Người có thú vui sưu tập sách, người thích đồ cổ, nhưng người dành trọn tâm huyết cả cuộc đời để mang về khu vườn bé nhỏ của mình biết bao pho tượng danh nhân thì quả hiếm có. Bước vào khu vườn đặc biệt của nhà văn Võ Bá Cường ở xã Ðông Dương, huyện Ðông Hưng, những người trẻ chúng tôi như mê mẩn, lặng người trước không gian tươi đẹp một màu xanh mướt của thiên nhiên. Cả một giai đoạn lịch sử của dân tộc hiện lên qua bóng hình của những nhà văn hóa lỗi lạc như Ðại thi hào dân tộc Nguyễn Du, nhạc sĩ tài hoa Văn Cao, nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ An Ninh, nhà bác học Lê Quý Ðôn. Trước bức tượng của những vị danh nhân này, bài học lịch sử ở trường bỗng hiện lên chân thực và cũng thật gần gũi.

Nằm bình yên giữa làng Chàng, xã Ðông Dương, huyện Ðông Hưng, khu vườn đặc biệt này, đáng lẽ đã được dựng lên từ lâu, theo đúng tâm nguyện của nhà văn Võ Bá Cường. Vậy nhưng, công việc viết lách bận mải, lại nay đây mai đó nên mãi tới giờ ông mới phần nào thỏa lòng mong ước. Với ông, cứ mỗi dịp cuối tuần, được hàn huyên bên những người bạn để đàm đạo chuyện thơ, chuyện đời tại không gian này đã là điều thật đáng quý. Quên tuổi tác. Quên thời gian. Bỗng chốc họ như trẻ lại, như trở về với lứa tuổi sôi nổi nhất của đời người cùng biết bao câu chuyện về đại thi hào dân tộc Nguyễn Du, và đặc biệt là cùng bình với nhau mấy câu Kiều.

Lòng tâm huyết với bức tượng Ðại tướng

Trong khuôn viên của ngôi nhà, với khoảng sân rộng chừng hơn trăm mét vuông được người chủ của nó trang trọng bày những bức tượng về các danh sĩ của dân tộc ta như: Nhà viết kịch Tào Mạt, nhạc sĩ Văn Cao, nhiếp ảnh gia Võ An Ninh, nhà thơ Chế Lan Viên… Và đặc biệt hơn cả là bức tượng chân dung Ðại tướng Võ Nguyên Giáp, được đặt trang nghiêm, quay mặt về hướng Nam. Tưởng niệm 1 năm ngày mất của Ðại tướng Võ Nguyên Giáp, bức tượng Ðại tướng bằng đá đã được dựng lên tại chính nơi đây. Ngày hôm ấy, không chỉ những người con của quê hương Thái Bình, những người cựu chiến binh từng một thời vào sinh ra tử mà còn cả những du khách thập phương, vượt hàng trăm cây số đã cùng tề tựu về khu vườn bình yên, bé nhỏ mà thật đặc biệt để tưởng nhớ đến người Anh cả của Quân đội nhân dân Việt Nam như một lời tri ân với người đã khuất.

Tấm lòng của nhà văn Võ Bá Cường vẫn chưa dừng lại ở đó. Ông vẫn trăn trở, vẫn nghĩ suy. Vậy là, sau nhiều cuộc trò chuyện với những người có chuyên môn cao về lịch sử, về văn hóa như nhà sử học Dương Trung Quốc và với gia đình Ðại tướng Võ Nguyên Giáp, nhà văn Võ Bá Cường lại dành trọn tâm huyết của mình để dựng lên bức tượng Ðại tướng bằng đồng. Bức tượng cao 1m03, được tạc bởi nghệ sĩ tạo hình Trần Văn Thức. Trước khi được chuyển về tư gia của nhà văn họ Võ, bức tượng này đã được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quân đội và Nhà triển lãm Thành phố Hà Nội.

Khi vườn tượng chưa được nhiều người biết tới, nhà văn Võ Bá Cường thường được yêu mến bởi những áng văn thơ. Ông viết hai loại, một là tiểu thuyết tư liệu, hai là tiểu thuyết và truyện sáng tác. Ông tâm sự: tôi thích viết về những con người, những vùng quê đổi mới cùng đất nước. Ðặc biệt là những nhân vật lịch sử. Bài viết như nén tâm nhang kính cẩn dâng lên những người đã khuất khiến tôi vị nể, kính trọng. 

Ðã ở tuổi xưa nay hiếm, nhà văn Võ Bá Cường vẫn có thật nhiều dự định. Không chỉ công việc viết lách, mà với ông, vườn tượng chưa thật mỹ mãn, bởi vậy, chắc chắn, sẽ được bổ sung, hoàn thiện để trở nên đẹp hơn, sang trọng hơn. Tạm biệt khu vườn đặc biệt của nhà văn Võ Bá Cường, tôi bỗng nghĩ, giá như các em học sinh có những buổi dã ngoại tới thăm những địa điểm ý nghĩa và thú vị như thế này, thì có lẽ, bao bài học lịch sử ở trường sẽ chân thật, sống động và gần gũi hơn.

Anh Tú