ xuân 2013, toàn bộ diện tích (270 ha) của xã được gieo cấy bằng 100% giống ngắn ngày; thời tiết cuối tháng 3 rất thuận lợi cho lúa sinh trưởng, phát triển, lúa xanh tốt, độ đồng đều cao; song do thời tiết âm u, mưa phùn, cùng với nhiệt độ dưới 25oC nên bệnh đạo ôn đã xuất hiện trên một số giống lúa BC15, Q5. Cụ thể, 100% diện tích lúa của Nguyên Xá đã bị nhiễm bệnh đạo ôn, tỷ lệ vết bệnh từ 1-2%, nơi cao 8-10%. Trước thực trạng này, ngay tuần đầu tháng 4, cán bộ HTX, trưởng các thôn đã phối hợp với Trạm bảo vệ thực vật huyện tổ chức kiểm tra tới từng vùng, từng ruộng để phát hiện bệnh và thông báo cho hộ có ruộng bị nhiễm đạo ôn ra phun phòng trừ. Đến nay, 100% diện tích lúa ở Nguyên Xá đã được phun phòng trừ đạo ôn, tỷ lệ bệnh đã giảm rõ rệt, nơi cao chỉ còn 1-2%. Theo kinh nghiệm của Nguyên Xá cho thấy, nếu 100% giống lúa khi gieo mạ bằng giống ngắn ngày và trên nền cứng thì mạ sẽ không bị nhiễm đạo ôn, kể cả trên giống dễ nhiễm bệnh như BC15; sau cấy tỷ lệ nhiễm sẽ thấp hơn so với những diện tích gieo mạ dược.

Nhìn chung, từ khi bệnh đạo ôn xuất hiện trên đồng ruộng đến nay, các hộ nông dân ở Đông Hưng đã chấp hành khá tốt sự chỉ đạo của các cấp về phòng trừ bệnh đạo ôn và một số đối tượng sâu bệnh khác. Vì vậy, đến nay toàn bộ diện tích lúa trong huyện đều sinh trưởng, phát triển tốt, đồng đều, lá xanh non đang trong giai đoạn cuối đẻ nhánh đến đứng cái. Tuy nhiên, hiện nay thời tiết tiếp tục âm u, mưa phùn nên việc phun phòng trừ đạo ôn là rất khó khăn, đồng thời bệnh đạo ôn có cơ hội tái phát và lây lan. Song, theo nhận định của ông Nguyễn Văn Chúc, với diện tích đã phun phòng trừ và tỷ lệ vết bệnh hiện nay thì lúa xuân không lo ngại nhiều.

Trong những năm qua, Đông Hưng luôn là một trong những huyện có năng suất lúa cao nhất tỉnh, vụ xuân 2012 đạt 72,75 tạ/ha, cao nhất trong các huyện, thành phố. Với sự nỗ lực trong việc chăm sóc, bảo vệ lúa xuân như hiện nay, hy vọng Đông Hưng tiếp tục có thêm một vụ bội thu, năng suất bình quân đạt 72,5 tạ/ ha trở lên như mục tiêu đã đề ra.

Nguyên Bình