Đại biểu Bùi Thị Hiển, tổ Đông Hưng đề nghị làm rõ phản ánh của cử tri về hệ thống y tế cơ sở hiện nay đang còn nhiều hạn chế, một số địa phương cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa đầy đủ, nhân lực còn thiếu so với quy định; giải pháp cần quan tâm chỉ đạo trong thời gian tới.

Khẩn trương tổ chức đấu thầu thuốc và vật tư y tế

Đồng chí Giám đốc Sở Y tế cho biết: Thực trạng thiếu thuốc, vật tư y tế diễn ra không chỉ ở Thái Bình mà đã và đang diễn ra tại nhiều cơ sở y tế trong toàn quốc. Trong quý II/2022, tại một số cơ sở KCB trong tỉnh đã có tình trạng không cung ứng kịp thời, đầy đủ thuốc, vật tư y tế phục vụ người bệnh, trong đó có các danh mục thuốc, vật tư y tế thuộc phạm vi thanh toán của quỹ bảo hiểm y tế cho người tham gia bảo hiểm y tế. Các cơ sở y tế trong tỉnh đã tích cực triển khai các gói thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế phục vụ hoạt động chuyên môn nhưng nhiều gói thầu mua sắm có số danh mục không trúng thầu cao, một số gói thầu phải hủy thầu do không có nhà thầu tham dự hoặc giá dự thầu của nhà thầu cao hơn giá kế hoạch. Trong 6 tháng đầu năm, các cơ sở y tế trong tỉnh đã và đang triển khai 117 gói thầu cung ứng thuốc, hóa chất, vật tư y tế. Đã có kết quả 93 gói thầu, 85 gói thầu đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, 8 gói thầu bị hủy. Trong 85 gói thầu đã phê duyệt số danh mục trúng thầu là 1.559/2.409 danh mục mời thầu (chiếm 64,7%). Kết quả trên đã làm ảnh hưởng đến hoạt động KCB cho nhân dân trên địa bàn. Việc thiếu thuốc, vật tư y tế chủ yếu là các thuốc thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp quốc gia, đặc biệt là các thuốc điều trị ung thư tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, một số thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, vị thuốc cổ truyền; một số vật tư y tế thiếu chủ yếu thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp địa phương. Nguyên nhân của thực trạng trên là do dịch Covid-19 được kiểm soát, số lượng bệnh nhân đến khám, điều trị trong quý II/2022 tăng cao so với thời gian trước đó làm ảnh hưởng đến việc xác định nhu cầu và triển khai kế hoạch mua sắm thuốc, hóa chất, vật tư y tế của các cơ sở y tế. Dịch Covid-19 cũng đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt với các sản phẩm thuốc, vật tư y tế. Việc cung ứng các danh mục thuốc đã hết hạn giấy đăng ký lưu hành nhưng chưa được gia hạn thì doanh nghiệp không thể sản xuất và nhập khẩu để cung ứng cho các cơ sở. Trong tháng 8/2022 mới có kết quả đấu thầu tập trung quốc gia để các cơ sở y tế thực hiện, so với dự kiến ban đầu chậm 8 tháng. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác đấu thầu mua sắm thuốc, hóa chất, vật tư y tế chưa có sự đồng bộ, thống nhất gây khó khăn cho quá trình đấu thầu mua sắm, đặc biệt là quy trình mua sắm hóa chất, vật tư y tế. Bên cạnh đó, năng lực và nhân lực của ngành y tế cho công tác đấu thầu còn hạn chế nên việc triển khai đấu thầu mua sắm tập trung và tại một số cơ sở y tế còn chậm, chưa bảo đảm tiến độ.

Để sớm khắc phục tình trạng này, đồng chí Giám đốc Sở Y tế cho biết: Sở Y tế đã phối hợp với các sở, ngành liên quan thống nhất trình và đã được UBND tỉnh nhất trí giao cho các cơ sở y tế tổ chức đấu thầu đối với các danh mục thuốc, hóa chất, vật tư y tế thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp địa phương nhưng không trúng thầu đến hết ngày 31/12/2022. Hiện các cơ sở y tế trong tỉnh đang triển khai thực hiện. Đối với việc triển khai mua sắm thuốc, hóa chất, vật tư y tế năm 2023 - 2024, Sở Y tế đề xuất UBND tỉnh thành lập trung tâm mua sắm tập trung cấp địa phương để thực hiện nhiệm vụ mua sắm tập trung thuốc, hóa chất, vật tư y tế. Khi chưa thành lập được trung tâm mua sắm tập trung thì giao cho ngành y tế thực hiện. Trong năm 2024 và các năm tiếp theo, căn cứ tình hình thực tế việc triển khai đấu thầu mua sắm tại các đơn vị, quy định về mua sắm tập trung của Bộ Y tế, tham khảo hoạt động một số trung tâm mua sắm tập trung các tỉnh, thành phố, ngành y tế sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan báo cáo UBND tỉnh cụ thể phương án triển khai trên nguyên tắc bảo đảm việc đấu thầu mua sắm công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và bảo đảm đầy đủ, kịp thời hóa chất, vật tư y tế phục vụ KCB tại các cơ sở y tế. Ngoài ra, Sở Y tế cũng đã có văn bản báo cáo Bộ Y tế và đề xuất hướng xử lý để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các đơn vị. Sở sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn việc xây dựng kế hoạch, quy trình lựa chọn nhà thầu theo quy định của pháp luật để nâng cao năng lực triển khai đấu thầu mua sắm của các cơ sở y tế. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hỗ trợ các cơ sở y tế; phối với với các cơ quan liên quan báo cáo UBND tỉnh kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Tháo gỡ khó khăn cho tuyến y tế cơ sở

Về vấn đề này, đồng chí Giám đốc Sở Y tế cho biết: Đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 260/260 xã, phường, thị trấn đạt bộ tiêu chí quốc gia về y tế, hoàn thành vượt mức so với chỉ tiêu kế hoạch của tỉnh. Tuy nhiên, đến nay cơ sở hạ tầng của nhiều trạm y tế đã xuống cấp cần tiếp tục đầu tư, nâng cấp; trang thiết bị y tế tại trạm y tế chỉ mới đáp ứng điều kiện phục vụ tối thiểu, chưa đáp ứng nhu cầu KCB ban đầu của nhân dân. Qua rà soát, có 22 trạm y tế cần xây mới toàn bộ, cải tạo, nâng cấp, mở rộng trụ sở; 46 trạm y tế cần cải tạo, nâng cấp mở rộng trụ sở; 11 bệnh viện đa khoa huyện, 8 trung tâm y tế cần xây mới một phần, nâng cấp, cải tạo trụ sở và mua sắm trang thiết bị cho y tế tuyến huyện. Ước tính các đơn vị tuyến y tế cơ sở của tỉnh vẫn cần ít nhất 486,6 tỷ đồng để đầu tư xây dựng, sửa chữa và mua sắm trang thiết bị nhằm bảo đảm điều kiện cần thiết để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe ban đầu cho nhân dân, giảm tỷ lệ chuyển tuyến, vượt tuyến lên tuyến trên, tiết kiệm chi phí đi lại và các phụ phí của người dân khi vượt tuyến.

Trong 6 năm qua, ngành y tế chưa được tuyển dụng dẫn đến thiếu nhân viên y tế (toàn tỉnh hiện thiếu 318 cán bộ trạm y tế, 35 cán bộ cho trung tâm y tế, 279 cán bộ y tế cho các bệnh viện tuyến huyện). Hiện có 187/260 trạm y tế có bác sĩ, chiếm 72%. Chế độ, chính sách cho cán bộ y tế chưa tương xứng với áp lực công việc, nhất là thời gian vừa qua chống dịch Covid-19. Đầu năm 2022, Sở Y tế đã tham mưu đề nghị tỉnh hỗ trợ mỗi cán bộ y tế 500.000 đồng/tháng trong 7 tháng (từ tháng 12/2021 đến tháng 6/2022). Từ năm 2021 đến nay, toàn ngành có 51 nhân viên y tế trong các đơn vị công lập bỏ việc, chuyển đi tỉnh khác (trong đó 6 tháng đầu năm là 39 người). Trong 51 người có 45 người làm chuyên môn y, dược.

Thời gian tới, Sở Y tế tham mưu cho tỉnh tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng cho ngành y tế, nhất là y tế cơ sở. Trước mắt đề nghị UBND tỉnh dành 150 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn đã có Nghị quyết của HĐND tỉnh và Quyết định của UBND tỉnh chi cho đầu tư xây dựng tòa nhà CDC. Ngành y tế sẽ rà soát, đánh giá nhu cầu cấp thiết của trạm y tế, bệnh viện, trung tâm y tế cấp huyện để đề xuất đầu tư tập trung, hiệu quả. Đề nghị UBND tỉnh cấp bổ sung ngân sách cho các đơn vị tự chủ hoạt động chi thường xuyên đối với nguồn chi chưa được kết cấu trong giá dịch vụ y tế; bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn cho các chương trình, dự án phát triển ngành y tế. Ngành y tế cũng xây dựng kế hoạch tuyển dụng cán bộ y tế cho các bệnh viện, trung tâm y tế, trạm y tế, thực hiện xong trong quý III/2022 (đến nay đã rà soát xong nhu cầu theo đề án vị trí việc làm đã được phê duyệt). Đề xuất, tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết hỗ trợ thêm cho cán bộ y tế xã; tham mưu cơ chế thu hút, đãi ngộ bác sĩ về làm việc tại trạm y tế cấp xã.

Trạm Y tế xã Đông Vinh (Đông Hưng) cơ sở vật chất xuống cấp cần được đầu tư sửa chữa, nâng cấp.

Thu Hiền - Mạnh Cường